Bazyli I Macedończyk

Bazyli I Macedończyk w encyklopedii

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania

Bazyli I Macedończyk, Bazyli I Macedoński, Bazyli I Kefalas, Bazyli I Głowacz (ur. 811, zm. 29 sierpnia 886) – cesarz bizantyjski od 867, pierwszy cesarz z dynastii macedońskiej.

Potomek rodziny osiadłej w Macedonii. Wysuwano hipotezy, że mógł być słowiańskiego (w tym czasie miała miejsce kolonizacja słowiańska w Macedonii) lub armeńskiego pochodzenia.

Uprowadzony do niewoli bułgarskiej w czasie wojny bizantyjsko-bułgarskiej w latach 811-813. Do kraju powrócił w nieznanych okolicznościach.

Bazyli karierę rozpoczął od stanowiska koniuszego na dworze cesarskim (855). Usuwając politycznych przeciwników, został współcesarzem w 866 roku, a mordując Michała III w 867 roku jedynowładcą. Podczas jego panowania kontynuowany[1] jest okres rozkwitu Cesarstwa, nazywany renesansem macedońskim, zapoczątkowany jednak w czasie panowania ostatniego władcy poprzedniej dynastii.

Cesarstwo Bizantyńskie w roku 867.

Odbudował autorytet Bizancjum na Bałkanach, jego flota uwolniła Dubrownik od oblężenia arabskiego (867/868). Bułgaria ostatecznie uznała kościelne zwierzchnictwo Bizancjum (870). Bazylemu udało się również załagodzić spory z papieżem wynikające z tzw. schizmy Focjusza. W 878 zdobył ostatnią fortecę paulicjan – Tefrike we wschodniej Anatolii, jednak nie doprowadziło to do całkowitego upadku herezji[2].

Prowadził zwycięskie kampanie na wschodzie, korzystając z osłabienia będącego w kryzysie kalifatu Abbasydów, które doprowadziły do opanowania dróg wypadowych w górach Taurusu i Antytaurusu oraz umocnienia się w dolinie Eufratu. Poważne sukcesy w walce z Arabami udało się Bazylemu odnieść również i na zachodzie. Przy pomocy floty weneckiej oczyścił Adriatyk z korsarzy saraceńskich, wreszcie odzyskał Bari w 876 roku i Tarent w południowych Włoszech, umacniając w ten sposób pozycję Cesarstwa w tym regionie. Nie powiodło mu się jedynie na Sycylii, gdzie nie zdołał powstrzymać upadku Syrakuz (878).

Za jego panowania nastąpiła reorganizacja administracji i skarbu państwa. Zapoczątkował ponowną (po Corpus Iuris Civilis) kodyfikację prawa bizantyjskiego, wydając dwa dzieła Procheiron i Epanagogę[3]. Bazyli zasłynął również jako mecenas artystyczny.

Rodzina | edytuj kod

Z pierwszą żoną Marią, Bazyli miał kilkoro dzieci, w tym:

  • Symbatiosa, współcesarza w latach 869-879 jako Konstantyn,
  • Anastazję, żonę generała Krzysztofa.

Z drugą żoną Eudokią Ingeriną (kochanką poprzedniego cesarza), Bazyli miał 3 synów (niektórzy historycy przypisują ojcostwo Leona VI poprzedniemu cesarzowi):

Przypisy | edytuj kod

  1. ↑ Praca zbiorowa pod redakcją naukową Macieja Salamona: Wielka Historia Świata Tom 4 Kształtowanie średniowiecza. T. 4. Oficyna Wydawnicza Fogra, 2005, s. 461. ISBN 83-85719-85-7.
  2. ↑ Barber M. Katarzy, Warszawa 2005, s. 19
  3. ↑ Cesarz określał swe zamiary jako oczyszczenie dawnych praw (ανάκάθαρσις των παλαιων νομων). Cel ten zrealizował jego syn Leon VI Filozof wydając Opus Basilicon.

Bibliografia | edytuj kod


Kontrola autorytatywna (osoba):
Na podstawie artykułu: "Bazyli I Macedończyk" pochodzącego z Wikipedii
OryginałEdytujHistoria i autorzy