Kazimierz IV słupski w encyklopedii
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii (Przekierowano z Kazimierz IV Słupski) Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania Pieczęć piesza Kaźka słupskiego z 1373Kazimierz IV (Kaźko słupski) (ur. 1351, zm. 2 stycznia 1377 w Bydgoszczy[1]) – książę dobrzyński, inowrocławski i słupski z dynastii Gryfitów, syn Bogusława V i Elżbiety Kazimierzówny, córki Kazimierza Wielkiego, króla Polski.
Spis treści
Życiorys | edytuj kod
Po śmierci matki wychowywany był na dworze krakowskim oraz cesarskim Karola IV, adoptowany przez Kazimierza Wielkiego przypuszczalnie w kwietniu 1369, aby Ludwik Węgierski nie mógł wyegzekwować tzw. „paktu o przeżycie”; otrzymał wówczas ziemie sieradzką i łęczycką. Już wcześniej przewidywany był na następcę przez Kazimierza Wielkiego. W 1360 roku ustalono małżeństwo Kaźka z Joanną Olgierdówną (Kenną), księżniczką litewską; jej przedwczesna śmierć w 1368 roku zakończyła małżeństwo i przypieczętowany nim sojusz. W 1370 książę Kazimierz uzyskał dodatkowo ziemię dobrzyńską (jako lenno), część Kujaw z Bydgoszczą, kasztelanię kruszwicką, Złotorię, Wałcz i Złotów[2][3].
Pomimo poparcia planów Kazimierza Wielkiego przez część „panów wielkopolskich”, sąd po śmierci króla anulował testament, a przyszłemu księciu słupskiemu pozwolono zatrzymać jedynie ziemię dobrzyńską, Kruszwicę, Wałcz i Złotów[3].
Dopuszczony do współrządów w 1370. Po śmierci ojca w 1374 objął władzę w księstwie słupskim, a w dwa lata później osiadł na stałe w ziemi dobrzyńskiej, gdzie wdał się w wojnę z księciem gniewkowskim Władysławem Białym[4]. Na skutek odniesionych ran (trafiony kamieniem w głowę) w czasie oblężenia zamku w Złotorii w pobliżu Torunia zmarł (bezpotomnie) 2 stycznia 1377 w Bydgoszczy. Pochowano go w klasztorze cystersów w Byszewie (Koronowie)[3][5].
Według ówczesnego prawa lennego ziemie i zamki, które objął w posiadanie Kaźko słupski, zostały przyłączone do Królestwa Polskiego[3], z wyłączeniem ziemi dobrzyńskiej, którą zarządzała Małgorzata, druga żona księcia. W 1378 zrzekła się ona praw do tych ziem na rzecz księcia Władysława Opolczyka[6].
Rodzina | edytuj kod
Kazimierz IV był dwukrotnie żonaty, tj. z Kenną (Joanną), córką księcia litewskiego Olgierda oraz Małgorzatą, córką Siemowita III Starszego. Z żadnego ze związków małżeńskich nie posiadał potomstwa[7].
Genealogia | edytuj kod
Przypisy | edytuj kod
- ↑ E. Rymar, Rodowód książąt pomorskich, ss. 320-323.
- ↑ E. Rymar, Rodowód książąt pomorskich, s. 320.
- ↑ a b c d K. Kozłowski, J. Podralski, Gryfici. Książęta Pomorza Zachodniego, s. 71.
- ↑ E. Rymar, Rodowód książąt pomorskich, ss. 320-321.
- ↑ E. Rymar, Rodowód książąt pomorskich, s. 321.
- ↑ E. Rymar, Rodowód książąt pomorskich, s. 323.
- ↑ E. Rymar, Rodowód książąt pomorskich, ss. 321-323.
Bibliografia | edytuj kod
Opracowania | edytuj kod
- KazimierzK. Kozłowski KazimierzK., JerzyJ. Podralski JerzyJ., Gryfici. Książęta Pomorza Zachodniego, Szczecin: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1985, ISBN 83-03-00530-8, OCLC 189424372 .
- EdwardE. Rymar EdwardE., Rodowód książąt pomorskich, Szczecin: Książnica Pomorska im. Stanisława Staszica, 2005, ISBN 83-87879-50-9, OCLC 69296056 .
Literatura dodatkowa (online) | edytuj kod
- Madsen U., Kasimir V. Herzog von Pommern-Stolp (niem.), [dostęp 2012-04-15].
OryginałEdytujHistoria i autorzy
