Jan Rożek w encyklopedii
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwaniaJan Rożek (ur. 6 października 1886 w Wąsowie, zm. wiosną 1940 w Kalininie) – powstaniec wielkopolski, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej, funkcjonariusz Policji Państwowej i jedna z ofiar zbrodni katyńskiej.
Spis treści
Życiorys | edytuj kod
W 1903 r. wyjechał do Lipska, gdzie wyuczył się zawodu brukarza. Po służbie wojskowej pracował w tym samym mieście jako konduktor. W czasie I wojny światowej został zmobilizowany do wojska niemieckiego (22 batalion saperów) i wysłany na front zachodni.
Po zakończeniu działań wojennych przyłączył się do Powstania Wielkopolskiego, był współorganizatorem i dowódcą kompanii powstańczej w Lwówku. Na jej czele rozbroił niemieckich kolonistów w pobliskich wsiach i obsadził Lwówek. Następnie uczestniczył w walkach pod Miedzichowem, Lewicami i Grudną.
Po zakończeniu walk w Wielkopolsce brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej.
W okresie międzywojennym był funkcjonariuszem Policji Państwowej najpierw w Buku, a później w Nowym Tomyślu.
We wrześniu 1939 dotarł transportem do Brześcia nad Bugiem, gdzie został internowany przez Armię Czerwoną. Wiosną 1940 r. został zamordowany przez NKWD w Kalininie (obecnie Twer). Ze związku małżeńskiego z Katarzyną Olejnik miał troje dzieci: Mieczysława, Leonarda i Irenę.
Awans pośmiertny i upamiętnienie | edytuj kod
Jan Rożek pośmiertnie został nominowany na stopień aspiranta. Nominacja została podpisana przez Ministra Obrony Narodowej Aleksandra Szczygłę decyzją nr 439/MON z dnia 5 października 2007 roku[1][2]
Tablica pamiątkowa ku czci ofiar zbrodni katyńskiej z Nowego TomyślaW rodzinnym Wąsowie upamiętniony nazwą ulicy[3].
Odznaczenia | edytuj kod
- Krzyż Walecznych
- Krzyż Niepodległości
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari – 11 listopada 1976 (pośmiertnie)[4]
- Krzyż Kampanii Wrześniowej 1939 r. – 1 stycznia 1986 (pośmiertnie)[5]
Przypisy | edytuj kod
- ↑ Bożena Łojek: Pośmiertne awansowanie żołnierzy i funkcjonariuszy Rzeczypospolitej Polskiej zamordowanych w 1940 r. w ZSRR w wyniku zbrodni katyńskiej, [w:] Zeszyty Katyńskie (nr 23), Warszawa 2008, s. 204–230. ISBN 978-83-917780-5-0.
- ↑ LISTA OSÓB ZAMORDOWANYCH W KATYNIU, CHARKOWIE, TWERZE I MIEDNOJE MIANOWANYCH POŚMIERTNIE NA KOLEJNE STOPNIE (pol.). katedrapolowa.pl. s. 280. [dostęp 2015-12-21].
- ↑ Jana Rożka 1 (ul), 64-314 Wąsowo, mapa.targeo.pl [dostęp 2018-05-07] (pol.).
- ↑ Ostatnia droga, CecyliaC. Grygo (red.), Białystok: SRK, 1998, s. 9, ISBN 83-909948-0-1, OCLC 751408170 .
- ↑ Zarządzenie Nr 1/86 Ministra Spraw Wojskowych z 1 stycznia 1986 r. w sprawie nadania odznaki pamiątkowej „Krzyż Kampanii Wrześniowej 1939 r.” Dziennik Ustaw RP Nr 2 z 10 kwietnia 1986 r., s. 30.
Bibliografia | edytuj kod
- Zdzisław Kościański, Bogumił Wojcieszak, "Trzeba było pójść... Powiat Nowotomyski w Powstaniu Wielkopolskim 1918-1919. Historia i Pamięć", Nowy Tomyśl 2010, ISBN 978-83-915081-7-6
- Ogrody Wspomnień – Jan Rożek