Kościół Najświętszego Zbawiciela w Poznaniu w encyklopedii
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwaniaKościół Najświętszego Zbawiciela – zabytkowa świątynia przy ul. Fredry 11 w Dzielnicy Cesarskiej w Poznaniu, wzniesiona w latach 1866–1869 w stylu neogotyckim według projektu Augusta Stülera i wykonującego plany szczegółowe Juliusza Hochbergera dla parafii ewangelicko-augsburskiej. Fundatorem był Fryderyk Wilhelm IV, który na ten cel przeznaczył sumę ponad 56 tysięcy talarów. Początkowo kościół nosił wezwanie św. Pawła, jednak po zajęciu go w 1945 przez katolików zmieniono wezwanie na obecne (św. Paweł był już patronem bazyliki archikatedralnej). W 1950 abp Walenty Dymek erygował tu nową parafię. Renowacja po zniszczeniach wojennych zakończyła się dopiero w 1964 roku.
WnętrzeZ zewnątrz najbardziej charakterystycznym elementem jest wznosząca się na 70 m wieża (krzyż na jej szczycie ma 2,6 m wysokości). W neogotyckim portalu tondo przedstawiające głowę Chrystusa, powyżej rozeta. Wnętrze trójnawowe, przykryte sklepieniem gwiaździstym w nawie głównej, a sklepieniem krzyżowym w nawach bocznych. Z pierwotnego wystroju pozostały jedynie skrócone empory, chrzcielnica wykonana pomiędzy 1867 a 1869 oraz prospekt organowy z 1912 roku. Witraże w prezbiterium pochodzą z 1959 roku, a ich autorem jest Józef Oźmin. Te znajdujące się w prezbiterium przedstawiają Adorację Dzieciątka Jezus, Zdjęcie z krzyża i Wniebowstąpienie. W prezbiterium rzeźba przedstawiająca Pasję dłuta Lecha Czuba. W lewym ołtarzu bocznym przedstawienie Niepokalanego Serca Najświętszej Marii Panny, zaś po prawej Miłosierdzia Bożego. Po bokach od ołtarzy obrazy Matki Boskiej Nieustającej Pomocy i św. Tadeusza Judy
Przy kościele znajduje się Głaz Piotra Majchrzaka z inskrypcją: Jeśli ludzie zamilkną, kamienie wołać będą, poświęcony Piotrowi Majchrzakowi, który 11 marca 1982, w wieku 19 lat, został pobity przez ZOMO. Zmarł 18 marca. Przy kościele przed dawną pastorówką (dziś domem parafialnym), zbudowaną w latach 1886–1887, znajduje się odsłonięty w 2000 roku pomnik Jezusa Chrystusa autorstwa Eugeniusza Olechowskiego upamiętniający dwa tysiące lat chrześcijaństwa i 50-lecie parafii.
Obecnie wielu uważa kościół za jedno z najważniejszych dzieł XIX-wiecznego neogotyku w Polsce.
Od 2017 r. wielkopostny kościół stacyjny.
Na terenie dawnego cmentarza ewangelickiego parafii św. Pawła przy ul. Grunwaldzkiej (obecnie Park Manitiusa) zachowała się kaplica z 1896 roku.
Przypisy | edytuj kod
- ↑ Narodowy Instytut Dziedzictwa: Rejestr zabytków nieruchomych – województwo wielkopolskie. 2020-09-30. s. 156. [dostęp 2010-10-09].
Bibliografia | edytuj kod
- JerzyJ. Sobczak JerzyJ., Kościoły Poznania, ZbigniewZ. Szmidt, MichałM. Woźniak (ilust.), Poznań: Wydawnictwo Debiuty, 2006, ISBN 83-922466-4-0, OCLC 832205456 .
Zobacz też | edytuj kod
OryginałEdytujHistoria i autorzy
