Dolna Saksonia

Na mapach: 52°45′22″N 9°23′35″E/52,756111 9,393056

Dolna Saksonia w encyklopedii

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania

Dolna Saksonia (niem. Niedersachsen, dolnosaks. Neddersassen, wschodniofryzyjski Läichsaksen) – drugi co do wielkości kraj związkowy w Republice Federalnej Niemiec przy granicy z Holandią. Siedziba administracyjna kraju związkowego znajduje się w mieście Hanower.

Ważniejsze miasta Dolnej Saksonii to: Hanower (Hannover), Brunszwik (Braunschweig), Osnabrück, Oldenburg, Getynga (Göttingen), Wolfsburg.

Spis treści

Historia | edytuj kod

We wczesnym średniowieczu w nadmorskiej części dzisiejszego kraju związkowego Dolna Saksonia istniało Królestwo Fryzji(ang.), podbite w VIII w. przez państwo frankijskie, a pozostałe tereny, zamieszkane przez plemiona Sasów, Frankowie pod wodzą Karola Wielkiego podbili na przełomie VIII i IX w. Cały obszar wówczas znalazł się w granicach Imperium Karolińskiego i był podzielony na Księstwo Fryzji i Księstwo Saksonii, a od 962 leżał w granicach Świętego Cesarstwa Rzymskiego. Z Księstwa Saksonii z czasem wyodrębniały się mniejsze kraje, prowadząc do ostatecznego rozpadu księstwa w 1296 r. Wśród powstałych krajów były Hrabstwo Oldenburga(ang.) w 1091 (od 1774 Księstwo Oldenburga(ang.)), księstwo arcybiskupie Bremy w 1180 oraz Księstwo Brunszwika-Lüneburga w 1235. Na skutek dalszych podziałów w 1432 powstało Księstwo Calenberg(ang.), a na obszarze Fryzji w 1464 powstało Hrabstwo Fryzji Wschodniej.

Podział polityczny obszaru dzisiejszej Dolnej Saksonii w latach 1815-1866

W 1648 arcybiskupstwo Bremy zostało zsekularyzowane i przeszło w ręce Szwecji jako Księstwo Bremy, a w 1692 Księstwo Calenberg zostało przekształcone w Elektorat Hanoweru, od 1714 związany unią personalną z Wielką Brytanią. Po III wojnie północnej Szwecja utraciła księstwo Bremy na rzecz Hanoweru. W 1744 Hrabstwo Fryzji Wschodniej zostało przyłączone do Prus.

Na początku XIX w. cały obszar został zajęty przez Napoleona. Zachodnia i północna część regionu przypadła Francji, Fryzja Wschodnia przypadła Królestwu Holandii, a na wschodzie powstało Królestwo Westfalii. Po porażce Napoleona głównymi państwami regionu były Królestwo Hanoweru, Wielkie Księstwo Oldenburga i Księstwo Brunszwiku. W 1837 wygasła unia brytyjsko-hanowerska, a w 1866 Hanower został podbity i wcielony do Prus jako prowincja Hanower. W 1871 cały obszar znalazł się w granicach Niemiec.

Po II wojnie światowej region znalazł się w brytyjskiej strefie okupacyjnej Niemiec, a w latach 1945-1948 obszar przy granicy z Holandią stanowił polską strefę okupacyjną. W 1946 istniał tu kraj Hanower(ang.), utworzony przez Brytyjczyków. Kraj związkowy Dolna Saksonia utworzono pod koniec 1946 r. z połączenia krajów Hanower, Brunszwik, Oldenburg i Schaumburg-Lippe.

Podział administracyjny | edytuj kod

W styczniu 1975 mieszkańcy Oldenburga (873 tys. osób) i Schaumburg-Lippe (87 tys. osób) opowiedzieli się za przekształceniem ich okręgów w landy RFN, czego jednak Bundestag nie zaakceptował, skłaniając się raczej ku redukcji liczby krajów z 10 do 5-6[2].

Do 1 stycznia 2005 Dolna Saksonia dzieliła się na rejencje, następnie zniesiono je i kraj związkowy składa się bezpośrednio z powiatów.

W nawiasach kody rejestracyjne pojazdów.

Miasta na prawach powiatu | edytuj kod

Hanower
  1. Brunszwik (Braunschweig) (BS)
  2. Delmenhorst (DEL)
  3. Emden (EMD)
  4. Oldenburg (OL)
  5. Osnabrück (OS)
  6. Salzgitter (SZ)
  7. Wilhelmshaven (WHV)
  8. Wolfsburg (WOB)

Związki komunalne | edytuj kod

Powiaty ziemskie | edytuj kod

  1. powiat Ammerland (WST)
  2. powiat Aurich (AUR)
  3. powiat Grafschaft Bentheim (NOH)
  4. powiat Celle (CE)
  5. powiat Cloppenburg (CLP)
  6. powiat Cuxhaven (CUX)
  7. powiat Diepholz (DH)
  8. powiat Emsland (EL)
  9. powiat Friesland (FRI)
  10. powiat Gifhorn (GF)
  11. powiat Goslar (GS)
  12. powiat Getynga (Göttingen) (GÖ)
  13. powiat Hameln-Pyrmont (HM)
  14. Region Hanower (Hannover) (H)
  15. powiat Harburg (WL)
  16. powiat Heidekreis (HK)
  17. powiat Helmstedt (HE)
  18. powiat Hildesheim (HI)
  19. powiat Holzminden (HOL)
  20. powiat Leer (LER)
  21. powiat Lüchow-Dannenberg (DAN)
  22. powiat Lüneburg (LG)
  23. powiat Nienburg (Weser) (NI)
  24. powiat Northeim (NOM)
  25. powiat Oldenburg (OL)
  26. powiat Osnabrück (OS)
  27. powiat Osterholz (OHZ)
  28. powiat Peine (PE)
  29. powiat Rotenburg (Wümme) (ROW)
  30. powiat Schaumburg (SHG)
  31. powiat Stade (STD)
  32. powiat Uelzen (UE)
  33. powiat Vechta (VEC)
  34. powiat Verden (VER)
  35. powiat Wesermarsch (BRA)
  36. powiat Wittmund (WTM)
  37. powiat Wolfenbüttel (WF)

Polityka | edytuj kod

Koalicja rządząca: koalicja SPD/CDU

Skład Landtagu:

Ostatnie wybory: 17 października 2017 Najbliższe wybory: 2022

Mniejszości narodowe | edytuj kod

Dwujęzyczna (niemiecka i wschodniofryzyjska) tablica w Saterlandzie

W północno-zachodniej części kraju zamieszkują Fryzowie. Stanowią autochtoniczną mniejszość narodową i posługują się językiem wschodniofryzyjskim, który ma status języka regionalnego.

Turystyka | edytuj kod

Duże znaczenie przywiązuje się w Dolnej Saksonii do rozwoju turystyki rowerowej. Przez region przebiega kilka długodystansowych turystycznych szlaków rowerowych, m.in. przez góry Harz, wzdłuż wybrzeża Morza Północnego, a także wzdłuż rzek Łaba, Wezera, Ems i Aller. Długość dróg rowerowych w całej Dolnej Saksonii ocenia się na około 13000 kilometrów[3].

Zobacz też | edytuj kod

Przypisy | edytuj kod

  1. ↑ Stan na 31 grudnia 2011 roku: Statistisches Bundesamt: Vorläufige Ergebnisse der Bevölkerungsfortschreibung auf Grundlage des Zensus 2011 (niem.). [dostęp 5-06-2013].
  2. ↑ Edward Dylawerski Bońskie ABC, Wyd. Iskry 1978
  3. ↑ Dolna Saksonia. Po Niemczech na rowerze | Znajkraj, www.znajkraj.pl [dostęp 2017-11-22]  (pol.).

Linki zewnętrzne | edytuj kod

Kontrola autorytatywna (kraj związkowy Niemiec):
Na podstawie artykułu: "Dolna Saksonia" pochodzącego z Wikipedii
OryginałEdytujHistoria i autorzy