Cerkiew św. Jana Chrzciciela w Odrzechowej w encyklopedii
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwaniaCerkiew św. Jana Chrzciciela w Odrzechowej – dawna parafialna cerkiew greckokatolicka, wzniesiona w 1813 w Odrzechowej.
Po wysiedleniach ludności łemkowskiej w 1945 cerkiew przejęta przez kościół rzymskokatolicki. W latach 1945–1958 użytkowana jako kościół filialny parafii w Głębokiem. Od 1958 pełni funkcję kościoła parafialnego parafii św. Jana Chrzciciela w Odrzechowej.
Świątynię wraz z dzwonnicą, cmentarzem przykościelnym i ogrodzeniem wpisano w 1970 do rejestru zabytków[1].
Spis treści
Historia obiektu | edytuj kod
Cerkiew powstała w 1813, przypuszczalnie według projektu rządowego, w stylu zwanym józefińskim, z niewielką wieżą nad wejściem do nawy[2]. Jej fundatorem był ówczesny właściciel dóbr Ignacy Urbański[3]. W 1898 w trakcie prac remontowych wykonano nowy dach pokryty blachą, a obiekt odmalowano. W 1944 cerkiew została poważnie uszkodzona w czasie działań wojennych. Remontowana w latach 1955, 1959 i 1973.
Architektura i wyposażenie | edytuj kod
Cerkiew murowana, jednoprzestrzenna, otynkowana[4]. Prezbiterium zwrócone na północ, zamknięte półkolistą absydą. Przy nim od zachodu zakrystia. Szersza prostokątna nawa, z niewyodrębnionym zewnątrz babińcem od południa przechodząca w kruchtę. W prezbiterium ściany rozczłonkowane pilastrami, w nawie filarami przyściennymi o wgłębionych narożnikach. Chór muzyczny w wieży otwarty trzema arkadami do nawy.
Wewnątrz ikonostas malowany w 1870 oraz późnobarokowy ołtarz główny.
W cerkwi znajduje się tablica poświęcona beatyfikowanemu przez Jana Pawła II w 2001 błogosławionemu Kościoła greckokatolickiego Iwanowi Ziatykowi, urodzonemu w Odrzechowej.
Wokół cerkwi | edytuj kod
Obok świątyni znajduje się murowana z kamienia rzecznego dzwonnica parawanowa zbudowana prawdopodobnie w 1850. Cerkiew otacza murek z kamienia łamanego. W granicach ogrodzenia stary przycerkiewny cmentarz.
Obok dzwonnicy znajduje się pomnik upamiętniający 570 żołnierzy poległych w I wojnie światowej.
Przypisy | edytuj kod
- ↑ a b Narodowy Instytut Dziedzictwa: Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podkarpackie. 2020-09-30. [dostęp 2018-05-11].
- ↑ Jarosław Giemza: Cerkwie i ikony Łemkowszczyzny. Libra PL, Rzeszów 2017, Wydanie I, s. 151. ISBN 978-83-63526-11-5.
- ↑ Piotr Libicki: Dwory i pałace wiejskie w Małopolsce i na Podkarpaciu. Dom Wydawniczy Rebis, Poznań 2012, s. 321. ISBN 978-83-7510-597-1.
- ↑ Zbigniew Muzyk: Cerkwie. Wschodnia część Beskidu Niskiego. Wydawnictwo Fundacja, Nowy Sącz 2000, s. 25. ISBN 83-913147-2-3.
Bibliografia | edytuj kod
- Ciupka Jan, W gminie Zarszyn i okolicy, PUW Roksana, Krosno 2003, ISBN 978-83734311-6-4
OryginałEdytujHistoria i autorzy
