Dakota Północna

Na mapach: 47,5°N 100,5°W/47,500000 -100,500000

Dakota Północna w encyklopedii

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania

Dakota Północna (ang. North Dakota, wymowa:/ˌnɔrθ dəˈkoʊtə/ i) – stan na północy Stanów Zjednoczonych, leżący w regionie Midwest, na obszarze Wielkich Równin. Od zachodu graniczy z Montaną, od południa z Dakotą Południową, od wschodu z Minnesotą, a od północy z Kanadą (Manitobą). Rzeźba terenu jest na ogół wyżynna. Stan zajmuje powierzchnię 183 111,62 km² i w roku 2000 miał 642 200 mieszkańców. Stolicą stanu jest miasto Bismarck. Największym miastem jest Fargo.

Obszar ten był pierwotnie zamieszkany przez plemiona Indian Wielkich Równin, Mandanów i Hidatsów. Nazwa stanu pochodzi od zamieszkujących tam następnie Indian Dakota.

Spis treści

Historia | edytuj kod

  • 1743 – początek eksploracji obszarów przez Francuzów (Luis-Joseph Verendrye i Francois Verendrye);
  • 1803 – obszar przeszedł na własność Stanów Zjednoczonych jako część Luizjany po jej zakupieniu od Francji;
  • 1804–1806 – Meriwether Lewis i William Clark penetrują tereny;
  • 1812 – powstała Pembina (pierwsze stałe osiedle białych, wybudowane przez Szkotów i Irlandczyków);
  • 1818 – zakupienie od Anglii północno-wschodniej części dzisiejszej Dakoty Północnej i Dakoty Południowej;
  • 1823 – Pembina przeszła na własność Stanów Zjednoczonych;
  • 1832 – parowiec Yellowstone jako pierwszy statek wpłynął rzeką Missouri w głąb Dakoty;
  • 1861 – utworzenie Terytorium Dakoty;
  • 1871 – do Dakoty dotarła pierwsza linia kolejowa ułatwiając dotarcie licznych osadników;
  • 1877 – podzielenie Terytorium Dakoty na dwie części – południową i północną;
  • 2 listopada 1889 – przyjęcie Dakoty Północnej do Unii (jako 39. stanu); tego samego dnia do Unii została przyjęta Dakota Południowa.

Geografia | edytuj kod

Krajobraz Dakoty Północnej
  • Klimat: kontynentalny ciepły, suchy; gorące lato, mroźna zima; opady roczne około 500 mm
  • Główne rzeki: Missouri, Red River
  • Liczba parków stanowych: 18
  • Strefy czasowe: UTC-6:00, UTC-7:00

Podział administracyjny | edytuj kod

 Osobny artykuł: Lista hrabstw w stanie Dakota Północna.

Stan Dakota Północna podzielony jest na 53 hrabstwa. Największym hrabstwem pod względem liczby ludności jest hrabstwo Cass, a największym hrabstwem pod względem powierzchni jest hrabstwo McKenzie.

Demografia | edytuj kod

Piramida wieku

Spis ludności z roku 2010 stwierdza, że stan Dakota Północna liczy 672 591 mieszkańców, co oznacza wzrost o 30 391 (4,7%) w porównaniu z poprzednim spisem z roku 2000. Dzieci poniżej piątego roku życia stanowią 7,2% populacji, 23,3% mieszkańców nie ukończyło jeszcze osiemnastego roku życia, a 15% to osoby mające 65 i więcej lat. 48,7% ludności stanu stanowią kobiety[4].

Rasy i pochodzenie | edytuj kod

Według spisu z 2010 roku, 87,5% mieszkańców stanowiła ludność biała (84,6% nie licząc Latynosów), 5,5% to rdzenna ludność Ameryki, 3,1% to Murzyni lub Afroamerykanie, 2,2% miało rasę mieszaną, 1,6% to Azjaci, 0,1% to Hawajczycy i mieszkańcy innych wysp Pacyfiku. Latynosi stanowią 3,7% ludności stanu[4].

Największe grupy stanowią osoby pochodzenia niemieckiego (47,2%), norweskiego (30,1%), irlandzkiego (8,1%), francuskiego (6,0%), szwedzkiego (4,6%) i angielskiego (4,5%)[5]. Istnieją także duże grupy: Rosjan, Polaków, Amerykan, Meksykan, Szkotów, Czechów, Holendrów, Duńczyków i Włochów[6].

Język | edytuj kod

Najpowszechniej używanymi językami są[7]:

  • język angielski – 94,86%
  • język niemiecki – 1,39%
  • język hiszpański – 1,37%.

Religia | edytuj kod

Dane z 2014[8]:

Symbole stanu | edytuj kod

  • Dewiza: Liberty and Union, Now and Forever, One and Inseparable. (Wolność i Unia, Teraz i na zawsze, Jedność i niepodzielność)
  • Przydomek: Peace Garden State
  • Znaczenie przydomku: Stan Ogrodu Pokoju
  • Symbole: świergotek, wiąz amerykański, dzika róża preriowa, square dance (rodzaj tańca ludowego)

Gospodarka | edytuj kod

Rolnictwo | edytuj kod

  • 90% obszaru zajmują farmy
  • uprawa słonecznika, lnu, pszenicy, jęczmienia, kukurydzy, owsa, fasoli i innych
  • hodowla bydła, owiec, trzody chlewnej
  • pszczelarstwo

Przemysł | edytuj kod

Przede wszystkim przemysł wydobywczy (węgiel, sól, glina, piasek)

Uczelnie | edytuj kod

Sławni ludzie | edytuj kod

Warren Christopher, Pierre de La Verendrye, Thomas Douglas, Angie Dickinson, Kellan Lutz, Wiz Khalifa

Ciekawostki | edytuj kod

  • W Dakocie Północnej, w Pierce County, niedaleko Balty znajduje się geograficzny środek Ameryki Północnej.
  • Jest to jedyny stan, w którym nie ma obowiązku rejestracji wyborców[10].
  • 10 stycznia 2010 temperatura w Bismarck spadła do −55 °C.

Przypisy | edytuj kod

  1. ↑ State Area Measurements and Internal Point Coordinates (ang.). U.S. Census Bureau. [dostęp 2018-04-06].
  2. ↑ U.S. Census Bureau QuickFacts: North Dakota, www.census.gov [dostęp 2018-01-04]  (ang.).
  3. ↑ Biggest Cities in North Dakota, www.biggestuscities.com [dostęp 2019-01-20]  (ang.).
  4. ↑ a b U.S. Census Bureau QuickFacts: North Dakota; UNITED STATES, www.census.gov [dostęp 2019-01-20]  (ang.).
  5. ↑ U.S. CensusU.S.C. Bureau U.S. CensusU.S.C., American FactFinder - Results, factfinder.census.gov [dostęp 2019-01-20]  (ang.).
  6. ↑ Ancestry in North Dakota (State), statisticalatlas.com [dostęp 2019-01-20] .
  7. ↑ Data Center Results, apps.mla.org [dostęp 2019-01-20] .
  8. ↑ Adults in North Dakota. Pew Research Center, 2014. [dostęp 2019-01-14].
  9. ↑ State Membership Report. The ARDA. [dostęp 2019-01-14].
  10. ↑ North Dakota, the only state without voter registration (ang.). [dostęp 4 listopada 2008].
Kontrola autorytatywna (stan USA):
Na podstawie artykułu: "Dakota Północna" pochodzącego z Wikipedii
OryginałEdytujHistoria i autorzy