Kasparus w encyklopedii
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwaniaKasparus – wieś kociewska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie starogardzkim, w gminie Osiek na obszarze Borów Tucholskich, u zbiegu dwóch dopływów Wdy: Brzezianki i Św. Strugi.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego.
Spis treści
Historia | edytuj kod
Pierwsze wzmianki na temat Kasparusa pochodzą z 1664, jednak najstarsze budynki znajdujące się do tej pory we wsi mają około dwustu lat. Do najbardziej znanych należy parterowa plebania z połowy XIX wieku i neogotycki, drewniano-ceglany kościół pod wezwaniem św. Józefa z 1926 konstrukcji ryglowej (wpisany do rejestru zabytków pod numerem 1070 decyzją z 06.11.1989 r.)[1]. Kościół spłonął niemal doszczętnie w nocy z 30 na 31 grudnia 2020[2]. Przyczyny pożaru nie są znane.
W okresie zaboru pruskiego wieś nosiła nazwę Kasperhausen, a w okresie okupacji hitlerowskiej Langenwalde[3].
Rozgłos przyniósł Kasparusowi dramatyczny w skutkach strajk szkolny, rozpoczęty 8 stycznia 1907. Po wprowadzeniu w tamtejszej szkole zajęć religii w języku niemieckim, doszło do starć rodziców z pruskimi nauczycielami oraz żandarmerią. Wielu mieszkańców zostało ukaranych więzieniem lub wysokimi grzywnami, co doprowadziło wiele rodzin do ubóstwa. W 55 rocznicę strajku we wsi został postawiony pomnik ku czci Obrońców Mowy Polskiej. W okresie międzywojennym rozwój wsi związany był głównie z przemysłem drzewnym[4].
Linki zewnętrzne | edytuj kod
- Kasparus, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 895 .
Przypisy | edytuj kod
- ↑ Wikiprojekt:Wiki Lubi Zabytki/wykazy/województwo pomorskie/powiat starogardzki/Gmina Osiek/NID
- ↑ Pożar zabytkowego kościoła 31.12.2020 r. w Kasparusie. W akcji 16 zastępów straży pożarnej | Dziennik Bałtycki, dziennikbaltycki.pl [dostęp 2020-12-31] (pol.).
- ↑ Ochotnicza Straż Pożarna w Kasparusie 1932-2007
- ↑ GMINA OSIEK - EUGENIUSZ CHEREK. 110. rocznica strajku szkolnego w Kasparusie, kociewiacy.pl [dostęp 2017-12-24] .
Zobacz też | edytuj kod
- Mermet
- Rąty - miejsce strajku szkolnego na Kaszubach
- Rezerwat przyrody Krzywe Koło w Pętli Wdy
- Rezerwat przyrody Zdrójno
- Skórzenno
- Kasparus - osada leśna