30 Batalion Celny w encyklopedii
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania30 Batalion Celny – jednostka organizacyjna formacji granicznych II Rzeczypospolitej.
Spis treści
- 1 Formowanie i zmiany organizacyjne
- 2 Służba celna
- 3 Kadra batalionu
- 4 Struktura organizacyjna
- 5 Uwagi
- 6 Przypisy
- 7 Bibliografia
Formowanie i zmiany organizacyjne | edytuj kod
Na podstawie rozkazu Ministra Spraw Wojskowych L.7300/Mob. z dnia 9 czerwca 1921 roku w miejsce batalionów etapowych utworzone zostały bataliony celne. 30 batalion celny powstał w obszarze 2 Armii, a zorganizowano go na bazie I/I i V/I batalionu etapowego. Etat batalionu wynosił 14 oficerów i 600 szeregowych[2]. Podlegał Ministerstwu Spraw Wewnętrznych[3].
Mimo że batalion był w całym tego słowa znaczeniu oddziałem wojskowym, nie wchodził on w skład pokojowego etatu armii. Uniemożliwiało to uzupełnianie z normalnego poboru rekruta. Ministerstwo Spraw Wojskowych zarówno przy ich formowaniu, jak i uzupełnianiu przydzielało mu często żołnierzy podlegających zwolnieniu, oficerów rezerwy oraz szeregowców i oficerów zakwalifikowanych przez dowództwa okręgów generalnych jako nie nadających się do dalszej służby wojskowej[4].
W listopadzie 1921 roku Ministerstwo Spraw Wewnętrznych postanowiło powołać brygady celne[5]. 30 batalion celny znalazł się w strukturze 9 Brygady Celnej[6].
Od chwili powstania do marca 1922 roku sztab batalionu pozostawał w Krasnem, a już 1 kwietnia 1922 stacjonował w Radoszkowiczach. W Radoszkowiczach funkcjonował do rozwiązania, czyli do jesieni 1922 roku[7].
Wykonując postanowienia uchwały Rady Ministrów z 23 maja 1922 roku, Minister Spraw Wewnętrznych rozkazem z 9 listopada 1922 roku zmienił nazwę „Baony Celne” na „Straż Graniczna”[3]. Wprowadził jednocześnie w formacji nową organizację wewnętrzną[8]. 30 batalion celny przemianowany został na 30 batalion Straży Granicznej.
Osobny artykuł: 30 batalion Straży Granicznej.Służba celna | edytuj kod
Odcinek batalionowy podzielony był na cztery pododcinki, które obsadzały kompanie wystawiające posterunki i patrole. Posterunki wystawiano wzdłuż linii granicznej w taki sposób, by mogły się nawzajem widzieć w dzień[9]. W tym zakresie batalion współpracował z posterunkami i patrolami Policji Państwowej. Współpraca polegała na tym, że te pierwsze wystawiały wzdłuż linii granicznej stale posterunki i patrole, natomiast policja tworzyła je w głębi strefy, poza linią graniczną. W zakresie ochrony granicy batalion podlegał staroście[10].
- 32 batalion celny ⇔ 31 batalion celny – IX 1921[11]
- 32 batalion celny ⇔ 44 batalion celny – XII 1921[11]
Kadra batalionu | edytuj kod
Struktura organizacyjna | edytuj kod
Uwagi | edytuj kod
- ↑ 4 kompania celna sformowana została z oddziału karabinów maszynowych
Przypisy | edytuj kod
- ↑ a b c d Prengel-Boczkowska 2009 ↓, s. 14.
- ↑ Bereza i Szczepański 2014 ↓, s. 24.
- ↑ a b Bereza i Szczepański 2014 ↓, s. 25.
- ↑ Dominiczak 1992 ↓, s. 75.
- ↑ Bereza i Szczepański 2014 ↓, s. 26.
- ↑ Dominiczak 1992 ↓, s. 74.
- ↑ a b c d e OdeB batalionów celnych ↓, s. 30bc.
- ↑ Prengel-Boczkowska 2009 ↓, s. 5.
- ↑ Dominiczak 1992 ↓, s. 72.
- ↑ Dominiczak 1992 ↓, s. 73.
- ↑ a b WIG – mapa operacyjna Polski 1:300 000 ↓.
Bibliografia | edytuj kod
- Hubert Bereza, Kajetan Szczepański: Centralna Szkoła Podoficerska KOP. Grajewo: Towarzystwo Przyjaciół 9 PSK, 2014. ISBN 978-83-938921-7-4.
- Henryk Dominiczak: Granica wschodnia Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1919–1939. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1992. ISBN 83-01-10202-0.
- TeresaT. Prengel-Boczkowska TeresaT., Wstęp do inwentarza zespołu archiwalnego „Bataliony Celne”, Szczecin: Archiwum Straży Granicznej, 2009 .
- Ordre de Bataille batalionów celnych od numeru 1 do 19 i od numeru 20 do 44 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin
