Aktywność promieniotwórcza

Aktywność promieniotwórcza w encyklopedii

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania

Aktywność promieniotwórcza – wielkość fizyczna równa szybkości rozpadu promieniotwórczego jąder atomowych danej próbki.

Spis treści

Własności | edytuj kod

Z powyższej definicji wynika, że w przypadku grupy N 0 {\displaystyle N_{0}} atomów scharakteryzowanych stałą rozpadu λ {\displaystyle \lambda } aktywność tych atomów jest proporcjonalna do aktualnej liczby jąder:

A ( t ) = | d N ( t ) d t | = − d N ( t ) d t = − d N 0 e − λ t d t = λ N 0 e − λ t = λ N ( t ) , {\displaystyle A(t)=\left|{\frac {dN(t)}{dt}}\right|=-{\frac {dN(t)}{dt}}=-{\frac {dN_{0}e^{-\lambda t}}{dt}}=\lambda N_{0}e^{-\lambda t}=\lambda N(t),}

gdzie: N ( t ) {\displaystyle N(t)} – liczba jąder radionuklidu w chwili t {\displaystyle t} . Zanik aktywności opisuje wyrażenie wykładnicze (przedostatnie z linijki powyżej):

A ( t ) = λ N 0 e − λ t = A 0 e − λ t {\displaystyle A(t)=\lambda N_{0}e^{-\lambda t}=A_{0}e^{-\lambda t}}

gdzie A 0 {\displaystyle A_{0}} jest aktywnością w momencie początkowym.

Aktywność nie zależy od prostych procesów fizycznych czy chemicznych jak zmiany temperatury, ciśnienia czy reakcje chemiczne.

Jednostki | edytuj kod

Jednostką aktywności jest bekerel, Bq:

1 Bq = 1 rozpad / 1 s

Popularną i historyczną jednostką pozaukładową jest kiur (jednostka miary):

1 Ci = 3,7 · 1010 Bq

1 Ci został zdefiniowany jako aktywność jednego grama radu-226.

Wielkości pochodne | edytuj kod

Aktywność przeliczoną na jednostkę masy substancji promieniotwórczej nazywamy aktywnością właściwą. Aktywność właściwą można też wyrażać względem długości (dla źródeł liniowych), powierzchni (dla źródeł płaskich) lub objętości[1].

Aktywność substacji pozbawionej zanieczyszczeń nazywana jest aktywnością własną[1].

Zobacz też: aktywność nasycenia

Przykładowe wartości | edytuj kod

Aktywność a zagrożenie promieniowaniem | edytuj kod

Aktywność nie określa stopnia zagrożenia promieniowaniem jonizującym. Zagrożenie napromieniowaniem zależy od bardzo wielu czynników, jak: rodzaj promieniowania, energia emitowanych cząstek, ich przenikliwości, rodzaju radionuklidu (czy jest metabolizowany czy od razu wydalany z organizmu), sposobu napromieniowania (z wewnątrz czy z zewnątrz), narządu narażonego na promieniowanie.

Przypisy | edytuj kod

  1. ↑ a b red. nacz. tomu Jan Zienkiewicz: red. nacz. Heliodor Chmielewski: Encyklopedia Techniki. T. Energia jądrowa. Warszawa: Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 1970, s. 16, seria: Encyklopedia Techniki.

Bibliografia | edytuj kod

  • Piotr Jaracz: Promieniowanie jonizujące w środowisku człowieka. Fizyka, skutki radiologiczne, społeczeństwo. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2001. ISBN 83-235-0146-7.