Helena Pilejczyk

Helena Pilejczyk w encyklopedii

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania

Helena Pilejczyk, z domu Majcher (ur. 1 kwietnia 1931 w Zieluniu) – polska łyżwiarka szybka, olimpijka, wielokrotna mistrzyni Polski, zdobywczyni brązowego medalu na igrzyskach w Squaw Valley 1960 i zdobywczyni tzw. małego wicemistrzostwa świata z Östersund 1960. Zawodniczka klubów elbląskich: Stali, Turbiny i Olimpii, później nauczycielka i trenerka.

Córka Stanisława i Heleny, absolwentka Liceum Pedagogicznego w Kwidzynie (1950). W 1955 wyszła za mąż za Lucjana Pilejczyka, działacza i sędziego łyżwiarskiego, ma z nim syna Jarosława (ur. 1958)[1].

Jej rekordy życiowe to 48,20 s na 500 metrów, 1:35,80 na 1000 m, 2:37,10 na 1500 m, 5:15,20 na 3000 m, 10:06,20 na 5000 m, 199,766 w wieloboju małym[1]. Zasłużona Mistrzyni Sportu, odznaczona m.in. Srebrnym i Brązowym Medalem za Wybitne Osiągnięcia Sportowe oraz Krzyżem Kawalerskim[1] i w 2008 Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (M.P. z 2009 nr 24, poz. 311). Honorowa Obywatelka Elbląga[2].

Spis treści

Przebieg kariery | edytuj kod

Helena Majcher wychowywała się w Zieluniu, potem mieszkała kolejno w Pułtusku, Radzyminie, Warszawie (podczas powstania), Pruszkowie, Kwidzynie i w Elblągu. Dostała tam pracę nauczycielki w szkole podstawowej[1]. Początkowo uprawiała grę w siatkówkę i lekkoatletykę, wkrótce jednak zmieniła dyscyplinę na łyżwiarstwo szybkie. Opiekował się nią trener Stali Elbląg Kazimierz Kalbarczyk. W lutym 1952 dostała telegram z Zakopanego, z prośbą o przyjazd i zastąpienie chorej zawodniczki Stali-Olimpii w sztafecie 4x1000 m[3]. Zdobyła wtedy swój pierwszy tytuł mistrzyni Polski. Indywidualnie była szósta i tym samym awansowała do kadry narodowej[4]. Rok później ustanowiła swój pierwszy rekord kraju na dystansie 500 m. W 1955 była już rekordzistką na wszystkich dystansach[3].

Mistrzostwa świata w 1957 w fińskiej Imatrze były dla Pilejczykowej debiutanckimi; zajęła w nich dziewiątą pozycją w wieloboju. Rok później w szwedzkim Kristinehamn była już piąta, a w 1960 na światowym czempionacie w Östersund zajęła drugie miejsce na 1000 m i zdobyła srebrny medal[3] (w łącznej klasyfikacji ponownie była piąta).

Igrzyska olimpijskie w Squaw Valley | edytuj kod

W lutym tego samego roku Pilejczyk pojechała na zimowe igrzyska do USA (była to pierwsza olimpiada, w której programie znalazło się łyżwiarstwo szybkie kobiet[5]). Początkowo krajowi działacze nie chcieli dopuścić do wyjazdu reprezentantek Polski, uważając to za stratę pieniędzy przy jednoczesnej niemożności nawiązania walki z czołówką światową[6]. Przekonało ich dopiero drugie miejsce Pilejczykowej na MŚ. Polka odczuwała przed swym pierwszym olimpijskim startem dużą presję kibiców, którzy po zdobyciu przez zawodniczkę medalu MŚ liczyli na jej kolejny sukces[4]. W pierwszym konkursie (na dystansie 500 m) Pilejczyk była dwunasta, w kolejnym (na 1000 m) piąta, a 21 lutego zdobyła brązowy medal na 1500 m. W zawodach długo prowadziła jej rodaczka Elwira Seroczyńska. W ostatniej parze rywalizowały ze sobą Pilejczyk i będąca w znakomitej formie radziecka panczenistka Lidija Skoblikowa[1].

Wiedziałam, że jestem w wielkiej formie, po wyniku Elwiry widać było, że po prostu jesteśmy świetnie przygotowane przez trenera właśnie na ten, najważniejszy w całej karierze start. Ruszyłam jak do sprintu. Przez półtora okrążenia jechałyśmy idealnie równo, ruch w ruch, krok w krok. Na kolejnym wirażu objęłam prowadzenie... Ale Skoblikowa jakby włączyła dodatkowe zasilanie i zaczęła się oddalać, pięć, dziesięć, piętnaście metrów. Zebrałam wszystkie siły i przyspieszyłam. Byłam znów coraz bliżej... Niestety meta znajdowała się już za blisko. Kiedy podano nasze czasy aż krzyknęłam z radości. Lidia ustanowiła nowy rekord świata, ale ja, mając tak świetną partnerkę uzyskałam trzeci czas! Jestem trzecia! Mam medal! Rzuciłyśmy się z Elwirą sobie w objęcia. Ona ma srebro, a ja brąz! Cóż za cudowny dzień!

Helena Pilejczyk, [1]

Podczas dekoracji grupa miejscowej Polonii urządziła swym rodaczkom owację, a następnie przedarła się przez kordon ochroniarzy i podrzucała je do góry[7]. Po zawodach pojawiły się opinie, że na początku wyścigu Pilejczyk pojechała za szybko i podciągnęła Skoblikową, a gdyby tego nie zrobiła, Seroczyńska mogłaby mieć złoto[4]. W ostatniej części olimpijskiej rywalizacji (na 3000 m) Pilejczyk była szósta.

Późniejsze sezony | edytuj kod

Helena Pilejczyk w 2012

Na mistrzostwach globu jeszcze tylko w 1961 wywalczyła miejsce w czołowej dziesiątce – w norweskim Tønsbergu[3] była siódma. W następnej edycji uplasowała się na czternastym miejscu; w kolejnych klasyfikowano ją w połowie trzeciej dziesiątki. Na igrzyskach w Innsbrucku najlepszym wynikiem Pilejczykowej była piętnasta pozycja w wyścigu na 1000 m. W pozostałych startach plasowała się w trzeciej dziesiątce. W 1971 wystartowała w swoich jedynych mistrzostwach Europy; w Leningradzie uplasowała się na dwudziestej trzeciej lokacie w wieloboju[3].

Po zakończeniu kariery | edytuj kod

W 1972 wycofała się z czynnego życia sportowego. Wróciła do pracy pedagogicznej i trenerskiej w Olimpii, a później CWEKS Orzeł. Jej wychowankami byli m.in.: Mariusz Maślanka, Małgorzata Tomporowska, Celina Tłustochowicz i olimpijka Ewa Borkowska-Wasilewska. W 1997 Pilejczyk zdobyła na torze w Berlinie złoty medal w wieloboju, w kategorii powyżej 65 lat[1]. Uprawiała łyżwiarstwo szybkie do 75. roku życia, zdobywając wielokrotnie tytuły mistrzyni świata weteranów[4]. Piastuje funkcję wiceprezesa Elbląskiego Sportowego Klubu Nestora[2]. W 2008 odsłoniła swoją gwiazdę w Alei Gwiazd Sportu we Władysławowie, a w 2013 replikę swego olimpijskiego medalu w Alei Gwiazd Sportu w Dziwnowie[2]. Mieszka w Elblągu (w 2002 zostało jej przyznane honorowe obywatelstwo)[8].

Osiągnięcia | edytuj kod

Igrzyska olimpijskie | edytuj kod

Mistrzostwa świata w łyżwiarstwie szybkim w wieloboju | edytuj kod

Mistrzostwa Europy w łyżwiarstwie szybkim w wieloboju | edytuj kod

Sukcesy krajowe | edytuj kod

  • trzydzieści siedem tytułów seniorskiej mistrzyni Polski:
    • na 500 m (1954, 1956, 1958, 1962, 1964)
    • na 1000 m (1956, 1957, 1958, 1962, 1971)
    • na 1500 m (1955, 1956, 1957, 1958, 1962, 1963, 1964, 1968, 1969, 1971)
    • na 3000 m (1956, 1957, 1958, 1962, 1968, 1969, 1970, 1971, 1972)
    • w wieloboju (1956, 1957, 1958, 1962, 1969, 1971)
    • w sztafecie 4x1000 m (1952, 1953)
  • pięć tytułów seniorskiej wicemistrzyni Polski:
    • w wieloboju (1954, 1961, 1963, 1965, 1970)
  • czterdzieści ustanowionych rekordów Polski

Przypisy | edytuj kod

  1. ↑ a b c d e f g PILEJCZYK (MAJCHER) HELENA. pkol.pl. [dostęp 2015-12-24].
  2. ↑ a b c Helena Pilejczyk w Alei Gwiazd Sportu w Dziwnowie. elblag.wm.pl. [dostęp 2013-12-01].
  3. ↑ a b c d e Polscy medaliści - Helena Pilejczyk. eurosport.onet.pl. [dostęp 2013-12-01].
  4. ↑ a b c d O pierwszej Polce z medalem zimowych igrzysk. gazeta.pl. [dostęp 2013-12-01].
  5. ↑ ELWIRA SEROCZYŃSKA (POTAPOWICZ). www.mosir.elblag.eu. [dostęp 2013-11-23].
  6. ↑ Polscy medaliści - Elwira Seroczyńska. eurosport.onet.pl. [dostęp 2013-11-17].
  7. ↑ 90 polskiego sportu, 1921-2011. „Przegląd Sportowy”, 2011. Axel Springer Polska (pol.). 
  8. ↑ Helena Pilejczyk (pol.). Oficjalny serwis internetowy Miasta Elbląg. [dostęp 2014-01-02].

Linki zewnętrzne | edytuj kod

Na podstawie artykułu: "Helena Pilejczyk" pochodzącego z Wikipedii
OryginałEdytujHistoria i autorzy