Miodunka ćma

Miodunka ćma w encyklopedii

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania

Miodunka ćma (Pulmonaria obscura Dumort.) – gatunek roślin z rodziny ogórecznikowatych (Boraginaceae). Występuje naturalnie w niemal całej Europie, Turcji oraz zachodniej części Syberii. Ponadto jest uprawiany jako roślina ozdobna[3].

Pokrój Kwiaty

Spis treści

Rozmieszczenie geograficzne | edytuj kod

Rośnie naturalnie w niemal całej Europie, Turcji oraz zachodniej części Syberii. W Europie jest spotykany w takich państwach jak Finlandia, Szwecja, Dania, Francja, Belgia, Niemcy, Polska, Czechy, Słowacja, Węgry, Austria, Szwajcaria, Chorwacja, Serbia, Bułgaria, Rumunia, Mołdawia, Ukraina, Białoruś, Litwa, Łotwa, Estonia oraz Rosja[3]. W Polsce jest pospolity na całym terenie[potrzebny przypis].

Morfologia | edytuj kod

Pokrój
Łodyga jest wzniesiona, pojedyncza lub słabo rozgałęziająca się, kanciasta i cała silnie, gruczołowato owłosiona. Wysokość 20-30 cm. Kłącze jest silnie rozgałęzione, prawie czarne.
Liście
Liście odziomkowe wyrastają na ogonkach niewyraźnie oskrzydlonych, dłuższych od blaszki, a blaszka jest 2 razy dłuższa od szerokości. Liście są bez plam, lub z nieznacznymi, jasnozielonymi. Liście łodygowe lancetowatego kształtu, dolne na krótkich ogonkach, górne siedzące. Górna powierzchnia wszystkich liści pokryta szorstkimi długimi szczecinkami, pomiędzy którymi znajdują się krótsze brodawki i nieliczne gruczoły.
Kwiaty
Promieniste, dwubarwne; młode kwiaty są różowoczerwone, starsze czerwonofioletowe. Wyrastają na krótkich, silnie gruczołowato owłosionych szypułkach, tworząc na szczycie łodygi stosunkowo gęsty kwiatostan typu dwustronny sierpik. Kielich rurkowaty, złożony z 5 jednakowych, trójkątnych ząbków. Korona wewnątrz z 5 łukowatymi i orzęsionymi liniami.
Owoc
Rozłupnia rozpadająca się na 4 brunatne lub czarne orzeszki.
Gatunki podobne
Roślina jest podobna do miodunki plamistej (P. officinalis), która różni się plamistymi liśćmi[4]. Miodunka ćma może być także mylona z miodunką czerwoną (P. rubra), która różni się liśćmi niemal dwukrotnie dłuższymi i jaśniejszymi. Ponadto miodunka czerwona ma zawsze kwiaty o różowoczerwonej barwie[5].

Biologia i ekologia | edytuj kod

Bylina, hemikryptofit. Siedliskiem są lasy liściaste oraz zarośla (zwłaszcza nadrzeczne). Jeden z rodzimych dla Polski gatunków zakwitających i rozwijających liście wczesną wiosną, jeszcze przed rozwinięciem liści przez drzewa, pod którymi rośnie. Najczęściej rośnie na glebach próchniczych, dobrze przewietrzanych. Jest cieniolubna. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla rzędu (O.) Fagetalia[6]. Kwitnie wczesną wiosną – od marca do maja. Kwiaty zapylane przez błonkówki. Roślina posiada podwójne zabezpieczenie przed niekorzystnym dla niej samozapyleniem – różnosłupkowość i samopłonność. Część kwiatów ma mianowicie słupki wyższe od pręcików, część kwiatów odwrotnie.

Zmienność | edytuj kod

Tworzy mieszańce z miodunką wąskolistną i miodunką węgierską[7].

Zastosowanie | edytuj kod

Przypisy | edytuj kod

  1. ↑ Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website (ang.). 2001–. [dostęp 2017-03-30].
  2. ↑ Pulmonaria obscura Dumort. (ang.). The Plant List. [dostęp 30 marca 2017].
  3. ↑ a b Taxon: Pulmonaria obscura Dumort. (ang.). U.S. National Plant Germplasm System. [dostęp 30 marca 2017].
  4. ↑ W. Stichmann, U. Stichmann-Marny: Guide Vigot de la flore d'Europe. Paris: Vigot, 2006, s. 300. ISBN 978-2-7114-1837-4. (fr.)
  5. ↑ Pulmonaria rubra (Boraginaceae) – nowy gatunek we fl orze Polski (pol.). Fragm. Flor. Geobot. Polonica 13(2), 2006. [dostęp 3 kwietnia 2017].
  6. ↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
  7. ↑ Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
  8. ↑ Anna Mazerant-Leszkowska: Mała księga ziół. Warszawa: Inst. Wyd. Zw. Zawodowych, 1990. ISBN 83-202-0810-6.

Bibliografia | edytuj kod

  1. Tadeusz Traczyk: Rośliny lasu liściastego. Warszawa: PZWS, 1959.
  2. Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
Na podstawie artykułu: "Miodunka ćma" pochodzącego z Wikipedii
OryginałEdytujHistoria i autorzy