Cesarsko-królewska Obrona Krajowa

Cesarsko-królewska Obrona Krajowa w encyklopedii

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania Kapitan Landwehry w mundurze paradnym Czapka ułana z Landwehr Ulanenregiment Nr. 2

Cesarsko-królewska Obrona Krajowa (niem. Kaiserlich Königliche Landwehr) – jeden z czterech, obok wspólnego wojska (c. i k. Armia), wspólnej marynarki wojennej (k. u. k. Kriegsmarine) i królewsko-węgierskiej Obrony Krajowej, rodzajów sił zbrojnych Monarchii Austro-Węgierskiej, istniejący w latach 1869–1918.

W przeciwieństwie do Cesarstwa Niemieckiego, gdzie Landwehra formowała się w dużej mierze z rezerwistów i ludzi niewysłużonych, cesarsko-królewska Landwehra składała się z jednostek regularnych.

Obrony Krajowej nie należy mylić z Pospolitym Ruszeniem (Landsturm).

Korzenie Obrony Krajowej sięgają XVI wieku jako skłonienie do obrony kraju wszystkich zdolnych do służby wojskowej.

Podczas wojen napoleońskich patentem cesarza z 9 czerwca 1808 Obrona Krajowa stała się ogólną samodzielną formacją wojskową do uzupełnień regularnej armii. Została użyta podczas działań zbrojnych w 1809 i oraz w latach 1813–1814. W 1859 została na 10 lat rozwiązana.

W 1868 zostało utworzone c. k. Ministerstwo Obrony Kraju (niem. k. k. Ministerium für Landesverteidigung)[1].

Spis treści

Skład w 1914 | edytuj kod

W czasie wybuchu wojny w 1914 cesarsko-królewska Landwehra składała się z:

  • 35 pułków piechoty (liniowej)
  • 2 pułków piechoty górskiej
  • 3 tyrolskich pułków strzelców krajowych (Landesschützen, od 1917 Kaiserschützen)
  • 1 Reitende Tiroler Landesschützen-Division (w sile batalionu)
  • 1 Reitende Dalmatiner Landesschützen-Division (w sile batalionu)
  • 6 pułków ułanów
  • 8 dywizjonów armat polowych
  • 8 dywizjonów haubic polowych

Pułki piechoty | edytuj kod

Cechą charakterystyczną cesarsko-królewskiej Obrony Krajowej było to, iż każdy z jej pułków piechoty składał się jedynie z trzech batalionów, a nie jak pozostałe pułki piechoty – z czterech batalionów.

Przydział: 44. Landwehr Infanteriebrigade – 22. Landwehr Infanterie Truppendivision – III Korpus Armijny Sformowany: 1889 Miejsce postoju: Klagenfurt Narodowości: 79% Niemcy – 21% inni Okręg poboru: Klagenfurt (Karyntia) Komendant: Pułkownik (Oberst) Friedrich Eckhardt von Eckhardtsburg Od 11 kwietnia 1917 pod nazwą k.k. Gebirgs-Schützenregiment Nr. 1

Kawaleria | edytuj kod

Kawaleria strzelców krajowych | edytuj kod

  • k.k. Reitende Tiroler Landesschützen Division
Przydział: 1. Landwehr Kavalleriebrigade Narodowości: 58% Niemcy – 38% Tyrolczycy – 4% inni Sformowany: 1872 Miejsce postoju: Trydent (Trient) Dowódca: Oberstleutnant Moritz Srnka
  • k.k. Reitende Dalmatiner Landesschützen Division
Narodowości: 82% Serbowie/Chorwaci – 18% inni Sformowany: 1874 Miejsce postoju: Sinj Dowódca: Oberstleutnant Julius Stöger-Steiner

Pułki ułanów | edytuj kod

  • k.k. Landwehr Ulanen Regiment Nr. 1
Przydział: 3. Landwehr Kavalleriebrigade Narodowości: 65% Rusini – 30% Polacy – 5% inni Okręg poboru: Lwów (Lemberg) Miejsce postoju: Lwów (Lemberg) Dowódca: Pułkownik (Oberst) Gustav Resch
  • k.k. Landwehr Ulanen Regiment Nr. 2
Przydział: 2. Landwehr Kavalleriebrigade Narodowości: 58% Czesi – 42% inni Okręg poboru: Litomierzyce (Leitmeritz) Miejsce postoju: Vysoké Mýto (Hohenmauth) Dowódca: Pułkownik (Oberst) Emil Hofsass
  • k.k. Landwehr Ulanen Regiment Nr. 3
Przydział: 3. Landwehr Kavalleriebrigade Narodowości: 69% Polacy – 26% Rusini – 5% inni Okręg poboru: Przemyśl Miejsce postoju: Rzeszów Dowódca: Pułkownik (Oberst) Valerian Fehmel
  • k.k. Landwehr Ulanen Regiment Nr. 4
Przydział: 2. Landwehr Kavalleriebrigade Narodowości: 85% Polacy – 15% inni Okręg poboru: Kraków (Krakau) Miejsce postoju: Ołomuniec Dowódca: Pułkownik (Oberst) Josef Weidenhoffer
  • k.k. Landwehr Ulanen Regiment Nr. 5
Przydział: 1. Landwehr Kavalleriebrigade Narodowości: 97% Niemcy – 3% inni Okręg poboru: Wiedeń (Wien) Miejsce postoju: Stockerau Dowódca: Pułkownik (Oberst) Julius Brandmeyer
  • k.k. Landwehr Ulanen Regiment Nr. 6
Przydział: 1. Landwehr Kavalleriebrigade Narodowości: 60% Niemcy – 39% Czesi – 1% inni Okręg poboru: Praga Miejsce postoju: Wels Dowódca: Pułkownik (Oberst) Ferdinand von Habermann

Artyleria | edytuj kod

Dywizjony armat polowych | edytuj kod

  • k.k. Landwehr Feldkanonendivision Nr. 13
Sformowany: 1913 Narodowości: 83% Niemcy – 17% inni Okręg poboru: Wiedeń (Wien) Miejsce postoju: Wiedeń (Wien)
  • k.k. Landwehr Feldkanonendivision Nr. 21
Sformowany: 1913 Narodowości: 27% Niemcy – 72% Czesi – 1% inni Okręg poboru: Praga Miejsce postoju: Praga
  • k.k. Landwehr Feldkanonendivision Nr. 22
Sformowany: 1913 Narodowości: 71% Niemcy – 26% Słoweńcy – 3% inni Okręg poboru: Graz Miejsce postoju: Graz
  • k.k. Landwehr Feldkanonendivision Nr. 26
Sformowany: 1913 Narodowości: 55% Niemcy – 43% Czesi – 2% inni Okręg poboru: Litomierzyce (Leitmeritz) Miejsce postoju: Theresienstadt
  • k.k. Landwehr Feldkanonendivision Nr. 43
Sformowany: 1913 Narodowości: 55% Rusini – 25% Polacy – 20% inni Okręg poboru: Lwów (Lemberg) Miejsce postoju: Lwów (Lemberg)
  • k.k. Landwehr Feldkanonendivision Nr. 44
Sformowany: 1913 Narodowości: 60% Niemcy – 39% Czesi – 1% inni Okręg poboru: Praga Miejsce postoju: Linz
  • k.k. Landwehr Feldkanonendivision Nr. 45
Sformowany: 1913 Narodowości: 60% Rusini – 25% Polacy – 15% inni Okręg poboru: Przemyśl Miejsce postoju: Przemyśl
  • k.k. Landwehr Feldkanonendivision Nr. 46
Sformowany: 1913 Narodowości: 49% Polacy – 27% Niemcy – 24% inni Okręg poboru: Kraków Miejsce postoju: Ołomuniec

Dywizjony haubic polowych | edytuj kod

  • k.k. Landwehr Feldkhaubitzdivision Nr. 13
Sformowany: 1909 Narodowości: 83% Niemcy – 17% inni Okręg poboru: Wiedeń (Wien) Miejsce postoju: Wiedeń (Wien)
  • k.k. Landwehr Feldhaubitzdivision Nr. 21
Sformowany: 1909 Narodowości: 27% Niemcy – 72% Czesi – 1% inni Okręg poboru: Praga Miejsce postoju: Praga
  • k.k. Landwehr Feldhaubitzdivision Nr. 22
Sformowany: 1909 Narodowości: 71% Niemcy – 26% Słoweńcy – 3% inni Okręg poboru: Graz Miejsce postoju: Graz
  • k.k. Landwehr Feldhaubitzdivision Nr. 26
Sformowany: 1909 Narodowości: 55% Niemcy – 43% Czesi – 2% inni Okręg poboru: Litomierzyce (Leitmeritz) Miejsce postoju: Theresienstadt
  • k.k. Landwehr Feldhaubitzdivision Nr. 43
Sformowany: 1909 Narodowości: 55% Rusini – 25% Polacy – 20% inni Okręg poboru: Lwów (Lemberg) Miejsce postoju: Lwów (Lemberg)
  • k.k. Landwehr Feldhaubitzdivision Nr. 44
Sformowany: 1909 Narodowości: 60% Niemcy – 39% Czesi – 1% inni Okręg poboru: Praga Miejsce postoju: Linz
  • k.k. Feldhaubitzdivision Nr. 45
Sformowany: 1909 Narodowości: 60% Rusini – 25% Polacy – 15% inni Okręg poboru: Przemyśl Miejsce postoju: Przemyśl
  • k.k. Landwehr Feldhaubitzdivision Nr. 46
Sformowany: 1909 Narodowości: 49% Polacy – 27% Niemcy – 24% inni Okręg poboru: Kraków (Krakau) Miejsce postoju: Ołomuniec

Zmiana nazewnictwa w 1917 | edytuj kod

W maju 1917 cesarz Karol zmienił nazewnictwo poszczególnych jednostek z K.k. Landwehrinfanterieregiment na k.k. Schützenregiment. Nieoficjalnie zmiana powodowana była chęcią uznania zasług bojowych jednostek Landwehry, walczących na wszystkich austro-węgierskich frontach I wojny światowej.

Literatura | edytuj kod

  • Heinz von Lichem: Spielhahnstoß i Edelweiß – die Friedens- i Kriegsgeschichte der Tiroler Hochgebirgstruppe „Die Kaiserschützen” von ihren Anfängen bis 1918. Leopold Stocker Verlag, Graz 1977. ​ISBN 3-7020-0260-X​.
  • Heinz von Lichem: Der Tiroler Hochgebirgskrieg 1915–1918. Steiger Verlag, Berwang (Tirol) 1985. ​ISBN 3-85423-052-4​.
  • Anton Graf Bossi Fedregotti: Kaiserjäger – Ruhm i Ende: nach dem Kriegstagebuch des Pułkownik (Oberst) von Cordier. Stocker Verlag, Graz 1977. ​ISBN 3-7020-0263-4​.
  • Carl Freiherr von Bardolff: Soldat im alten Österreich – Erinnerungen aus meinem Leben. Diederichs Verlag, Jena 1938.
  • Allmeyer-Beck/Lessing: Die K.u.K. Armee 1848–1918. Bertelsmann Verlag, München 1974.
  • Oskar Brüch, Günter Dirrheimer: Schriften des Heeresgeschichtlichen Museums in Wiedeń. (Militärwissenschaftliches Institut) Band 10: Das k.u.k. Heer 1895. Stocker Verlag, Graz 1997. ​ISBN 3-7020-0783-0​.
  • Rest-Ortner-Ilmig: Des Kaisers Rock im 1. Weltkrieg – Uniformierung i Ausrüstung der österreichisch-ungarischen Armee von 1914 bis 1918. Verlag Militaria, Wiedeń 2002. ​ISBN 3-9501642-0-0​.
  • Jan Rydel: W służbie cesarza i króla: generałowie i admirałowie narodowości polskiej w siłach zbrojnych Austro-Węgier w latach 1868-1918. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2001. ISBN 83-7188-235-1.

Linki zewnętrzne | edytuj kod

Siły zbrojne Monarchii Austro-Węgierskiej



  1. ↑ Rydel 2001 ↓, s. 23.
Na podstawie artykułu: "Cesarsko-królewska Obrona Krajowa" pochodzącego z Wikipedii
OryginałEdytujHistoria i autorzy