Głubczyce

Na mapach: 50°12′00″N 17°50′03″E/50,200000 17,834167

Głubczyce w encyklopedii

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania

Głubczyce (śl. Gubczýcé[1], niem. Leobschütz, cz. Hlubčice) – miasto w województwie opolskim, siedziba władz powiatu głubczyckiego i gminy miejsko-wiejskiej Głubczyce. Położone nad rzeką Psiną, na Płaskowyżu Głubczyckim (wchodzącym w skład Niziny Śląskiej). Głubczyce leżą na terenie Górnego Śląska. Uzyskały lokację miejską przed 1253 rokiem[2]. Według danych GUS w 2019 r. zamieszkane przez 12 552 osoby. Leży na terenie Nadleśnictwa Prudnik (obręb Prudnik)[3].

Spis treści

Nazwa | edytuj kod

Nazwa Leobszyce wśród innych nazw śląskich miejscowości w urzędowym pruskim dokumencie z 1750 roku wydanym w języku polskim w Berlinie[4].

Znaczenie nazwy miejscowości nie jest jasne. Istnieje kilka teorii jej pochodzenia. Etymolodzy wywodzą je od słów „lubić”, „głęboki”, „głupi” lub „gołąb”.

Pierwsza historyczna wzmianka o mieście pojawiła się w 1107 r.[5]. W tamtym czasie była to mała morawska osada nazywana Glubcici, która składała się w większości z grodu. W 1131 r. wymieniona jako Glupcicih, w 1183 r. Glubcice, a w latach: 1224, 1281, 1354 i 1434 Lubschicz[6].

W 1750 roku polska nazwa „Leobszyce” została wspomniana przez Fryderyka II pośród innych miast śląskich w zarządzeniu urzędowym wydanym dla mieszkańców Śląska[7]. Nazwę „Głupczyce” w książce „Krótki rys jeografii Szląska dla nauki początkowej” wydanej w Głogówku w 1847 r. wymienił śląski pisarz Józef Lompa[8]. W roku 1945 używano jej już urzędowo[9].

Historia | edytuj kod

Średniowiecze

Baszta na pl. Wiosennym – fragment obwarowań miejskich.

Osada znajdowała się na prawym brzegu rzeki Psiny. Dokładna data założenia miasta nie jest znana. Najbardziej prawdopodobną datą założenia jest rok 1224, kiedy nastąpiło osiedlenie w mieście Lubschicz (informacja o komorze celnej w „Lubschicz”, wcześniejsze okazały się falsyfikatami) za panowania Ottokara I. Osada zniszczona przez atak Mongołów. Po zniszczeniu nastąpiła jej stopniowa odbudowa, wówczas została przeniesiona również na lewy brzeg Psiny. W roku 1270 miejscowość otrzymała prawa miejskie nadane przez Przemysła Ottokara II. Miasto było otoczone murem z basztami obronnymi, przed którym znajdowała się fosa. Wzniesiono również kościół, któremu opieka została przyznana ojcom joannitom z rekomendacji Przemysła Ottokara II. W roku 1298, Wacław II, rozszerzył przywileje miasta. Dzięki dodatkowym przywilejom miasto mogło wzmocnić swoją pozycję, wśród innych miast na Śląsku.

W roku 1365 miasto stało się siedzibą księstwa, a od roku 1482 w mieście władali przedstawiciele dynastii Przemyślidów. Jednak ostatni przedstawiciel dynastii wstąpił do klasztoru o. franciszkanów. Głubczyce bezpowrotnie utraciły status księstwa w roku 1503, miasto weszło wówczas w skład księstwa karniowskiego.

XVI wiek – początki XX wieku

Panorama Głubczyc, XVIII w.

W roku 1523 ruch protestancki dotarł do miasta. W roku 1558 został wzniesiony luterański zbór i szkoła. W odpowiedzi na te wydarzenia ojcowie Franciszkanie i Żydzi zostali wygnani z miasta.

W czasie wojny trzydziestoletniej miasto zostało całkowicie zniszczone, większość zniszczeń zostało dokonanych przez nacierających Szwedów w roku 1645. W XVIII wieku Głubczyce podlegały inspekcji podatkowej w Prudniku[10].

W wyniku I wojny śląskiej (1740–1742), toczonej między Austrią i Prusami, miasto przeszło pod panowanie Prus (w styczniu 1743 r. w Głubczycach, już po dokonaniu rozgraniczenia w terenie, obie strony konfliktu wręczyły sobie dokumenty ratyfikacyjne). Miasto znalazło się w okręgu administracyjnym Landkreis Leobschütz.

W latach 1753–1770 w Głubczycach został wzniesiony zespół klasztorny według projektu architekta Jana Innocentego Töppera z Prudnika[11]. W roku 1781 populacja miasta wynosiła tylko 2637. W trakcie rozrastania się miasta jego populacja stopniowo wzrastała. W roku 1825 miasto zamieszkiwało 4565 mieszkańców, a w 1870 już 9546. W końcu XIX w. ważnym ośrodkiem spotkań miejscowych Polaków był dom profesora miejscowego gimnazjum i polskiego historyka Stanisława Karwowskiego[12]. Do domu Karwowskich zapraszani byli miejscowi Polacy jak również przebywający to Wielkopolanie nauczyciele i uczniowie gimnazjum. W domu tym bywał a także przyszły gen. WP Kazimierz Raszewski wówczas oficer 6 Pułku Huzarów im. Hrabiego Goetzena w Prudniku.

Wedle postanowień traktatu wersalskiego, kończącego I wojnę światową, na terytorium Górnego Śląska odbył się plebiscyt, w którym miano opowiedzieć się za przynależnością do państwa polskiego lub niemieckiego. W mieście 99,5% mieszkańców zagłosowało za Niemcami, w tym ponad 35% tzw. „emigrantów plebiscytowych” (ściągniętych na tereny plebiscytowe w celu podniesienia końcowego rezultatu[13]).

1933–1945

Po dojściu do władzy przez Adolfa Hitlera w roku 1933, w mieście swą siedzibę miała szkoła i poligon SS oraz SA. Ośrodki te były głównymi centrami NSDAP w prowincji śląskiej. Miejska synagoga została spalona w roku 1938 w tak zwanej „nocy kryształowej”.

Przedwojenny rynek z ratuszem w Głubczycach.

Na początku 1945 r. – w czasie przemarszu więźniów obozów koncentracyjnych przez teren miasta, Niemcy z eskorty zamordowali 21 więźniów niezdolnych do dalszego marszu. Ciała pogrzebano na tzw. cmentarzu żydowskim[14].

18 marca 1945 roku miasto zostało otoczone przez wojska radzieckie. Broniły go 18 SS Panzergrenadierdivision (grenadierzy pancerni) i 371 Dywizja Wehrmachtu. Po stronie radzieckiej walczyły oddziały 314 dywizji piechoty z 59 armii, 28 korpus piechoty 60 armii i 5 korpusu zmechanizowanego z 4 armii pancernej gwardii 1 Frontu Ukraińskiego (po 1945 roku w parku miejskim i na ul. Skłodowskiej-Curie postawiono Pomniki Wdzięczności Armii Czerwonej)[15]. W wyniku trwającego do 24 marca 1945 r. oblężenia oraz grabieży, dokonywanych przez żołnierzy radzieckich, w pierwszym tygodniu po jego zakończeniu zniszczeniu uległo około 40% miasta.

Po 1945 r.

Po 1945 r. miasto nosiło przejściową nazwę Głąbczyce, którą w 1946 r. zastąpiono urzędową nazwą Głubczyce[16]. 6 kwietnia 1945 Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego utworzyło Centralne Obozy Pracy. W mieście funkcjonował obóz pracy nr 101[17]. Do miasta zostało przesiedlonych wielu Polaków zamieszkujących dawne Kresy Wschodnie, podobna sytuacja miała miejsce na całym Śląsku. Niemcy zamieszkujący miasto zostali wysiedleni. Miasto stało się siedzibą powiatu i gminy. Utraciło status siedziby powiatu w 1975 i w roku 1998 otrzymało go powtórnie.

W 1982 działacze prudnickiej opozycji demokratycznej Jan Naskręt i Eugeniusz Wyspiański wykonali około 2,5 tysiąca ulotek z napisem „Solidarność zwycięży”, które zostały rozwieszone przez Stanisława Żądło m.in. w Głubczycach, Niemodlinie i na murach ZPB „Frotex” w Prudniku[18]. W 2016 roku Głubczyce przystąpiły do Międzynarodowego Stowarzyszenia Miast Dobrego Życia „Cittaslow”[19].

Zabytki | edytuj kod

Kościół pw. Narodzenia NMP Budynek sądu rejonowego Barokowa kolumna maryjna na rynku dłuta A. Jörga z 1732 roku

Według rejestru Narodowego Instytutu Dziedzictwa na listę zabytków wpisane są[20]:

  • układ urbanistyczny Starego Miasta, z rynkiem o unikatowym w Europie kształcie ćwierci koła (podobny znajduje się w Nysie) oraz siatką ulic, z których do najstarszych należą Wodna i Kościelna. Dzisiejsza ul. Kozielska na odcinku od rynku do studni św. Floriana nosiła nazwę Targu Końskiego[21].
  • kościół pw. Narodzenia NMP, gotycki z XIII w., rozbudowany w XIV w., a następnie w latach 1579, 1903–1907 według projektu M. Hasaka. Wystrój kościoła pochodzi z II poł XIX w. i lat 1903–1907. Nadbudowane w późniejszym czasie zostały wieże czołowe (wieża południowa zaopatrzona w barokowy hełm), trzy wczesnogotyckie XIII-wieczne kamienne portale, transept (nawa poprzeczna), laskowaty szczyt frontowy. Z lewej strony widoczna kaplica św. Fabiana i Sebastiana z roku 1501. W części zabytkowej świątyni warto zobaczyć: wczesnogotycki trzynawowy korpus z kruchtą wejściową, kamienne dekoracje roślinne w nawach świątyni, służki o kapitelach kostkowych w kruchcie pod wieżą prezbiterium. W ścianach kruchty i naw bocznych wbudowane są inskrypcyjne kamienne tablice nagrobne z XVI i XVII w., poświęcone tutejszym zamożnym luterańskim mieszczanom. Jedna z tablic herbowych poświęcona jest Martinowi Kinnerowi, pisarzowi miejskiemu, będącego przyjacielem Filipa Melanchtona, słynnego reformatora i współpracownika Marcina Lutra
  • kościół św. Anny (dawniej Św. Trójcy) z 1776, po II wojnie światowej kościół polsko-kat. pw. św. Józefa (w 1991 przekazany rzymskokatolikom) przy ulicy Sobieskiego, na miejscu poprzedniego wzniesionego za murami miasta w XVI w., zniszczonego przez Szwedów w 1654.
  • kaplica pw. śś. Fabiana i Sebastiana, z 1501 r.
  • zespół klasztoru franciszkanów. Cały kompleks zbudowany został w latach 1753–1770 według projektu J.I. Töppera. Do klasztoru przylega budynek wzniesiony w 1752 roku, w którym niegdyś mieściło się gimnazjum, ul. Zakonna 3
    • kościół pw. śś. Idziego i Bernarda, barokowy z 1756 r., wystrój barokowo-rokokowy
    • klasztor, charakterystyczny czteroskrzydłowy z wirydarzem pośrodku
  • cmentarz żydowski, ul. Wrocławska, z l. 1890–1939
  • zbiorowa mogiła strażników i celników czeskich na cmentarzu komunalnym, z 1938 r.
  • mury obronne i baszty z II połowy XIII wieku, a wśród nich baszta koło poczty (ul. Pocztowa/pl. Wiosenny) przebudowana w XVI w. z fragmentami murów obronnych z kamienia łamanego, naprawianych i umacnianych kilkakrotnie w XIV/XV w. oraz XVI w. i XX w.
  • ratusz miejski zniszczony w 1945 roku i stopniowo rozbierany w późniejszych czasach, został odbudowany w latach 2006–2008. Pierwotny ratusz miał średniowieczne korzenie i został przebudowany w stylu renesansowym (1570), a następnie neogotyckim (1862–1864). Odbudowany z wykorzystaniem zachowanych elementów historycznej budowli tj. kikuta wieży i pozostałości ścian przyziemia ratusz swobodnie nawiązuje do wyglądu swojego poprzednika z czasów posiadania przezeń renesansowego wystroju fasady.
  • sąd, ul. Kochanowskiego 1, z 1850 r.
  • więzienie Kochanowskiego 3, z poł. XIX w.,
  • domy, pl. Kościelny 1 (d. 5), 4, z XVI-XVIII w., XIX w.
  • domy, ul. Jana Pawła II (d. Sobieskiego 10), 7 (d. Sobieskiego 11), 9 (d. Sobieskiego 12), z XVI-XVII w., XVIII w., XIX w.
  • dom, ul. Ratuszowa 10, 12 (d. 30), z XVIII w., XIX w./XX w.

inne zabytki:

  • budynek przy ul. Niepodległości 14 wybudowany w drugiej poł. XIX w. w stylu eklektycznym. Obecnie siedziba władz gminy oraz Urzędu Miejskiego
  • dworzec kolejowy (obecnie nieczynny) wybudowany w połowie XIX w.[22]
  • barokowa kolumna maryjna na rynku dłuta A. Jörga z 1732 roku

Demografia | edytuj kod

Głubczyce podlegają pod Urząd Statystyczny w Opolu, oddział w Prudniku[23].

[24].

Panorama Głubczyc (zachód-północ-wschód)

Gospodarka | edytuj kod

Głubczyce są miastem opartym głównie na gospodarce związanej z rolnictwem i przemysłem rolno-spożywczym (Zakłady Piwowarskie „Głubczyce” SA, Spółdzielnia Mleczarska, Top Farms). Wcześniej, w latach PRL-u, rozwijał się prężnie przemysł włókienniczy (Unia, Piast).[potrzebny przypis] Innymi przedsiębiorstwami są „Galmet” i „Elektromet” związane z przemysłem grzewczym.

Obecnie największymi funkcjonującymi na terenie miasta przedsiębiorstwami są | edytuj kod

Zakłady Piwowarskie Głubczyce | edytuj kod

Obecnie funkcjonujące przedsiębiorstwo działa od 1945 roku, kiedy to znacjonalizowano poniemieckie browary i słodownie funkcjonujące w Głubczycach przed II Wojną Światową. W dniu 2.03.1992 roku Zakłady Piwowarskie w Głubczycach zostały przekształcone w spółkę Skarbu Państwa o nazwie Zakłady Piwowarskie „Głubczyce” S.A. Przedsiębiorstwo zostało sprywatyzowane w 1996 roku, a większościowym udziałowcem stała się firma Merkury S.A. z Krakowa.

Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska | edytuj kod

Jest to przedsiębiorstwo spółdzielcze zrzeszające producentów mleka z Głubczyc oraz okolicznych miast z województwa opolskiego i śląskiego. Spółdzielnia rocznie przerabia 20 milionów litrów mleka i daje zatrudnienie 100 osobom. Do produktów OSM Głubczyce należą różne rodzaje mleka, śmietany, jogurtów, maślanki, kefirów i twarogów, które są dostępne także w większych wersjach dla gastronomii[25].

Galmet | edytuj kod

Przedsiębiorstwo zajmujące się produkcją wyrobów z branży grzewczej. Przedsiębiorstwo zatrudnia ponad 700 osób a produkcja odbywa się w halach o powierzchni ponad 22 000 m². Firma produkuje wyroby takie jak: elektryczne ogrzewacze wody, bojlery z wężownicą do centralnego ogrzewania, wymienniki biwalentne, kombinowane zbiorniki akumulacji ciepła, zbiorniki buforowe, ekologiczne kotły c.o. na ekogroszek z zasobnikiem paliwa, kotły c.o. bez zasobnika, kolektory słoneczne czy pompy ciepła[26].

Komunikacja | edytuj kod

Głubczyce są jedynym miastem powiatowym w woj. opolskim, które nie ma obecnie pasażerskich połączeń kolejowych (zawieszone dnia 3 kwietnia 2000 r.[22]). O przywrócenie linii kolejowej Racibórz-Racławice Śląskie przez Głubczyce od lat aktywnie zabiegają samorządy wzdłuż tego połączenia: powiat prudnicki, głubczycki i raciborski (jesienią 2020 roku, wniosek o rewitalizację tej linii został zakwalifikowany do II etapu rządowego Programu Kolej Plus)[27]. Transport zbiorowy jest realizowany głównie poprzez miejscowy PKS. Do Wrocławia jeździ prywatny bus.[28] Brak komunikacji miejskiej, można skorzystać z przewozów oferowanych przez taksówki.

W 1855 otwarto połączenie kolejowe Głubczyc z Raciborzem w ramach prywatnej Kolei Wilhelma (Wilhelmsbahn), następnie w 1873 połączenie z Karniowem i w 1876 z Racławicami Śląskimi[22].

Wspólnoty wyznaniowe | edytuj kod

Wnętrze kościoła parafialnego

Na terenie miasta działalność religijną prowadzą następujące Kościoły i związki wyznaniowe:

  • zbór w Głubczycach
  • zbór Głubczyce (PSS „Społem” ul. Kościuszki 11)[29]

Edukacja | edytuj kod

Kościół i klasztor franciszkanów w Głubczycach

Przedszkola:

  • Przedszkole nr 1 im. Marii Konopnickiej
  • Przedszkole nr 2 im. Kubusia Puchatka
  • Przedszkole nr 3

Szkoły podstawowe:

  • Szkoła Podstawowa nr 1 im. Tadeusza Kościuszki
  • Szkoła Podstawowa nr 2 im. Janusza Korczaka
  • Szkoła Podstawowa nr 3 im. Marii Skłodowskiej-Curie

Szkoły średnie:

  • Zespół Szkół Ogólnokształcących im. Adama Mickiewicza
  • Zespół Szkół Mechanicznych
  • Zespół Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego im. Władysława Szafera

Placówki wychowawcze:

  • Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy

Inne:

Sport | edytuj kod

Klub Polonia Głubczyce został założony w 1945 roku[30]. Klub awansował do III ligi w sezonach 1982/83 oraz 1985/86, a także brał udział w Pucharze Polski w sezonach: 1961/62, 1963/64 (1/16 finału) oraz 2018/19.

Kultura | edytuj kod

Ratusz na rynku, obecnie Muzeum Ziemi Głubczyckiej

Instytucje kultury | edytuj kod

  • Miejski Ośrodek Kultury
  • Miejsko-Gminna Biblioteka Publiczna, siedziba w ratuszu (II piętro)
  • Muzeum Ziemi Głubczyckiej, siedziba w ratuszu (I piętro)

Wydarzenia cykliczne | edytuj kod

  • Międzynarodowy Festiwal Młodych Pianistów – Festiwal promujący młodych pianistów organizowany przez Państwową Szkołę Muzyczną I stopnia im. I.J. Paderewskiego w Głubczycach od 1994 r. W ramach imprezy, w której udział biorą młodzi artyści z Polski oraz z zagranicy odbywa się konkurs główny, a także liczne warsztaty, koncerty i seminaria tematyczne[31].
  • Głubczyckie Dni Kultury – Szereg imprez kulturalnych takich jak koncerty, wystawy, przedstawienia teatralne, recitale, pokazy, wieczory autorskie itp odbywających się co roku w Głubczycach. Wydarzenie ma miejsce jesienią w miesiącach październik-listopad w obiektach na terenie Głubczyc oraz okolicznych wsi. W 2015r. miała miejsce 25 edycja tej imprezy[32].
  • Licealia – Impreza młodzieżowa organizowana przez Zespół Szkół Ogólnokształcących w Głubczycach. Odbywa się ona przed zakończeniem roku szkolnego, a uczniowie idą przez miasto w barwnym korowodzie, a następnie organizowane są dla nich oraz mieszkańców miasta liczne atrakcje takiej jak koncerty, zawody sportowe czy przedstawienia[33].

Dni Głubczyc – Impreza odbywająca się od 2008 r. i zapoczątkowana świętowaniem oddania do użytku odremontowanego ratusza miejskiego. Odbywa się w sezonie letnim i trwa 2-3 dni. W tym czasie mają miejsce liczne koncerty, zawody sportowe, przedstawienia oraz wiele różnych wydarzeń towarzyszących[34].

Media | edytuj kod

Prasa lokalna, portale informacyjne i telewizja | edytuj kod

  • Głos Głubczyc – samorządowy biuletyn informacyjny gminy Głubczyce (miesięcznik)
  • Rzecz Powiatowa – samorządowy biuletyn informacyjny powiatu głubczyckiego
  • TV Głubczyce – prywatna telewizja nadająca w ramach sieci kablowej oraz w Internecie[35]
  • twojeglubczyce.pl – portal informacyjny
  • Super Senior – miesięcznik dedykowany grupie docelowej 50+

Miasta partnerskie | edytuj kod

Urząd Miasta i Gminy w Głubczycach

Burmistrzowie i zarządcy Głubczyc od 1945[37] | edytuj kod

  • Jan Kramarz
  • Józef Piłka
  • Zygmunt Niemczyk
  • Marian Jaworski
  • Józef Smyczyński
  • Jan Jankowski
  • Ludwik Kędzierski
  • Bolesław Chmura
  • Bolesław Zazulewicz
  • Jan Uhryn
  • Tadeusz Wasil
  • Henryk Kozak
  • Stanisław Gacek
  • Stefan Stobryła
  • Zygmunt Kowalski
  • Roman Werner
  • Kazimierz Bemacki
  • Józef Pich
  • Dariusz Kaśków
  • Kazimierz Jurkowski
  • Adam Krupa
  • Jan Krówka
  • Adam Krupa

Zobacz też | edytuj kod

Przypisy | edytuj kod

  1. ↑ Nazwa śląska za: Reinhold Olesch, Der Wortschatz der polnischen Mundart von Sankt Annaberg, Berlin 1958. Użyto rozszerzonej wersji alfabetu proponowanego przez Grzegorza Wieczorka oraz Towarzystwo Piastowania Śląskiej Mowy „Danga” – wymowa w gwarach okolic Głubczyc – Gubczicy.
  2. ↑ Robert Krzysztofik, Lokacje miejskie na obszarze Polski. Dokumentacja geograficzno-historyczna, Katowice 2007, s. 30-31.
  3. ↑ Bank Danych o Lasach – Mapa, bdl.lasy.gov.pl [dostęp 2021-01-23] .
  4. ↑ Pruski dokument z roku 1750 ustalający urzędowe opłaty na Śląsku – „Wznowione powszechne taxae-stolae sporządzenie, Dla samowładnego Xięstwa Sląska, Podług ktorego tak Auszpurskiey Konfessyi iak Katoliccy Fararze, Kaznodzieie i Kuratusowie Zachowywać się powinni. Sub Dato z Berlina, d. 8. Augusti 1750”.
  5. ↑ Opolszczyzna, listopad 1961, s. 10.
  6. ↑ Stanisław Drzażdżyński, Nazwy topograficzne. Słowiańskie nazwy miejscowości na Szląsku Pruskim. Powiat Głubczycki, „Wisła” tom XI 1897, s. 124.
  7. ↑ „Wznowione powszechne taxae-stolae sporządzenie, Dla samowładnego Xięstwa Sląska, Podług ktorego tak Auszpurskiey Konfessyi iak Katoliccy Fararze, Kaznodzieie i Kuratusowie Zachowywać się powinni. Sub Dato z Berlina, d. 8. Augusti 1750”.
  8. ↑ Józef Lompa, „Krótki rys jeografii Śląska dla nauki początkowej”, Głogówek 1847, s. 12.
  9. ↑ Dz.U. z 1945 r. nr 33, poz. 196.
  10. ↑ Historia Powiatu Prudnickiego - Starostwo Powiatowe w Prudniku, www.powiatprudnicki.pl [dostęp 2020-11-09] .
  11. ↑ SławomirS. Draguła SławomirS., Franciszkanie z Głubczyc modlili się i uczyli, Nowa Trybuna Opolska, 20 marca 2013 [dostęp 2019-12-21] .
  12. ↑ S. Karwowski, Historya Wielkiego Księstwa Poznańskiego. T. 1, 1815–1852, Poznań 1918, k. XII
  13. ↑ DorotaD. Borowicz DorotaD., Mapy narodowościowe Górnego Śląska od połowy XIX wieku do II wojny światowej, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2004, s. 39, ISBN 83-229-2569-7, OCLC 69318732 .
  14. ↑ Rejestr miejsc i faktów zbrodni popełnionych przez okupanta hitlerowskiego na ziemiach polskich w latach 1939–1945. Województwo opolskie, Warszawa 1980, s. 21.
  15. ↑ Rada Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa ”Przewodnik po upamiętnionych miejscach walk i męczeństwa lata wojny 1939- 1945", Sport i Turystyka 1988, ​ISBN 83-217-2709-3​, str. 490.
  16. ↑ M.P. 1946 nr 44, poz. 85.
  17. ↑ Okupacja w imię sojuszu. Armia sowiecka w Polsce 1944–1956 (fragmenty), „forumemjot”, 9 maja 2012 [dostęp 2018-10-13] .
  18. ↑ ZbigniewZ. Bereszyński ZbigniewZ., Przed sądem wojennym, tygodnikprudnicki.pl, 20 lutego 2008 [dostęp 2019-12-21] .
  19. ↑ Cittaslow – inna strona nowoczesności
  20. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. opolskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 22. [dostęp 26.11.2012].
  21. ↑ Na jakim planie wybudowano głubczycki rynek?
  22. ↑ a b c Piotr Kopczyk: Historia stacji kolejowej w Głubczycach, "Świat Kolei" nr 10/2013, s.16-23
  23. ↑ Czy wiesz, że..., [w:] AndrzejA. Dereń AndrzejA., Polska bardziej polska, „Tygodnik Prudnicki”, 49 (732), Prudnik: Spółka Wydawnicza ANEKS, 8 grudnia 2004, ISSN 1231-904X .???
  24. ↑ Głubczyce w liczbach, [w:] Polska w liczbach [online], polskawliczbach.pl [dostęp 2016-01-11]  (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  25. ↑ http://www.osm-glubczyce.com.pl/O_firmie.
  26. ↑ http://www.galmet.com.pl/pl/articles/18_o_firmie.
  27. ↑ m, Koleją z Racławic Śląskich do Raciborza?, Samorząd Województwa Opolskiego [dostęp 2020-12-27]  (pol.).
  28. ↑ DAN: Strona internetowa przewoźnika. [dostęp 2014-12-16].
  29. ↑ Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2018-10-14] .
  30. ↑ Skarb – Polonia Głubczyce, 90minut.pl [dostęp 2020-02-03] .
  31. ↑ Międzynarodowy Festiwal Młodych Pianistów | Państwowa Szkoła Muzyczna, www.psm.glubczyce.info [dostęp 2015-11-25] .
  32. ↑ Głubczyckie Dni Kultury – Gmina Głubczyce, glubczyce.pl [dostęp 2015-11-25] .
  33. ↑ LICEALIA 2014 – Zespół Szkół Ogólnokształcących w Głubczycach, lo.powiatglubczycki.pl [dostęp 2015-11-25] .
  34. ↑ Dni Głubczyc 2012 – plakat – Gmina Głubczyce, glubczyce.pl [dostęp 2015-11-25] .
  35. ↑ Strona TV Głubczyce.
  36. ↑ Prudnik24, Prudnik24.pl [dostęp 2016-04-28] .
  37. ↑ https://sbc.org.pl/Content/12635/PDF/3A.pdf

Literatura | edytuj kod

  • Kalendarz Głubczycki 1994-2007
  • Elżbieta Dziegieć, Edward Dziegieć, Stanisław Pączka, Franciszek Zając, Głubczyce jako ośrodek lokalny. Opole: Instytut Śląski, 1964.
  • Katarzyna Maler, Dzieje Głubczyc do 1742 roku. Opole: Wydawnictwo Instytut Śląski, 2003.
  • Katarzyna Maler, Dzieje Głubczyc w latach 1742–1945. Opole: Państwowy Instytut Wydawniczy: Instytut Śląski, 2006.
  • Katarzyna Maler, Barbara Piechaczek, Głubczyce – portret miasta. Racibórz: „WiG Art”, 1998.
  • Mieczysław Razik, Głubczyce przedwczoraj i jutro?. Branice: Oficyna Wydawnicza Zakładu Aktywności Zawodowej, 2008.

Linki zewnętrzne | edytuj kod

Kontrola autorytatywna (miasto):
Na podstawie artykułu: "Głubczyce" pochodzącego z Wikipedii
OryginałEdytujHistoria i autorzy