Maciejowiec w encyklopedii
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwaniaMaciejowiec (niem. Nieder-, Ober- Matzdorf) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim w powiecie lwóweckim w gminie Lubomierz.
Spis treści
- 1 Położenie
- 2 Podział administracyjny
- 3 Historia
- 4 Zabytki
- 5 Przypisy
- 6 Bibliografia
- 7 Linki zewnętrzne
Położenie | edytuj kod
Wieś łańcuchowa położona na wschodnim krańcu Wzgórz Radoniowskich, w dolinie Maciejowickiego Potoku (dorzecze Bobru), około 8 km na południowy wschód od Lubomierza[1]. Zabudowania Maciejowca położone są na wysokości 345‒395 m n.p.m.[1]
Podział administracyjny | edytuj kod
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa jeleniogórskiego.
Historia | edytuj kod
Maciejowiec powstał u stóp Zamkowej Góry, na której wznosił się wczesnośredniowieczny gródek Bobrzan[1]. Jego ślady były ponoć widoczne jeszcze w XIX w. Górna część wsi była niegdyś oddzielną miejscowością o nazwie Drożna (Drossig). W latach 1478‒1669 Maciejowiec znajdował się w posiadaniu rodziny von Spiller z Pasiecznika[1]. Jej przedstawiciele wznieśli w północnej części wsi w latach 1627‒1648 renesansowy dwór. Duże zniszczenia w Maciejowcu spowodowała wojna trzydziestoletnia i wojny napoleońskie. W 1925 r. liczba mieszkańców wioski wynosiła 453 osoby (w tym 94% ewangelików). Krótko po wojnie (1945‒1947) Maciejowiec nosił nazwę Góra[1].
Zabytki | edytuj kod
Według rejestru Narodowego Instytutu Dziedzictwa na listę zabytków wpisane są[3]:
- zespół pałacowy
- pałac klasycystyczny; w latach 1834‒1838 rodzina Dolanów zbudowała nieopodal dworu klasycystyczny dwukondygnacyjny pałac, z obszernym gankiem, z kolumnadą rozplanowaną od strony południowej[4]. Zachowały się stiukowe ozdoby wnętrz. Właścicielką pałacu do 1945 r. była Emma von Kramsta, córka Emmy Pauline von Kramsta[1]
- park pałacowy założony w latach 30. XIX wieku[4]
- mauzoleum rodziny von Kramsta, z lat 1920‒1930. Na obrzeżu parku, w pobliżu pałacu, zbudowano niewielkie neorenesansowe mauzoleum, gdzie pochowano Christiana Georga von Kramsta, męża Emmy Pauline von Kramsta, właścicielki pałacu[1]; we wnętrzu przetrwał ozdobny sarkofag[4]
- kaplica z 1692 roku, obecnie pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny[4]
- dwór obronny, z lat 1627‒1632[5], przebudowany w roku 1834; powstał prawdopodobnie w wyniku rozbudowania zameczku pochodzącego z 2. połowy XVI w. Po pożarze odbudowano go w 1652 r. Przebudowany na początku XX w. pozostawał nieużytkowany od 1938. Remontowano go w 1958 r. Jest to trzyskrzydłowe założenie z kurtynowym murem od strony południowej, z podcieniami arkadowymi w skrzydłach wschodnim i północnym. W skrzydle wschodnim, od strony dziedzińca, zachował się renesansowy portal. W tym samym skrzydle, na pierwszym piętrze, można zobaczyć fragmenty drewnianego malowanego stropu. Również w murze kurtynowym umieszczono portal ozdobiony tarczami herbowymi. Całość wraz z przyległymi zabudowaniami stanowi przykład renesansowej architektury, jeden z wielu na Dolnym Śląsku.
Przypisy | edytuj kod
- ↑ a b c d e f g h Pogórze Izerskie. Słownik geografii turystycznej Sudetów, t. 2 (M-Ż) pod red. Marka Staffy, Wrocław, wyd. I-Bis, 2003, ISBN 83-85773-61-4 (M-Ż), s. 10-11
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 117. [dostęp 2012-09-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-29)].
- ↑ a b c d Łuczyński R.M., 2010: Pałac w Maciejowcu. Sudety, 3.
- ↑ Łuczyński Romuald M. Zamki, dwory i pałace w Sudetach, Legnica, 2008, s. 244
Bibliografia | edytuj kod
- Słownik geografii turystycznej Sudetów. Marek Staffa (redakcja). T. 2: Pogórze Izerskie (M-Ż). Wrocław: Wydawnictwo I-BiS, 2003, ISBN 83-85773-61-4.
