81 Dywizjon Pancerny

81 Dywizjon Pancerny w encyklopedii

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania Dywizjon walczył w składzie PBK czołg TK-3 Znaki taktyczne malowane na czołgach lekkich i rozpoznawczych[a] Znaki taktyczne malowane na pojazdach pancernych[b]

81 Dywizjon Pancerny– pancerny pododdział rozpoznawczy Wojska Polskiego II Rzeczypospolitej.

Dywizjon nie występował w organizacji pokojowej wojska. Został sformowany w sierpniu 1939 roku w Bydgoszczy dla Pomorskiej Brygady Kawalerii w grupie jednostek oznaczonych kolorem niebieskim[1]. Jednostką mobilizującą był 8 batalion pancerny[2].

W lipcu 1939 roku dywizjon otrzymał 3 tankietki TKS z działkiem 20 mm[2].

Spis treści

Działania bojowe | edytuj kod

1 września szwadron samochodów pancernych dywizjonu został przydzielony do 16 pułku z którym ubezpieczał mosty na Brdzie koło m. Męcikał[3]. W rejonie Chojnic czołgi dywizjonu wspierały 18 pułk[3]. Ostrzelał przed szarżą pod Krojantami niemiecką kompanię piechoty na ciężarówkach. 2 września szwadron por. Czerniewskiego obsadził przeprawy przez Brdę i ubezpieczał odwrót Pomorskiej BK[4], a następnie po północy rozpoczął odwrót w kierunku Świecia[4]. W tym dniu stoczono potyczkę pod Topolinkiem. Tankietki z działkami 20 mm zniszczyły tam kilka niemieckich pojazdów opancerzonych. Dywizjon zdołał się przeprawić przed zniszczeniem mostu na Wiśle. Od 3 do 5 września dywizjon pozostawał w rezerwie patrolując Przedmoście Toruńskie. W tym czasie Pomorska Brygada Kawalerii została rozbita w Borach Tucholskich. 6 września Niemcy w rejonie Fordonu utworzyli przyczółek na Wiśle. Dywizjon otrzymał zadanie zniszczenia go. Dowódca bezzwłocznie wysłał pluton tankietek (jedna z działkiem 20 mm) aby zaatakował niemiecką placówkę wysuniętą pod Wybczem. Wzięto do niewoli kilku jeńców z niemieckiej 3 Dywizji Piechoty. Poza tym zdobyto: 1 motocykl, 1 działko przeciwpancerne 75 mm, 2 moździerze 81 mm i kilka karabinów maszynowych. Reszta Niemców w popłochu wycofała się za Wisłę. 14 września dywizjon z powodu ogromnego zużycia sprzętu został ewakuowany aż do rejonu Łucka. 18 września jego resztki przekroczyły granicę rumuńską.

Struktura i obsada personalna batalionu | edytuj kod

Obsada personalna we wrześniu 1939 roku[5]:

  • dowódca – mjr Franciszek Szystowski
  • adiutant – por. Otton Duchiewicz
  • dowódca szwadronu czołgów – por. Witold Czerniewski
    • dowódca 1 plutonu – ppor. Janusz Welke (ranny 3 IX 1939)
    • dowódca 2 plutonu – ppor. rez. Janusz Martyszewski (1940 Katyń)
  • dowódca szwadronu samochodów pancernych – kpt. Mieczysław Brzozowski (†1940 Charków)
    • dowódca 1 plutonu – ppor. Włodzimierz Chachaj
    • dowódca 2 plutonu – ppor. Kazimierz Chromiński
  • dowódca szwadronu techniczno – gospodarczego – kpt. br. panc. Tadeusz Karakiewicz (†1940 Charków)

Struktura organizacyjna:

  • Dowództwo (poczet dowódcy)
  • szwadron samochodów pancernych (8 wozów bojowych wzór 34-II)
  • szwadron czołgów rozpoznawczych - (13 czołgów TK)
  • szwadron techniczno - gospodarczy
 Osobny artykuł: dywizjon pancerny.

Uwagi | edytuj kod

  1. ↑ 1 – czołg dowódcy kompanii; 2 – czołg dowódcy 1 plutonu; 3 – czołg dowódcy 2 plutonu; 4 – czołg dowódcy 3 plutonu; 5 – czołgi z 1 plutonu; 6 – czołgi z 2 plutonu; 7 – czołgi z 3 plutonu
  2. ↑ 1 – wóz dowódcy szwadronu; 2 – wóz dowódcy 1 plutonu; 3 – wóz dowódcy 2 plutonu; 4 – wóz z 1 plutonu; 5 – wóz z 2 plutonu.

Przypisy | edytuj kod

  1. ↑ Gaj 2014 ↓, s. 173.
  2. ↑ a b Żebrowski 1971 ↓, s. 334.
  3. ↑ a b Szubański 2011 ↓, s. 94.
  4. ↑ a b Szubański 2011 ↓, s. 95.
  5. ↑ Szubański 2011 ↓, s. 298–299.

Bibliografia | edytuj kod

  • Krzysztof M. Gaj: Polska broń pancerna w 1939 roku - organizacja wojenna i pokojowa jednostek. Oświęcim: NapoleonV, 2014. ISBN 978-83-7889-122-2.
  • Adam Jońca: Wrzesień 1939: pojazdy Wojska Polskiego: barwa i broń. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1990.
  • Rajmund Szubański: Polska broń pancerna w 1939 roku. Warszawa: Bellona Spółka Akcyjna, 2011. ISBN 978-83-11-12106-5.
  • Jan Tarczyński, Krzysztof Barbarski, Adam Jońca: Pojazdy w Wojsku Polskim = Polish Army vehicles: 1918–1939. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”; Londyn: Komisja Historyczna b. Sztabu Głównego PSZ, 1995. ISBN 83-85621-57-1.
  • Marian Żebrowski: Zarys historii polskiej broni pancernej 1918 - 1947. Londyn: Zarząd Zrzeszenia Kół Oddziałowych Broni Pancernych, 1971.
  • Kazimierz Sławiński: W pomorskiej gardzieli. Warszawa: Żółty Tygrys, 1976, s. 133.
Na podstawie artykułu: "81 Dywizjon Pancerny" pochodzącego z Wikipedii
OryginałEdytujHistoria i autorzy