Bokarnea

Bokarnea w encyklopedii

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania Bokarnea odgięta jako roślina doniczkowa

Bokarnea (Beaucarnea Lem.) – rodzaj roślin z rodziny szparagowatych (Asparagaceae). Należy do niego 12[4]–13[5] gatunków. Taksony tu zaliczane bywały włączane do szeroko ujmowanego rodzaju nolina Nolina. Rośliny te występują w południowej części Ameryki Północnej na obszarze od północno-wschodniego Meksyku po Nikaraguę na południu[5]. Rosną głównie na suchych i okresowo wilgotnych siedliskach, zwykle na obszarach górskich[6], czasem w lasach mgielnych, w których są istotnym siedliskiem dla epifitów (storczykowatych, bromeliowatych i in.)[7].

Różne gatunki uprawiane są jako rośliny ozdobne, zwłaszcza w klimacie ciepłym (źle znoszą mroźne lub deszczowe zimy)[7]. Najczęściej uprawiana jest bokarnea odgięta B. recurvata, w klimacie chłodnym jako roślina doniczkowa[4][8].

Morfologia | edytuj kod

Pokrój
Rośliny wieloletnie o zdrewniałym pniu silnie zgrubiałym powyżej poziomu gruntu, osiągające do 18 m wysokości i zwykle silnie rozgałęzione w górze. Czasem pień skrócony, kulistawy (B. hookeri)[6].
Liście
Skupione w rozety na końcach pędów, równowąskie, gładkie na brzegach, osiągające do 90 cm długości[6][7].
Kwiaty
Jednopłciowe, zebrane w okazałe wiechy[6]. Okwiat z listkami na końcach całobrzegimi (bez szczecinek obecnych u Nolina). Zalążnia górna, jednokomorowa[6].
Owoce
Suche skrzydlaki z pojedynczym nasionem i trzema skrzydełkami[6].

Systematyka | edytuj kod

Rodzaj z rodziny szparagowatych Asparagaceae reprezentujący podrodzinę Nolinoideae Burnett, a w jej obrębie plemię Nolineae S. Watson[2] (tworzy je wspólnie z rodzajami nolina Nolina i Dasylirion)[6]. Plemię to w niektórych ujęciach było wyodrębniane jako rodzina Nolinaceae Nakai[2][6].

W wąskim ujęciu tego rodzaju, przed 2014 rokiem bywał wyodrębniany z niego rodzaj Calibanus, do którego przenoszony był Beaucarnea hookeri (jako Calibanus caespitosus[6][4] lub C. hookeri), ale analizy molekularne wykazały zagnieżdżenie tego taksonu wewnątrz Beaucarnea[9]

Wykaz gatunków (nazwy zweryfikowane według The World of Plants Online)[5]

Przypisy | edytuj kod

  1. ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20]  (ang.).
  2. ↑ a b c Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2019-12-10]  (ang.).
  3. ↑ a b Beaucarnea. W: Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2019-12-10].
  4. ↑ a b c David J. Mabberley: Mabberley's Plant-Book. Cambridge University Press, 2017, s. 104. ISBN 978-1-107-11502-6.
  5. ↑ a b c Beaucarnea Lem.. W: Plants of the World Online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2019-12-10].
  6. ↑ a b c d e f g h i K.Kubitzki (red.): The Families and Genera of Vascular Plants. III. Flowering Plants. Monocotyledons. Lilianae (except Orchidaceae). Berlin, Heidelberg: Springer, 1998, s. 395-396.
  7. ↑ a b c Fred Dortort: Guide to Succulent Plants of the World. Portland: Timber Press, 2017, s. 312. ISBN 978-0-88192-995-9.
  8. ↑ Małgorzata Augustyn: Rośliny pokojowe. Poznań: Wydawnictwo Publicat, 2006, s. 69. ISBN 978-83-245-0950-8.
  9. ↑ Rojas, Vanessa & Olson, Mark & Alvarado-Cardenas, Leonardo & Eguiarte, Luís. Molecular phylogenetics and morphology of Beaucarnea (Ruscaceae) as distinct from Nolina, and the submersion of Calibanus into Beaucarnea. „Taxon”. 63, 2014. DOI: 10.12705/636.31. 
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
Na podstawie artykułu: "Bokarnea" pochodzącego z Wikipedii
OryginałEdytujHistoria i autorzy