Maria Weryho w encyklopedii
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwaniaMaria Weryho-Radziwiłłowiczowa (ur. 29 października 1858 w Pskowie, zm. 8 listopada 1944 w Krakowie[1]) – polska pedagog i pisarka, jedna z prekursorek wychowania przedszkolnego w Polsce. Żona psychiatry Rafała Radziwiłłowicza.
Spis treści
- 1 Pochodzenie i wykształcenie
- 2 Działalność publiczna
- 3 Publikacje
- 4 Ciekawostki
- 5 Przypisy
- 6 Bibliografia
- 7 Linki zewnętrzne
Pochodzenie i wykształcenie | edytuj kod
Urodziła się w rodzinie ziemiańskiej na Witebszczyźnie. Ukończyła gimnazjum rządowe w Pskowie. W latach 1877–1885 studiowała przyrodę na Wyższych Kursach dla Kobiet im. Bestużewa–Riumina. Jednocześnie uczęszczała na kursy wychowania fizycznego. Ukończyła też 2-letni kurs freblowski, prowadzony przez Polkę Justynę Strzemeską.
Działalność publiczna | edytuj kod
W 1885 przyjechała do Warszawy, gdzie rozpoczęła pracę jako nauczycielka na konspiracyjnych kursach pedagogicznych, zorganizowanych przy pensji Henryki Czarnockiej. Dwa lata później założyła własny zakład freblowski. Z czasem liczba tych zakładów wzrosła do 16 (w 1896). Jednocześnie prowadziła kursy dla wychowawczyń przedszkolnych ochronek wiejskich, które po 1918 r. przekształcono w Państwowe Seminarium. Podczas I wojny światowej była naczelnikiem Sekcji Ochron w Wydziale Oświecenia m.st. Warszawy. Założyła wówczas 16 ochronek prowadzonych przez magistrat. W 1918 objęła stanowisko naczelnika Referatu Przedszkolnego w Ministerstwie Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego. Pełniła je do 1926 kiedy to referat został zlikwidowany. W latach 1926–1939 pracowała w redakcji czasopisma „Wychowanie Przedszkolne”.
Została pochowana na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 292-5-16/17)[2].
Publikacje | edytuj kod
- Wychowanie przedszkolne, wspólnie z J. Strzemeską 1895
- Las: książka przeznaczona dla dzieci od lat 6-ciu do 10-ciu, Gebethner i Wolff 1901
- Jak zająć dzieci w wieku przedszkolnym: pogadanki, rozmowy, zabawy i robótki, Gebethner i Wolff 1907
- Zabawy i zajęcia dziecięce, M. Arct, 1909
- Co się z czego robi i skąd pochodzi: zbiór praktycznych wskazówek dla wychowawców i nauczycieli początkowych, M. Arct, 1917
- Cztery pory roku w pogadankach z dziećmi w domu i w ochronie. M. Arct, 1917
- Roboty z papieru, M. Arct, 1922
- I ja już czytam: 50 powiastek dla małych dzieci, Gebethner i Wolff, 1931
- Jak to bywa...: powiastki dla dzieci, Z. Pomarański, 1931
- Opowiem wam: powiastki dla dzieci, Z. Pomarański, 1931
- Co słonko widziało: 34 powiastki dla małych dzieci, Książnica-Atlas, 1933 [3]
Ciekawostki | edytuj kod
W 2007 miesięcznik „Bliżej Przedszkola” ustanowił Nagrodę im. Marii Weryho-Radziwiłłowicz, która przyznawana jest osobom i instytucjom przyczyniającym się do wszechstronnego rozwoju małego dziecka[4].
Przypisy | edytuj kod
- ↑ Dlaczego Maria Weryho jest kobietą niezwykłą? - artykuł Joanny Juszczak-Guca i Roberta Halika na www.forum.blizejprzedszkola.pl.
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: Edward Weryho, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2020-06-06] .
- ↑ Sylwetka na stronach miesięcznika "Bliżej przedszkola"
- ↑ Komunikaty na stronie Kuratorium Oświaty w Opolu
Bibliografia | edytuj kod
- Sylwetka Marii Weryho na stronie Polskiego Towarzystwa Etologicznego
- Publikacje w katalogu Biblioteki Narodowej
- S. Moliere, Maria Weryho-Radziwiłłowiczowa – życie i praca, "Wychowanie w Przedszkolu", 1982, nr 10, s. 525.
- B. Sendler, Wychowanie przedszkolne i kształcenie wychowawczyń w Królestwie Polskim, Wrocław 1968, s. 78–83.
Linki zewnętrzne | edytuj kod
- Utwory Marii Weryho w serwisie Polona.pl