Kołchoz

Kołchoz w encyklopedii

Kołchoz (ros. колхоз) – formalnie rolnicza spółdzielnia produkcyjna, rodzaj przedsiębiorstwa rolniczego charakterystycznego dla byłego ZSRR.

Słowo kołchoz jest skrótem od nazwy kollektywnoje choziajstwo (коллективное хозяйство), które w języku rosyjskim oznacza gospodarstwo kolektywne. W republikach występowały lokalne odpowiedniki, np. kołgosp na Ukrainie.

Kołchozy powstawały w wyniku zwykle przymusowego przejęcia ziemi od indywidualnych rolników na rzecz państwa, w ramach kolektywizacji rolnictwa. W odróżnieniu od sowchozów uprawiana ziemia należała formalnie wciąż do rolników tworzących spółdzielnię, ale była przekazana w bezterminowe użytkowanie wspólnocie spółdzielczej. Od tradycyjnych spółdzielni funkcjonujących w innych krajach kołchozy różnią się tym, że wspólnota nie ma prawa się rozwiązać i żaden jej członek nie ma prawa z uczestnictwa w niej zrezygnować. Po wprowadzeniu w ZSRR obowiązku posiadania dokumentów osobistych (paszport wewnętrzny) w 1932 roku aż do 1976 nie wydawano ich chłopom, co uniemożliwiało lub utrudniało im odejście z kołchozu (chłop mógł tylko wyjechać czasowo na podstawie tymczasowych dokumentów, które były ważne tylko w wyszczególnionych miejscach i dniach).

Członkowie kołchozu byli zatem sprowadzeni praktycznie do roli niewolników, którzy dostawali miesięczne wynagrodzenie za pracę i mieli prawo do domu mieszkalnego oraz do uprawiania działki przydomowej.

Kołchozy wciąż istnieją na Białorusi.

Spis treści

• 1 Typowe nazwy
• 2 Kołchozy w krajach socjalistycznych
• 3 Przypisy
• 4 Linki zewnętrzne

Typowe nazwy | edytuj kod

Popularną w ZSRR była nazwa Kołchoz im. Lenina^{[potrzebny przypis]}. Oto informacje o kilku takich kołchozach:

• Kołchoz im. Lenina w Grebniowie w obwodzie riazańskim ^[1].
• Rybacki kołchoz im. Lenina w Kraju Chabarowskim ^[2].
• Rybacki kołchoz im. Lenina w Kraju Kamczackim^[3], posiada 24 statki.

Alaksandr Łukaszenka był w latach 1985-1987 sekretarzem partii w kołchozie im. Lenina w rejonie szkłowskim. Na Białorusi istnieje 10 kołchozów im. Lenina.

Kołchozy w krajach socjalistycznych | edytuj kod

• Rolnicza spółdzielnia produkcyjna (RSP) – Polska
• Landwirtschaftliche Produktionsgenossenschaft (LPG), także ogrodnicze Gärtnerische Produktionsgenossenschaft (GPG) – NRD
• Jednotné zemědělské družstvo, Jednotné roľnícke družstvo – Czechosłowacja
• Termelőszövetkezet – Węgry
• Cooperativă Agricolă de Producție – Rumunia w epoce komunizmu
• Kooperativa bujqësore – Albania
• TKZS (ТКЗС) – Bułgaria

Przypisy | edytuj kod

1. ↑ В селе Гребнево Старожиловского района отметили 60-летие колхоза
2. ↑ Рыболовецкий колхоз им. Ленина
3. ↑ Рыболовецкий колхоз им. В.И. Ленина

Linki zewnętrzne | edytuj kod

• O kołchozach w bazie Repozytorium Cyfrowego Filmoteki Narodowej.

Na podstawie artykułu: "Kołchoz" pochodzącego z Wikipedii
OryginałEdytujHistoria i autorzy