Gołąbek lazurowy w encyklopedii
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwaniaGołąbek lazurowy (Russula azurea Bres.) – gatunek grzybów należący do rodziny gołąbkowatych (Russulaceae)[1].
Spis treści
- 1 Systematyka i nazewnictwo
- 2 Morfologia
- 3 Występowanie i siedlisko
- 4 Znaczenie
- 5 Gatunki podobne
- 6 Przypisy
Systematyka i nazewnictwo | edytuj kod
Pozycja w klasyfikacji: Russula, Russulaceae, Russulales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi (według Index Fungorum)[1].
Nazwę polską podała Alina Skirgiełło w 1991 r.[2]
Morfologia | edytuj kod
Średnica 3–8 cm, płaski, później wklęsły, czasami z garbem. Brzegi tępe i gładkie, u starszych okazów nieco karbowane. Powierzchnia matowa, w kolorach od fioletowoametystowego przez brązowofioletowy do różowofioletowego, z oliwkowymi odcieniami. Na środku jest ciemniejszy. Czasami, zwłaszcza po dłuższych deszczach blaknie do koloru żółtawego i białawego[3]. Skórka gładka, matowa, cienka i daje się ściągnąć niemal do połowy kapelusza[4].
Kruche, białe, wolne[3].
O wysokości od 3 do 6 cm i grubości do 1,5 cm. Jest walcowaty, u młodych okazów pełny, u starszych pusty. Kolor biały[3].
Bez wyraźnego zapachu i smaku[3]. Jest mniej kruchy, niż u gołąbka kruchego[5].
Wysyp zarodników biały. Zarodniki szeroko jajowate i pokryte drobnymi brodawkami, które w wielu miejscach połączone są łącznikami, tak, że tworzą siateczkę. Rozmiary 8–10 × 7,5–9 μm. Podstawki mają rozmiar 30–40 × 10–13 μm, a cystydy 30–70 × 9-10(14) μm. W skórce kapelusza występują strzępki prymordialne, oraz strzępki z liliowym sokiem[4].
Występowanie i siedlisko | edytuj kod
Występuje w całej niemal Europie oraz północno-zachodniej Afryce. W Czechosłowacji jest dość pospolity, w Polsce niezbyt częsty[4].
Rośnie na ziemi, głównie w lasach iglastych, szczególnie w górach i w rejonach podgórskich[3].
Znaczenie | edytuj kod
Saprotrof[2]. Grzyb jadalny, jednak ma niewielką wartość użytkową ze względu na cienkie i kruche kapelusze[4].
Gatunki podobne | edytuj kod
- gołąbek liliowy (Russula lilacea). Rośnie wyłącznie w liściastych lasach i często ma trzon czerwonawy[3].
- gołąbek turecki (Russula turci). Różni się charakterystycznym zapachem jodoformu i ma żółte blaszki[3].
- gołąbek ametystowy (Russula amethystina). Różni się żółtymi blaszkami i żółtym wysypem zarodników[4].
Przypisy | edytuj kod
- ↑ a b Index Fungorum (ang.). [dostęp 2013-03-05].
- ↑ a b Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c d e f g Pavol Škubla: Wielki atlas grzybów. Poznań: Elipsa, 2007. ISBN 978-83-245-9550-1.
- ↑ a b c d e Alina Skirgiełło: Gołąbek (Russula). Grzyby (Mycota). 20. Podstawczaki (Basidiomycetes), gołąbkowce (Russulales), gołąbkowate (Russulaceae). Warszawa=Kraków: PWN, 1991. ISBN 83-01-09137-1.
- ↑ Barbara Gumińska, Władysław Wojewoda: Grzyby i ich oznaczanie. Warszawa: PWRiL, 1985. ISBN 83-09-00714-0.
