Kościoły Pokoju w encyklopedii
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwaniaKościoły Pokoju (niem. Friedenskirche) – trzy kościoły wybudowane w drugiej połowie XVII wieku w wyniku wielostronnego układu kończącego wojnę trzydziestoletnią. Nazwa kościołów nawiązuje do nazwy tego układu zwanego pokojem westfalskim.
Istniejące do dziś kościoły w Świdnicy i Jaworze (województwo dolnośląskie) są największymi drewnianymi budowlami o funkcjach religijnych w Europie. W roku 2001 zostały one wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Spis treści
- 1 Historia
- 2 Kościół w Jaworze
- 3 Kościół w Świdnicy
- 4 Kościół w Głogowie
- 5 Zobacz też
- 6 Linki zewnętrzne
Historia | edytuj kod
Kościoły powstały w drugiej połowie XVII wieku, w następstwie pokoju westfalskiego kończącego wojnę trzydziestoletnią (1618–1648), gdy naciskany przez protestancką Szwecję katolicki cesarz Ferdynand III Habsburg przyznał śląskim luteranom prawo do wybudowania trzech świątyń na obszarach księstw dziedzicznych w Jaworze, Głogowie i Świdnicy, bezpośrednio podległych jego władzy. Przed wojną trzydziestoletnią mieszkańcy tych księstw mogli swobodnie wyznawać luteranizm i odprawiać ewangelickie nabożeństwa. Po wybuchu wojny ewangelikom odebrano prawo do wyznawania własnej wiary i posiadania własnych kościołów. Dopiero pokój westfalski dał szansę ewangelikom na posiadanie własnych świątyń.
Jednakże cesarska zgoda na budowę Kościołów Pokoju celowo została obwarowana dodatkowymi warunkami, które miały utrudnić budowę bądź w wypadku jej ukończenia spowodować krótkotrwałe użytkowanie świątyni:
- budowle miały być wzniesione jedynie z materiałów nietrwałych (drewno, słoma, glina, piasek),
- kościoły mogły być wybudowane jedynie poza granicami miasta, nie dalej jednak niż na odległość strzału armatniego od murów miejskich,
- nie mogły mieć wież, dzwonów, ani tradycyjnego kształtu świątyni,
- musiały być ukończone w ciągu jednego roku,
- musiały zostać wzniesione na koszt protestantów,
- nie mogły przy nich powstać szkoły parafialne.
Zgodnie z ugodą powstały trzy takie kościoły: w Głogowie, Jaworze oraz Świdnicy. Wszystkie zostały ukończone, a do naszych czasów dotrwały dwa – w Jaworze i Świdnicy. Kościół w Głogowie uległ zniszczeniu dwukrotnie: w 1654 huragan spowodował zawalenie się świątyni, odbudowany spłonął w 1758, podczas wielkiego pożaru miasta.
Kościół w Jaworze | edytuj kod
Osobny artykuł: Kościół Pokoju w Jaworze.Kościół ma 43,5 m długości, 14 m szerokości, 15,7 m wysokości, powierzchnia budowli 1180 m², może pomieścić 6000 osób.
Galeria | edytuj kod
Wnętrze kościoła pokoju w Jaworze.
Kościół w Świdnicy | edytuj kod
Osobny artykuł: Kościół Pokoju w Świdnicy.Kościół ma 44 m długości, 30,5 m szerokości, powierzchnia budowli 1090 m², może pomieścić 7500 osób, w tym posiada 3000 miejsc siedzących.
Galeria | edytuj kod
Wnętrze kościoła pokoju w Świdnicy.
Kościół w Głogowie | edytuj kod
Osobny artykuł: Kościół Pokoju w Głogowie. Panorama Głogowa z XVII wieku – Kościół Pokoju w prawym górnym roguKościół wybudowany w 1652 roku zawalił się dwa lata później z powodu huraganu. Został odbudowany lecz ostatecznie został strawiony przez pożar w 1758. Zachowały się jedynie historyczne ryciny przedstawiające kościół.
Zobacz też | edytuj kod
