Kopyś w encyklopedii
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwaniaKopyś (biał. Копысь) – osiedle typu miejskiego na Białorusi, w obwodzie witebskim w rejonie orszańskim, nad Dnieprem, zamieszkałe przez 850 mieszkańców (2016).
Spis treści
Historia | edytuj kod
Pierwsze wzmianki w 1059. Od XIV wieku w Wielkim Księstwie Litewskim. W XVI wieku miasto zostało lokowane na prawie magdeburskim i nadano mu herb. Wojewoda wileński i hetman wielki litewski Krzysztof Radziwiłł Piorun w 1594 roku włączył Kopyś do swoich włości dzięki małżeństwu z Katarzyną Ostrogską. On też założył tu zbór kalwiński. Miasto posiadało zamek wzmocniony przez Krzysztofa Radziwiłła w latach 1597-1599, który zabezpieczał wschodnią granicę Rzeczypospolitej od strony państwa moskiewskiego. W czasie wojny z Moskwą, w 1611 roku hetman Jan Karol Chodkiewicz przyjął na tutejszym zamku pułkownika Aleksandra Lisowskiego (twórcę oddziałów Lisowczyków) i darował mu dawne przewinienia.
W czasie wojny z Moskwą niebronione miasto zostało zajęte 11 sierpnia 1654 roku przez moskiewskie oddziały Jakowa Czerkaskiego. Zostało odzyskane 23 stycznia 1655 roku po ucieczce żołnierzy moskiewskich i otworzeniu przed wojskami polskimi bram przez mieszczan, którzy wydali także pozostawionego w mieście przez swoich żołnierzy moskiewskiego wojewodę Fedora Małygina. Rosjanie ponownie okupowali Kopyś od połowy 1655 roku do 1659 roku. W 1660 roku do Kopysi przybyło ze Słucka na rozkaz hetmana Pawła Sapiehy 100 ludzi z chorągwi piechoty węgierskiej pod rotmistrzem Stanisławem Skarbkiem[2][3].
W 1707 roku podczas III wojny północnej miasto zostało spalone przez wojska rosyjskie[4].
W 1772 roku w związku z Rozbiorami Polski zostało zagarnięte przez Rosję. W 1812 roku zajęte przez wojska francuskie. Od XIX wieku stało się znane z wyrabianych tu ceramicznych kafli. W XVIII i XIX wieku centrum chasydyzmu oraz siedziba parafii ewangelicko-reformowanej. W 2 poł. XIX wieku liczyła 3132 mieszkańców. Od lipca 1941 do czerwca 1944 pod okupacją niemiecką. Od 1991 w Republice Białorusi.
Zabytki | edytuj kod
- Zamczysko z widocznymi ziemnymi wałami. Według lustracji z 1726 roku zamek miał 4 bastiony i basztę wjazdową. Obecnie miejsce to jest zwane „Piotrowy Wał”.
Ciekawostki | edytuj kod
Miejscowość jest miejscem urodzenia prezydenta Białorusi Alaksandra Łukaszenki i z tego powodu przeżywa ostatnio turystyczny boom[5]. W programach wycieczek jest nie tylko zwiedzanie szkoły, miejsca urodzin, ale i wsi Aleksandria po przeciwnej stronie rzeki, gdzie wychował się przyszły prezydent.
Przypisy | edytuj kod
- ↑ Численность населения на 1 января 2016 г. и среднегодовая численность населения за 2015 год по Республике Беларусь в разрезе областей, районов, городов и поселков городского типа (ros.)
- ↑ Russko-belorusskie svjazi, Sbornik dokumentov (1570-1667), wyd. L. S. Abecedarskij, Mińsk 1963, nr 279.
- ↑ M. A. Tkaćou, Zamki i ljudi, Mińsk 1991.
- ↑ Копысь // Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. / рэд. Г. П. Пашкоў і інш. Т. 2: Кадэцкі корпус – Яцкевіч. – Мінск: Беларуская Энцыклапедыя, 2005. С. 134.
- ↑ На родину первого президента Interfax, Białoruś.
Linki zewnętrzne | edytuj kod
- Kopyś w radzima.org
- Kopyś, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 388 .
- Kopyś, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 121 .