Groch zwyczajny

Groch zwyczajny w encyklopedii

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania

Groch zwyczajny (Pisum sativum L.) – gatunek rośliny strączkowej jednorocznej z rodziny bobowatych (Fabaceae). Pochodzi z zachodniej Azji i Kaukazu, wschodniej i południowej Europy oraz Afryki Północnej[3]. Jest uprawiany w wielu rejonach świata.

Spis treści

Morfologia | edytuj kod

Pokrój
Występują odmiany zarówno płożące jak i pnące, osiągające w sprzyjających warunkach wysokość do 2 metrów.
Owoce
Strąki mające kształt podłużnej torebki, zawierające kilka niewielkich nasion.

Zastosowanie | edytuj kod

  • Roślina uprawna, uprawiana jako warzywo i na paszę dla zwierząt. Groch jest jedną z roślin najwcześniej uprawianych przez człowieka, nasiona grochu zwyczajnego znajdowano w stanowiskach archeologicznych na Bliskim Wschodzie datowanych na 10 tys. lat. Najprawdopodobniej uprawiany był już około 7800 lat przed naszą erą. Około roku 2000 p.n.e. jego uprawa rozpowszechniła się w Europie i na Wschodzie, w Indiach i Chinach.
  • Sztuka kulinarna: niedojrzałe nasiona grochu mają barwę zieloną i zbierane są w celu bezpośredniego spożycia i produkcji mrożonek lub konserw. Dojrzałe i uschnięte nasiona grochu gotuje się i wykorzystuje jako podstawę rozmaitych posiłków lub dodatek do innych potraw. Tradycyjną polską potrawą jest groch podawany z kapustą i zupa grochówka.

Uprawa | edytuj kod

Groch można wysiewać już od wczesnej wiosny, gdy temperatura gruntu osiągnie 2 °C, rośliny rosną najlepiej w temperaturze 13–18 °C. Nie rozwija się dobrze w ostrym słońcu. Niektóre odmiany osiągają dojrzałość już po 2 miesiącach od wysiewu. Rośnie najlepiej w lekko kwaśnej, dobrze nawodnionej, ale nie podmokłej glebie. Dla uniknięcia chorób, nie należy wysiewać rośliny ponownie w tym samym miejscu przed upływem pięciu lat.

Ciekawostki | edytuj kod

Fundamentalne badania nad dziedziczeniem na grochu zwyczajnym (Pisum sativum), które zaowocowały sformułowaniem praw Mendla, prowadził prekursor genetyki Gregor Mendel.

Zmienność | edytuj kod

We florze Polski występują 2 podgatunki[4]:

  • podgatunek: groch zwyczajny typowy – Pisum sativum subsp. sativum. Jest uprawiany jako warzywo
  • podgatunek: groch zwyczajny polny (g. błękitnopurpurowy, g. polny) – Pisum sativum subsp. arvense (L.) Asch. Rośnie dziko.
Morfologia na ilustracjiStrąk z nasionamiKwiaty grochu


Przypisy | edytuj kod

  1. ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20]  (ang.).
  2. ↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Fabales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website [online], Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-09-23]  (ang.).
  3. ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-02-12].
  4. ↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Vascular Plants of Poland - A Checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 1995. ISBN 83-85444-38-6.
Kontrola autorytatywna (takson):Encyklopedia internetowa: Identyfikatory zewnętrzne:
Na podstawie artykułu: "Groch zwyczajny" pochodzącego z Wikipedii
OryginałEdytujHistoria i autorzy