Edward Herbst w encyklopedii
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwaniaEdward August Maurycy Herbst (ur. 21 października 1844 w Radomiu, zm. 6 czerwca 1921 w Sopocie) – polski przemysłowiec (włókiennictwo), działający w Łodzi.
Syn Edwarda (kupca, przybyłego z Saksonii) i Ludwiki z Vonderheidenów. Absolwent Warszawskiej Szkoły Handlowej. Rozpoczął pracę w fabryce Karola Scheiblera w 1869. W 1874, po kilku latach kariery zawodowej, został dyrektorem zarządzającym przedsiębiorstwa, a po ślubie z najstarszą córką Scheiblera - Matyldą (1854-1939) został współwłaścicielem fabryki[1].
Na otrzymanym w posagu folwarku, ciągnącym się na wschód od fabryki, wzniesiono w 1876 willę dla nowożeńców według projektu architekta Hilarego Majewskiego[1].
Po śmierci Karola Scheiblera w 1881 Edward Herbst wraz ze spadkobiercami Scheiblera, synami Karolem i Adolfem oraz zięciem Georgiem von Kramstem, utworzyli spółkę akcyjną, której głównym dyrektorem został Herbst.
Był mecenasem „Dziennika Łódzkiego”, któremu w 1885 kupił drukarnię; wieloletnim prezesem Banku Handlowego w Łodzi. Herbstowie po śmierci córki Anny Marii wsparli inicjatywę dr Karola Jonschera dotyczącą budowy pierwszego w Polsce szpitala pediatrycznego: ofiarowali działkę oraz pieniądze[2]. Budowę szpitala Anny Marii[3] trwała w latach 1902-1905.
Zakupiony w Sopocie niewielki dom letniskowy rozbudował w 1896 do kształtu wieloobiektowej rezydencji (willa przy ul. T. Kościuszki 29[4]), w której coraz częściej przebywał przed wybuchem I wojny światowej, aż w końcu w 1919 zamieszkał w niej na stałe wraz z żoną i gdzie zmarł. W kręgu tamtejszej polskiej społeczności był znanym filantropem na jej rzecz, np. sfinansował zakup trzech dużych dzwonów dla nowo budowanego kościoła „Gwiazda Morza”, za znaczną w tamtych czasach sumę 7500 mk, ale też angażował się finansowo przy budowie sopockiego hotelu „Werminghoff”[5].
Za gorliwość okazaną przy dziele budowy cerkwi św. Aleksandra Newskiego w Łodzi przy ul. Widzewskiej (ob. ul. Kilińskiego 56) został odznaczony w październiku 1884 Orderem Świętego Stanisława II klasy[6]. W październiku 1888 r. otrzymał Order Świętej Anny II klasy[7]. 18 listopada 1895 roku, na wniosek ministra finansów, został odznaczony Orderem Świętego Włodzimierza III klasy[8]. Notka zawarta w 83 numerze Gazety Gdańskiej z 13 lipca 1909 roku informuje, że najbogatszy sopocianin odznaczony został przez cesarza Wilhelma II Orderem Korony II klasy[9].
Został pochowany w Sopocie. Syn Herbsta – Leon[10] – był ostatnim właścicielem willi Herbstów przy ul. Przędzalnianej 72 w Łodzi.
Przypisy | edytuj kod
- ↑ a b Leszek Skrzydło: Rody fabrykanckie. Łódź: Oficyna Bibliofilów, 1999, s. 38. ISBN 83-87522-23-6.
- ↑ Polska Akademia Dostępności -P.A.D.- PAD Polska Akademia Dostępności -P.A.D.-, Łódzcy fabrykanci - Archiwum Państwowe w Łodzi, www.lodz.ap.gov.pl [dostęp 2017-11-17] (pol.).
- ↑ SZPITAL IM.DR J. KORCZAKA, korczak.kopernik.lodz.pl [dostęp 2017-11-17] .
- ↑ Willa Herbstów w Sopocie na portalu dawnysopot.pl
- ↑ Dobrowolski, Fułek ↓, s. 78–84.
- ↑ Kronika Łódzka. Jego Cesarska Mość.... „Dziennik Łódzki”. Rok I (nr 232), s. 2, kol. 4, 1884-10-16. Zdzisław Kułakowski (red.). Łódź: Zdzisław Kułakowski. ISSN 1898-3111. [dostęp 2015-10-24].
- ↑ Kronika Łódzka. Najwyższe odznaczenia. „Dziennik Łódzki”. Rok V (nr 236), s. 1, kol. 4, 1888-10-21. Antoni Chomętowski (red.). Łódź: Stefan Kossuth. ISSN 1898-3111. [dostęp 2016-03-11].
- ↑ Z miasta i Okolic. „Praw. Wiestn.”.... „Tydzień”. Rok XXII (nr 48), s. 2, kol. 3, 1894-12-02. Mirosław Dobrzański (red.). Petroków (Piotrków Trybunalski): Mirosław Dobrzański. [dostęp 2016-09-28].
- ↑ Nowiny z naszych i dalszych stron; Sopot. „Gazeta Gdańska”, s. 3, 1909-07-13. Gdańsk. [dostęp 2019-08-23].
- ↑ AnnaA. Gronczewska AnnaA., Rodzina Herbstów: filantropia była jednym z celów ich życia, „Dzienniklodzki.pl” [dostęp 2017-11-17] (pol.).
Bibliografia | edytuj kod
- Tomasz Dobrowolski, Wojciech Fułek: Wchodzić bez pukania. Gdańsk – Sopot: Wydawnictwo „Estilla”. Fundacja Rozwoju „Kocham Sopot”, 2012, s. 78–84.
