Dziki bez koralowy

Bez koralowy w encyklopedii

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii (Przekierowano z Dziki bez koralowy) Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania

Bez koralowy, dziki bez koralowy (Sambucus racemosa L.) – gatunek rośliny z rodziny piżmaczkowatych (Adoxaceae), dawniej także w bzowatych (Sambucaceae) lub przewiertniowatych (Caprifoliaceae). Jest szeroko rozprzestrzeniony w Azji, Europie i Ameryce Północnej[2]. Na południu Polski jest rośliną pospolitą, w pozostałych częściach kraju występuje rzadziej.

Spis treści

Morfologia | edytuj kod

Pokrój
Małe drzewo lub krzew o wysokości do 5 metrów.
Łodyga
Kora pnia ciemnobrunatna, młodszych pędów jasnobrunatna. Wewnątrz pędów gąbczasty rdzeń o brunatnym kolorze.
Liście
Ulistnienie naprzeciwległe. Liście bez przylistków, krótkoogonkowe, 5-7 listkowe, listki jajowatoeliptyczne i grubopiłkowane. Rozwijają się równocześnie z kwiatami.
Kwiaty
Kwiatostany kuliste w postaci wydłużonych wiech. Kwiaty drobne (średnicy 4 mm), najpierw zielonawe, później żółtawobiałe, przedsłupne lub równoczesne.
Owoc
Kuliste, koralowoczerwone pestkowce, soczyste, niejadalne.

Biologia i ekologia | edytuj kod

Rośnie w lasach i zaroślach. Szczególnie często występuje w niższych położeniach górskich. Lubi gleby bogate w azot (roślina azotolubna). Jest również gatunkiem synantropijnym. Kwitnie od kwietnia do maja. Kwiaty wydzielają przyjemną woń, są samopylne, lub zapylane przez owady. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla All. Sambuco-Salicion i Ass. Sambucetum racemosae[3].

Roślina trująca: cała roślina jest trująca, również owoce są trujące dla ludzi, zjadane są jednak przez niektóre ptaki. Po ugotowaniu lub usmażeniu owoce tracą właściwości trujące[4][5]. U ludzi zatrucie objawia się bólem głowy, wymiotami, biegunką.

Zastosowanie | edytuj kod

Roślina ozdobna, uprawiana ze względu na swoje piękne kwiatostany i jaskrawoczerwone owoce. Łatwo można ją rozmnażać przez sadzonki pędowe wykonane z bocznych pędów o długości ok. 30 cm w miesiącach sierpień – wrzesień. Ukorzeniają się one w wilgotnej ziemi lub w wodzie.

Odmiany uprawne
  • 'Plumosa Aurea' – krzewy osiągające do 2-3 m wysokości i szerokości. Listki powcinane, złotożółte[6].

Przypisy | edytuj kod

  1. ↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-16]  (ang.).
  2. ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-07-20].
  3. ↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
  4. ↑ Łukasz Łuczaj: Dzika Kuchnia.
  5. ↑ Plants For A Future.
  6. ↑ Bez koralowy 'Plumosa Aurea' (pol.). 2013. [dostęp 2013-22-05].

Bibliografia | edytuj kod

  1. Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
  2. Olga Seidl, Józef Rostafiński: Przewodnik do oznaczania roślin. Warszawa: PWRiL, 1973.
  3. Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
Na podstawie artykułu: "Dziki bez koralowy" pochodzącego z Wikipedii
OryginałEdytujHistoria i autorzy