Murzynowo (województwo lubuskie) w encyklopedii
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwaniaMurzynowo (niem. Morrn) – wieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie międzyrzeckim, w gminie Skwierzyna.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gorzowskiego.
Spis treści
Położenie | edytuj kod
Duża wieś obok prawego brzegu rzeki Warty, ok. 6 km na północny wschód od Skwierzyny, przy drodze do Drezdenka. Murzynowo leży na zachodnim krańcu Puszczy Noteckiej.
Historia | edytuj kod
Pierwsze wzmianki o osadzie pochodzą z XIII wieku, gdy wymieniane jest Morno. Nazwa pochodzi prawdopodobnie od słowa mory – dreszcze. Murzynowo było wsią królewską w starostwie międzyrzeckim. W 1393 Władysław Jagiełło oddał je w zastaw Nałęczom z Nowego Dworu. Przez kilkaset lat, do II rozbioru Polski przez środek Murzynowa przebiegała granica polsko-brandenburska. Powodowało to liczne przygraniczne spory, które często kończyły się lokalnymi utarczkami. Pierwszy kościół w Murzynowie ufundował w 1774 r. ostatni starosta międzyrzecki, kasztelan krakowski, książę Antoni Jabłonowski. Współczesna świątynia pochodzi z 1837 r. W XIX w. powstała tu duża cegielnia, pałac i folwark. W 1935 r. wybudowano linię kolejową ze Skwierzyny do Drezdenka. W czasie II wojny światowej istniał tu obóz pracy przymusowej. Po 1945 r. cegielnię upaństwowiono, w pałacu urządzono szkołę, a na terenie folwarku powstał PGR. Po 1990 zlikwidowano PGR, cegielnię i rozebrano linię kolejową.
Cegielnia została sprywatyzowana i przejęta przez firmę Budinstal, działała jeszcze w 2001 roku[1].
-
Stempel cegielni z Murzynowa na Bastionie II Fortu Winiary Twierdzy Poznań
Zabytki | edytuj kod
Według rejestru Narodowego Instytutu Dziedzictwa na listę zabytków wpisany jest[2]:
- kościół Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny, w stylu arkadowym, poewangelicki, obecnie rzymskokatolicki, filialny, z 1837, powiększony w 1883 o wieżę i absydę
inne zabytki:
- neoklasycystyczny pałac z początku XIX w., obecnie szkoła
- zabudowania folwarczne z XIX w. – gorzelnia, spichlerz, dwie oficyny
- park o powierzchni ok. 6 ha z dwoma stawami i starodrzewem (platany, dęby)
- we wsi zachowała się częściowo stara zabudowa z przełomu XIX/XX w.
.JPG){kind=link}
Zobacz też | edytuj kod
Przypisy | edytuj kod
- ↑ Marek Malczewski: Cegielnia Murzynowo, "Świat Kolei" nr 1/2002, s. 18-20
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. lubuskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 32. [dostęp 29.1.13].
Bibliografia | edytuj kod
- Paweł Anders, Władysław Kusiak: Puszcza Notecka. Przewodnik krajoznawczy. Poznań: Oficyna wydawnicza G&P, 2005. ISBN 83-7272-109-2.
- Jarosław Lewczuk, Błażej Skaziński, Bożena Grabowska: Zabytki północnej części województwa lubuskiego. Gorzów Wlkp.: WUOZ, 2004. ISBN 83-921289-0-7.
OryginałEdytujHistoria i autorzy
