Karolina Południowa

Na mapach: 34°N 81°W/34,000000 -81,000000

Karolina Południowa w encyklopedii

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania

Karolina Południowa (ang. South Carolina)(wymowa:/ˌsaʊθ kærəˈlaɪnə/ i) – stan w południowo-wschodniej części Stanów Zjednoczonych, graniczący od północy z Karoliną Północną, od południowego zachodu z Georgią. Granicę wschodnią stanowi Ocean Atlantycki.

Spis treści

Symbole stanu | edytuj kod

  • Dewiza: Dum Spiro Spero (Dopóki żyję, nie tracę nadziei)
  • Przydomek: Palmetto State
  • Znaczenie przydomku: Stan Palmy
  • Symbole: jaśmin, palma palmetto, strzyżyk

Historia | edytuj kod

Geografia | edytuj kod

Mapa stanu Karolina Południowa

Na północy Karolina Południowa graniczy z Karoliną Północną, na południu i zachodzie ze stanem Georgia (granica biegnie wzdłuż rzeki Savannah). Granicę wschodnią stanowi Ocean Atlantycki, którego wybrzeże liczy 297,7 km (185 mil)[3]. Administracyjnie jest podzielona na 46 hrabstw. Największe miasta to Columbia, Charleston, Greenville i Spartanburg.

Ukształtowanie powierzchni | edytuj kod

Około 40% powierzchni stanu zajmuje nadmorska równina, której wyniesienie nad poziom morza zawiera się w przedziale między 15 a 60 m n.p.m.[3]. Centralna część także jest równinna a tylko północna i zachodnia część (granica z Georgią i Karoliną Północną) ma charakter podgórski z fragmentem łańcucha Blue Ridge Range należącego do Appalachów. Jednak i tutaj wysokość mieści się w przedziale między 300 a 600 m n.p.m. z nielicznymi wierzchołkami powyżej 915 m[3]. Najwyższy szczyt Karoliny Południowej to Sassafras Mountain o wysokości 1077 m n.p.m.[4].

Klimat | edytuj kod

Klimat Karoliny Południowej należy do grupy klimatów umiarkowanych, ciepłych. Prawie cały obszar należy do klimatu subtropikalnego wilgotnego (w klasyfikacji klimatów Köppena 'Cfa'[3][5]. Tylko nieliczne, wyniesione tereny podgórskie należą do klimatu umiarkowanego oceanicznego ('Cfb')[5]. Klimaty te wyróżniają się ciepłym do gorącego lata i umiarkowaną zimą. Temperatura najzimniejszego miesiąca zawiera się w przedziale między -3 °C a 17 °C[5]. Najniższa temperatura zanotowana w Karolinie Południowej miała miejsce 21 stycznia 1985 w Caesars Head i wyniosła -27 °C, podczas gdy najwyższą, 44 °C, zanotowano kilkukrotnie[3].

Większe miasta | edytuj kod

Demografia | edytuj kod

Spis ludności z roku 2010 stwierdza, że stan Karolina Południowa liczy 4 625 364 mieszkańców, co oznacza wzrost o 613 352 (15,3%) w porównaniu z poprzednim spisem z roku 2000. Dzieci poniżej piątego roku życia stanowią 5,8% populacji, 22,0% mieszkańców nie ukończyło jeszcze osiemnastego roku życia, a 17,2% to osoby mające 65 i więcej lat. 51,5% ludności stanu stanowią kobiety[7].

Język | edytuj kod

Najpowszechniej używanymi językami są[8]:

  • język angielski – 93,39%
  • język hiszpański – 4,23%
  • język francuski – 0,31%
  • język niemiecki – 0,29%.

Rasy i pochodzenie | edytuj kod

Według spisu z 2010 roku, 68,5% mieszkańców stanowiła ludność biała (63,8% nie licząc Latynosów), 27,3% to Murzyni lub Afroamerykanie, 1,9% miało rasę mieszaną, 1,7% to Azjaci, 0,5% to rdzenna ludność Ameryki, 0,1% to Hawajczycy i mieszkańcy innych wysp Pacyfiku. Latynosi stanowią 5,7% ludności stanu[7].

Największe grupy stanowią osoby pochodzenia afroamerykańskiego, niemieckiego (10%), irlandzkiego (9,6%), angielskiego (9,2%) i szkockiego (4,7%). Istnieją także duże grupy osób pochodzenia włoskiego, meksykańskiego, francuskiego, polskiego (64,2 tys.), afrykańskiego i holenderskiego[9].

Gospodarka | edytuj kod

Karolina Południowa należy do stanów mało zamożnych. Produkt krajowy brutto w Karolinie Południowej w 2015 roku osiągnął wartość 167,7 mld USD[10], co uplasowało stan na 18. miejscu w Stanach Zjednoczonych[10]. Roczny wzrost PKB w 2016 roku wyniósł 1,4% i był nieznacznie poniżej średniej w Stanach Zjednoczonych (średnia dla wszystkich stanów w 2016 roku wyniosła 1,5%)[11]. W przeliczeniu na głowę mieszkańca w 2016 roku PKB wyniósł 37 063 co uplasowało stan na 46. miejscu spośród amerykańskich stanów (średnia krajowa w 2016 wyniosła 50 577 USD)[12][13].

Przemysł i bogactwa naturalne | edytuj kod

Religia | edytuj kod

 Osobny artykuł: Protestantyzm w Karolinie Południowej.

Dane z 2014[14]:

Uczelnie | edytuj kod

  • Allen University
  • Anderson University
  • Charleston Southern University
  • Clemson University
  • The Citadel (Military College of South Carolina)
  • South Carolina State University
  • University of South Carolina

Zobacz też | edytuj kod

Przypisy | edytuj kod

  1. ↑ State Area Measurements and Internal Point Coordinates (ang.). U.S. Census Bureau. [dostęp 2018-04-09].
  2. ↑ U.S. Census Bureau QuickFacts: South Carolina, www.census.gov [dostęp 2018-01-04]  (ang.).
  3. ↑ a b c d e Climate of South Carolina (ang.). National Centers for Environmental Information (NCEI). [dostęp 2017-10-29].
  4. ↑ Sassafras Mountain (ang.). SummitPost.org. [dostęp 2017-10-29].
  5. ↑ a b c Köppen Clasification Climate (ang.). [dostęp 2017-10-29].
  6. ↑ Biggest Cities in South Carolina, www.biggestuscities.com [dostęp 2019-01-22] .
  7. ↑ a b U.S. Census Bureau QuickFacts: South Carolina; UNITED STATES, www.census.gov [dostęp 2019-01-22]  (ang.).
  8. ↑ Data Center Results, apps.mla.org [dostęp 2019-01-22] .
  9. ↑ U.S. CensusU.S.C. Bureau U.S. CensusU.S.C., 2012-2016 American Community Survey 5-Year Estimates, factfinder.census.gov [dostęp 2019-01-22]  (ang.).
  10. ↑ a b Lam Cao and Robert P. Tate: Gross Domestic Product by State, Annual Statistics for (ang.). U.S. Bureau of Economic Analysis. [dostęp 201-10-29].
  11. ↑ Gross Domestic Product by State: Fourth Quarter and Annual 2016 (ang.). U.S. Bureau of Economic Analysis. [dostęp 201-10-29].
  12. ↑ Per capita Real Gross Domestic Product (GDP) of the United States in 2016, by state (ang.). The Statistics Portal. [dostęp 201-10-29].
  13. ↑ The GDP per capita of South Carolina (ang.). Open Data Network. [dostęp 201-10-29].
  14. ↑ Adults in South Carolina. Pew Research Center, 2014. [dostęp 2019-01-15].
  15. ↑ State Membership Report. The ARDA. [dostęp 2019-01-15].
Kontrola autorytatywna (stan USA):
Na podstawie artykułu: "Karolina Południowa" pochodzącego z Wikipedii
OryginałEdytujHistoria i autorzy