Łucja z Syrakuz

Łucja z Syrakuz w encyklopedii

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania Święta Łucja ze swoimi atrybutami. Obraz Domenico Beccafumi z 1521.

Łucja, łac. Lucia, wł. Lucia da Siracusa, cs. Muczenica Łukija Sirakuzskaja (ur. ok. 281 w Syrakuzach na Sycylii, zm. 13 grudnia 304 tamże) – dziewica i męczennica, święta Kościoła katolickiego i prawosławnego. Jej imię wymienia się w kanonie Mszy Świętej (I Modlitwa Eucharystyczna).

Spis treści

Żywot świętej Łucji | edytuj kod

Łucja pochodziła z bogatej rzymskiej rodziny z Syrakuz. Po wczesnej śmierci ojca była wychowywana przez matkę, Eutychię. Już w dzieciństwie złożyła w tajemnicy śluby czystości. Wyruszając na pielgrzymkę i modląc się do świętej Agaty, wyprosiła uzdrowienie ciężko chorej matki[potrzebny przypis]. W kilka lat później, kiedy matka zaaranżowała małżeństwo Łucji z młodzieńcem tego samego stanu, ta odmówiła. Odtrącony zalotnik zemścił się, donosząc władzom, że dziewczyna jest chrześcijanką. Aresztowana i torturowana Łucja odmówiła porzucenia swej wiary. Mocą wyroku miała być zamknięta w domu publicznym i zmuszona do prostytucji. Wtedy, by się oszpecić, wydłubała sobie oczy. Została ścięta, mając 23 lata, w 304 roku podczas prześladowań chrześcijan za panowania Dioklecjana[potrzebny przypis].

Legendy | edytuj kod

Piękne oczy Łucji miały być cudownie przywrócone. W innej wersji zaprzęgnięty w woły wóz, który miał ją zawieźć do zamtuza, przymarzł do ziemi i nie dało się go ruszyć. Zdesperowani oprawcy polewali Łucję wrzącym olejem bez widocznego skutku. W końcu jeden z nich wbił miecz w szyję dziewczyny, ta jednak żyła jeszcze, aż nie zjawił się współwyznawca i udzielił jej ostatniego namaszczenia.

Kult | edytuj kod

 Osobny artykuł: Dzień Świętej Łucji.

Dzień obchodów | edytuj kod

Wspomnienie liturgiczne w Kościele katolickim obchodzone jest 13 grudnia.

Cerkiew prawosławna wspomina świętą męczennicę 13/26 grudnia[1], tj. 26 grudnia według kalendarza gregoriańskiego.

13 grudnia to dzień przynoszącej światło Świętej Łucji (Sankta Lucia), który tradycyjnie świętuje się w Szwecji pochodem ubranych na biało dziewcząt z wiankiem z płonącymi świecami.

Kanon rzymski | edytuj kod

Święta ta wymieniana jest w Modlitwie Eucharystycznej (Communicantes) Kanonu rzymskiego.

Ikonografia | edytuj kod

W sztuce wschodniej Łucja przedstawiana jest jako młoda kobieta w jasnoczerwonym płaszczu, z krzyżem w dłoni.

W zachodniej ikonografii – w stroju rzymskiej niewiasty z palmą męczeństwa w ręce i z tacą, na której leży para oczu.

Atrybuty

Atrybutami Świętej są: oczy na tacy, palma męczeństwa, lampka oliwna lub świeca; przedstawiana również z mieczem lub sztyletem i raną na szyi.

Patronat | edytuj kod

Św. Łucja jest patronką miast: Syrakuz, Sycylii i Toledo; patronuje ociemniałym, proszącym o pomoc w chorobach oczu, pisarzom i chorym na dyzenterię.

Relikwie i sanktuaria | edytuj kod

W 718 roku, kiedy niszczone były ikony i relikwie, szczątki św. Łucji ukrywano przed pogańskimi i muzułmańskimi władcami Sycylii. Przeniesiono je do Corfino (Abruzzy), potem powróciły do Syrakuz, a w 1038 wywieziono je do Konstantynopola. W Syrakuzach zostało tylko żebro św. Łucji i lewe ramię. Po splądrowaniu Konstantynopola (1204) w czasie IV wyprawy krzyżowej doża Enrico Dandolo zabrał relikwie do Wenecji. Tam złożono je w kościele pod wezwaniem Świętej (Santa Lucia). Kościół zburzono w 1861 roku, a na jego miejscu zbudowano dworzec kolejowy (Venezia Santa Lucia). Relikwie świętej przeniesiono do pobliskiego kościoła San Geremia. W 1955 roku biskup Wenecji Angelo Roncalli (późniejszy papież Jan XXIII), kazał przykryć zmumifikowaną twarz świętej srebrną maską. W listopadzie 1981 roku do kościoła wdarli się dwaj uzbrojeni osobnicy, rozkazali wszystkim obecnym położyć się na ziemi i zapakowali zmumifikowane ciało świętej do worka. W trakcie załadunku głowa Łucji oderwała się od karku i potoczyła po posadzce; złodzieje zgubili także zakrywającą twarz srebrną maskę pośmiertną. Miesiąc później, w dzień św. Łucji - 13 grudnia, skradzione ciało odnaleziono w domku myśliwskim niedaleko Wenecji.

Przysłowia | edytuj kod

Ciało św. Łucji
  • Po świętej Łucji dzień trwa najkrócej
  • Święta Łucja dnia przyrzuca
  • Kiedy na świętą Łucję mróz, to smaruj wóz
  • Na świętą Łucję noc się z dniem tłuce
  • Po świętej Łucji i kot na marchew mruczy
  • Święta Łucja głosi, jaką pogodę styczeń przynosi
  • Po świętej Łucji pogoda na koniec grudnia śnieg poda
  • Od Łucji do Wilii licz dwanaście dni,
    a w jakim to sobie toku,
    słonko we dnie, w nocy gwiazdy,
    światłem tuż po sobie lśni,
    takim będzie miesiąc każdy,
    w nadchodzącym tobie roku
    • wersja skrócona: Od Łucyi dni dwanaście policz sobie do Wilii, patrz na słonko i na gwiazdy, a przepowiesz miesiąc każdy

Zobacz też | edytuj kod

Uwagi | edytuj kod

  1. ↑ liturgia katolicka oraz prawosławna według kalendarza juliańskiego
  2. ↑ prawosławna liturgia według kalendarza gregoriańskiego

Przypisy | edytuj kod

  1. ↑ podwójne datowanie

Bibliografia | edytuj kod

Kontrola autorytatywna (osoba):
Na podstawie artykułu: "Łucja z Syrakuz" pochodzącego z Wikipedii
OryginałEdytujHistoria i autorzy