Filharmonia

Filharmonia w encyklopedii

Filharmonia – instytucja kultury zajmująca się organizacją i prezentacją koncertów muzyki poważnej, jak i muzyki rozrywkowej, głównie tych największych, a więc o charakterze pełnoorkiestrowym, najczęściej równocześnie przygotowująca takie utwory do wykonania. Tym samym słowem określa się też gmach takiej instytucji, aczkolwiek istnieją filharmonie posiadające jedynie własne zaplecze lokalowe, a prezentujące utwory w wynajmowanych salach koncertowych. Instytucjami prowadzącymi działalność podobną do filharmonii są np. stowarzyszenia muzyczne.

Spis treści

• 1 Skala działalności
• 2 Repertuar
• 3 Historia
• 4 Filharmonie w Polsce (alfabetycznie według miast)
• 5 Przypisy

Skala działalności | edytuj kod

Działalność filharmonii jest ukierunkowana na możliwość prezentowania utworów wymagających największych obsad wykonawczych, jak również najbogatszego instrumentarium.

Pod względem skali działalności, filharmonie razem z operami zalicza się do największych instytucji zajmujących się prezentacją muzyki na żywo. O ile jednak w operach prezentowane są utwory sceniczne, to filharmonie skupiają się na muzyce koncertowej.

Repertuar | edytuj kod

Zasadniczo działalność filharmoniczna dotyczy muzyki poważnej, prezentowane w nich są jednak również inne rodzaje muzyki orkiestrowej, jak muzyka filmowa czy jazzowa.

Zazwyczaj w oddzielnych salach, w ramach podstawowego repertuaru, filharmonie przedstawiają muzykę kameralną.

Historia | edytuj kod

Słowo "filharmonia" pochodzi z greckiego phileo - miłuję oraz harmonia - współdziałanie, ład. Wzór filharmonii powstał we Włoszech - "Accademia dei Filharmonici" w Bolonii, Florencji, Weronie. Na ich podobieństwo powstały zrzeszenia filharmoniczne w Lublanie (1794), Wiedniu (1812), Londynie (1813), Berlinie (1882), Pradze (1894). W Polsce pierwsza filharmonia została założona w Krakowie w 1817 r., w której na czele chóru i orkiestry złożonej z muzyków amatorów i zawodowców stał organista wawelski W. Goruczkiewicz. Filharmonia Warszawska powstała w 1901 r., a Lwowska w 1902 r.^[1]

Filharmonie w Polsce (alfabetycznie według miast) | edytuj kod

1. Filharmonia Podlaska w Białymstoku
2. Filharmonia Pomorska im. Ignacego Jana Paderewskiego w Bydgoszczy
3. Filharmonia Częstochowska im. Bronisława Hubermana
4. Filharmonia Bałtycka im. Fryderyka Chopina w Gdańsku
5. Filharmonia Gorzowska
6. Filharmonia Dolnośląska w Jeleniej Górze
7. Filharmonia Kaliska
8. Filharmonia Śląska w Katowicach
9. Filharmonia Świętokrzyska im. Oskara Kolberga w Kielcach
10. Filharmonia Koszalińska im. Stanisława Moniuszki
11. Filharmonia im. Karola Szymanowskiego w Krakowie
12. Filharmonia im. Henryka Wieniawskiego w Lublinie
13. Filharmonia Kameralna im. Witolda Lutosławskiego w Łomży
14. Filharmonia Łódzka im. Artura Rubinsteina
15. Warmińsko-Mazurska Filharmonia im. Feliksa Nowowiejskiego w Olsztynie
16. Filharmonia Opolska im. Józefa Elsnera w Opolu
17. Filharmonia Poznańska im. Tadeusza Szeligowskiego
18. Filharmonia Rybnicka
19. Filharmonia Podkarpacka im. Artura Malawskiego w Rzeszowie
20. Filharmonia „Sinfonia Baltica” w Słupsku
21. Polska Filharmonia Kameralna Sopot
22. Filharmonia im. Mieczysława Karłowicza w Szczecinie
23. Centrum Kulturalno-Kongresowe Jordanki w Toruniu
24. Filharmonia Sudecka w Wałbrzychu
25. Filharmonia Narodowa w Warszawie
26. Filharmonia Kaszubska w Wejherowie
27. Narodowe Forum Muzyki (dawniej: Filharmonia Wrocławska) we Wrocławiu
28. Filharmonia Zabrzańska
29. Filharmonia Zielonogórska im.Tadeusza Bairda

Przypisy | edytuj kod

1. ↑ Pruss Zdzisław, Weber Alicja, Kuczma Rajmund: Bydgoski leksykon muzyczny. Kujawsko-Pomorskie Towarzystwo Kulturalne. Bydgoszcz 2004, str. 663-664

Na podstawie artykułu: "Filharmonia" pochodzącego z Wikipedii
OryginałEdytujHistoria i autorzy