Hłomcza

Na mapach: 49°38′07″N 22°16′44″E/49,635278 22,278889

Hłomcza w encyklopedii

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania

Hłomcza dawniej też Hłumcza (Chłomiec[2] w latach 1977[3]–1983[4] Świerczewo) – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie sanockim, w gminie Sanok[5][6].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krośnieńskiego.

Spis treści

Zabudowa | edytuj kod

We wsi znajduje się cerkiew greckokatolicka pw. Soboru Bogarodzicy zbudowana w 1859. Obok cerkwi wzniesiono w tym samym czasie dzwonnicę murowaną, w której wiszą trzy dzwony, w tym jeden z 1668.

 Osobny artykuł: Cerkiew Soboru NMP w Hłomczy.

Historia | edytuj kod

W połowie XIX wieku właścicielem posiadłości tabularnej w Hłumczy był Teodor Tergonde[7]. Pod koniec XIX wieku właścicielami tabularnymi we wsi byli Adolf i Wilh. Raszowscy[8].

Z Hłomczy pochodził ksiądz Franciszek Ksawery Kurkowski (1884-1945).

Pierwszy atak UPA na wieś miał miejsce 21 stycznia 1945, bojówka napadła w tym dniu na polskie zagrody, ograbiła je, pobiła i raniła 15 osób oraz zamordowała 2 osoby. Kolejny napad miał miejsce 24 czerwca 1945 został wtedy uprowadzonych z domu i zamordowany Polak Piotr Stróżewski (44 lat). W rejonie wsi poległo w walce z oddziałem UPA dwóch żołnierzy WP[9].

10 września 1946 Hłomcza została tym razem zupełnie spalona przez oddział UPA z sotni "Kryłacza", a troje mieszkańców wsi zostało zamordowanych. Łącznie banderowcy spalili we wsi 90 domów wraz z całym inwentarzem oraz dwa zbiorniki ropy naftowej z miejscowej kopalni. Zamordowane osoby to: Emil Roman (42 lat), jego córka - 14 letnia Katarzyna Roman oraz Cecylia Chudzikiewicz (38 lat), której ciało upowcy wrzucili do piwnicy palącego się domu[10].

Od 1 kwietnia 1977 do 1 kwietnia 1983 wieś nazywała się Świerczewo. Zmiany nazwy dokonano w związku z 30. rocznicą śmierci gen. Karola Świerczewskiego[11][12].

Zobacz też | edytuj kod

  • Rabe – inna bieszczadzka wieś, także przemianowana w 1977 w hołdzie. gen. K. Świerczewskiemu (na Karolów)

Przypisy | edytuj kod

  1. ↑ O gminie. gminasanok.pl [dostęp 2019-09-01]
  2. ↑ Kwartalnik historii kultury materialnej: tom 2, Część 4 1954. Chłomiec, Hlomcza (Hlumcza) [dokumenty z lustracji w 1565]
  3. ↑ Zarządzenie Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z dnia 8 marca 1977 r. w sprawie zmiany nazw niektórych miejscowości w województwie krośnieńskim (M.P. z 1977 r. nr 6, poz. 44)
  4. ↑ Zarządzenie Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z dnia 9 marca 1983 r. w sprawie ustalenia i zmiany nazw miejscowości w niektórych województwach (M.P. z 1983 r. nr 10, poz. 57)
  5. ↑ GUS. Wyszukiwarka TERYT
  6. ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  7. ↑ Skorowidz wszystkich miejscowości położonych w królestwie Galicyi i Lodomeryi jakoteż w wielkim księstwie Krakowskiem i księstwie Bukowińskiem, pod względem politycznej i sądowej organizacyi kraju wraz z dokładnem oznaczeniem parafii, poczt i właścicieli tabularnych, ułożony porządkiem abecadłowym. Lwów: Karol Wild, 1855, s. 65.
  8. ↑ Tadeusz Pilat: Skorowidz dóbr tabularnych w Galicyi z Wielkiem Ks. Krakowskiem. Lwów: 1890, s. 62.
  9. ↑ Szczepan Siekierka, Henryk Komański, Krzysztof Bulzacki, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie Lwowskim 1939–1947, Wrocław 2006, ss. 1269
  10. ↑ [w:] Andrzej Romaniak Prawda i Pamięć: 61. rocznica napadu UPA na Witryłów, Łodzinę i Hłomczę. W napadzie na wieś wzięli udział mieszkańcy Ulucza, którzy zostali rozpoznani. Wśród napastników byli nawet bardzo młodzi chłopcy. 7 września 2007, esanok
  11. ↑ Obchody 30 rocznicy śmierci gen. Karola Świerczewskiego. „Nowiny”, s. 1, Nr 69 z 26-27 marca 1977. 
  12. ↑ Uroczystości ku czci Generała Waltera. „Nowiny”, s. 2, Nr 70 z 28 marca 1977. 

Linki zewnętrzne | edytuj kod