Dębowiec (województwo opolskie) w encyklopedii
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwaniaDębowiec (niem. Eichhäusel) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie prudnickim, w gminie Prudnik[3]. Historycznie leży na Górnym Śląsku, na ziemi prudnickiej. Położona jest w Górach Opawskich.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa opolskiego.
Do miejscowości należy także przysiółek Wieszczyna, położony na zachodnim stoku Długoty.
We wsi ma swoją siedzibę leśnictwo Dębowiec, które należy do nadleśnictwa Prudnik (obręb Prudnik)[4].
Według danych na 2011 wieś była zamieszkana przez 78 osób[5].
Spis treści
- 1 Geografia
- 2 Nazwa
- 3 Historia
- 4 Liczba mieszkańców wsi
- 5 Zabytki
- 6 Sport
- 7 Turystyka
- 8 Galeria
- 9 Przypisy
Geografia | edytuj kod
Położenie | edytuj kod
Wieś jest położona w południowo-zachodniej Polsce, w województwie opolskim, około 1,3 km od granicy z Czechami, w północno-wschodniej części Gór Opawskich, na ziemi prudnickiej. Miejscowość leży na terenie Parku Krajobrazowego Góry Opawskie, u podnóża Długoty, najwyższego szczytu powiatu prudnickiego. Wieś położona jest w środkowej części Lasu Prudnickiego. Dębowiec zajmuje kilka wzgórz (Długota, Kobylica, Kraska). Przez wieś przepływa rzeka Trzebinka (dopływ Prudnika), bezimienny dopływ Złotego Potoku i bezimienny dopływ Zameckiego Potoku. Leży na wysokości 305–370 m n.p.m.
Przebiega tędy droga powiatowa z Prudnika do Pokrzywnej. W północnej części wsi znajduje się kamieniołom dolnokarbońskich szarogłazów o powierzchni 2 ha.
Środowisko naturalne | edytuj kod
Wpływ na klimat Dębowca ma sąsiedztwo Gór Opawskich. Średnia temperatura roczna wynosi +7,4 °C. Duże zróżnicowanie dotyczy termicznych pór roku. Średnie roczne opady atmosferyczne w rejonie Dębowca wynoszą 651 mm. Dominują wiatry zachodnie[6].
Nazwa | edytuj kod
Niemiecką nazwą Dębowca było Eichhäusel. Ze względu na połączenie z Wieszczyną wieś nosiła nazwę Eichhäusel-Neudeck (czasem Eichhäusel-Neudeck-Wildgrund)[7]. Na krótko po zakończeniu II wojny światowej wieś nosiła nazwę Dębniki[8]. Nazwa Dębowiec pochodzi od drzewa dębu.
Historia | edytuj kod
Panorama Dębowca z 1901 Pomnik Josepha von EichendorffaNieznana jest data założenia wioski. Niektórzy utożsamiają Dębowiec z Nowym Chocimiem założonym w XIII wieku przez czeskiego wielmożę Woka z Rożemberka. Podobno w średniowieczu w pobliżu wsi w malowniczej Dębnickiej Dolinie istniał zamek. Pierwsza wzmianka pochodzi jednak dopiero z 1642. Wieś wraz z leśniczówką miejską wymieniona jest jako Dębowa Karczma. W XIX w., a także w 1 poł. XX w. było to ulubione miejsce spacerów mieszkańców Prudnika oraz punkt wypadowy w Góry Opawskie[9].
1 lipca 1894 poświęcona została kaplica Najświętszego Serca Pana Jezusa w Dębowcu[10].
W 1911 z inicjatywy nauczyciela religii w gimnazjum w Prudniku (obecnie I Liceum Ogólnokształcące im. Adama Mickiewicza) profesora Alfonsa Nowacka w Dębowcu wzniesiony został pomnik Josepha von Eichendorffa. Jego poświęcenie nastąpiło 30 sierpnia 1911. W uroczystości uczestniczyli nauczyciele akademiccy, pedagodzy, żołnierze prudnickiego garnizonu, przemysłowcy, leśnicy, rolnicy, franciszkanie z klasztoru w Prudniku-Lesie, prudniccy bonifratrzy, rzemieślnicy, studenci, uczniowie szkół średnich i podstawowych oraz burmistrz Prudnika Paul Lange[11].
7 października 1938 w ramach wizytacji Kraju Sudeckiego po układzie monachijskim Dębowiec został odwiedzony przez Adolfa Hitlera, który następnie udał się w kierunku Karniowa i Bruntala[12].
Podczas bitwy o Prudnik w 1945 Dębowiec był jednym z miejsc, z których po wyparciu z Prudnika przez Armię Czerwoną wojska niemieckie przeprowadzały ostrzał artyleryjski na miasto[13]. Rosjanie zajęli wieś[8], jednak 21 marca Niemcy przeprowadzili kontratak z rejonu Bartultovice – Jindřichov, którym wyparli Armię Czerwoną z Dębowca[14].
W Dębowcu przywrócono elektryczność dopiero w 1950[8].
W latach 1945–1950 wieś należała do województwa śląskiego, a od 1950 do województwa opolskiego.
W latach 1945–1954 Dębowiec należał do gminy Moszczanka[15].
Liczba mieszkańców wsi | edytuj kod
Zabytki | edytuj kod
Kaplica z XIX w.Według rejestru Narodowego Instytutu Dziedzictwa na listę zabytków wpisane są[17]:
- kaplica, z XIX w.,księga rejestru nr 361/58 z dnia 1.06.1958 – Dębowiec
- kaplica przydrożna, z XIX w., księga rejestru nr 489/58 z dnia 15.10.1958 – pomiędzy wsią Dębowiec a Wieszczyną.
Sport | edytuj kod
We wsi działa LZS Niemysłowice–Dębowiec z sekcją piłki nożnej.
Turystyka | edytuj kod
Szlaki turystyczne w DębowcuPrzez Dębowiec prowadzą szlaki turystyczne[18]:
- Główny Szlak Sudecki im. Mieczysława Orłowicza (440 km): Prudnik – Świeradów-Zdrój
- „Szlak Historyczny Lasów Królewskiego Miasta Prudnik” (17,5 km): Park Miejski w Prudniku – stare dęby w Prudniku – Kapliczna Góra – Kobylica – Dębowiec – rozdroże pod Trzebiną – Sanktuarium św. Józefa w Prudniku–Lesie – Prudnik–Lipy – Park Miejski w Prudniku
- (19,5 km): Łąka Prudnicka – Trupina – Dębowiec (Wieszczyna) – Trzebina
Galeria | edytuj kod
-
Domy przy drodze prowadzącej do Prudnika
-
Parking przy drodze Dębowiec–Prudnik
-
Kopalnia szarogłazu w Dębowcu
-
Kopalnia szarogłazu w Dębowcu
-
Pomnik Josepha von Eichendorffa koło Dębowca
-
Jezioro koło Dębowca
-
Kamień graniczny Królewskiego Miasta Prudnika (niem. Konigliche Stadt Neustadt) w pobliżu Dębowca
Przypisy | edytuj kod
- ↑ a b JoannaJ. Chilińska JoannaJ., RAPORT O STANIE GMINY ZA 2019 ROK - Urząd Miejski w Prudniku, prudnik.pl, 2 czerwca 2020 [dostęp 2020-08-05] .
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 223 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
- ↑ Leśnictwa – Nadleśnictwo Prudnik – Lasy Państwowe, www.prudnik.katowice.lasy.gov.pl [dostęp 2020-01-17] .
- ↑ a b c d Wieś Dębowiec w liczbach, [w:] Polska w liczbach [online], polskawliczbach.pl [dostęp 2020-03-07] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ Klimat: Dębowiec: Klimatogram, wykres temperatury, tabela klimatu - Climate-Data.org, pl.climate-data.org [dostęp 2020-03-20] .
- ↑ a b c Deutsche Verwaltungsgeschichte Schlesien, Kreis Neustadt, treemagic.org [dostęp 2020-03-07] .
- ↑ a b c AndrzejA. Wanderer AndrzejA., Tygodnik Prudnicki – Ponure tajemnice okolicy Prudnika, www.tygodnikprudnicki.pl [dostęp 2019-03-28] (pol.).
- ↑ Sołectwa – Urząd Miejski w Prudniku, prudnik.pl [dostęp 2019-03-28] .
- ↑ MagdalenaM. Urbaniak MagdalenaM., kaplica, Dębowiec – Zabytek.pl, zabytek.pl, 23 sierpnia 2017 [dostęp 2020-06-24] (pol.).
- ↑ MarcinM. Domino MarcinM., Tygodnik Prudnicki – Prudniczanie postawili mu pomnik, www.tygodnikprudnicki.pl, 27 października 2010 [dostęp 2020-03-07] .
- ↑ Wizyta Hitlera w Prudniku. Regiopedia, Opolskie, encyklopedia regionów, web.archive.org, 14 lipca 2018 [dostęp 2019-03-28] [zarchiwizowane z adresu 2018-07-14] .
- ↑ AndrzejA. Wanderer AndrzejA., SANKTUARIUM MATKI BOSKIEJ BOLESNEJ, czyli prawda o zburzonym klasztorku, „Tygodnik Prudnicki”, 1 lutego 2006 .
- ↑ MarekM. Sitko MarekM., Góry Opawskie: przewodnik, ISBN 978-83-63603-40-3 .
- ↑ Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa.
- ↑ GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2016-09-23].
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. opolskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 110. [dostęp 2013-01-10].
- ↑ Ścieżki piesze – Starostwo Powiatowe w Prudniku, www.powiatprudnicki.pl [dostęp 2020-02-21] .
OryginałEdytujHistoria i autorzy
