Order Lenina w encyklopedii
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwaniaOrder Lenina (ros. Орден Ленина) – najwyższe odznaczenie państwowe (order) ZSRR.
Został ustanowiony postanowieniem Prezydium Centralnego Komitetu Wykonawczego (CIK) ZSRR z 6 kwietnia 1930. Statut Orderu redagowano i zmieniano kilkakrotnie. Order był jednostopniowy (wyższym odznaczeniem radzieckim był Order Zwycięstwa, lecz był nadawany jedynie za II wojnę światową).
Spis treści
- 1 Zasady nadawania
- 2 Osoby odznaczone Orderem
- 3 Organizacje odznaczone Orderem
- 4 Media odznaczone Orderem
- 5 Miejscowości odznaczone Orderem
- 6 Zobacz też
- 7 Przypisy
- 8 Linki zewnętrzne
Zasady nadawania | edytuj kod
Order Lenina mógł być nadawany osobom, kolektywom, instytucjom, organizacjom społecznym, stowarzyszeniom, jednostkom wojskowym, okrętom wojennym, republikom związkowym i autonomicznym ZSRR, jednostkom podziału terytorialnego (krajom, obwodom, okręgom, rejonom), miastom i innym miejscowościom. Osoby były nagradzane Orderem za szczególnie wybitne zasługi w obronie socjalistycznej ojczyzny, wzmocnieniu obronności ZSRR, rozwijaniu przyjaźni i współpracy między narodami, wzmacnianiu pokoju, ofiarną pracę i inne szczególnie wybitne zasługi dla państwa.
Order Lenina otrzymywały także osoby uhonorowane tytułem Bohater Związku Radzieckiego lub Bohater Pracy Socjalistycznej.
W projektowaniu odznaki uczestniczyli malarz Iwan Dubasow i rzeźbiarz Iwan Szadr (Dubasow sam został później nagrodzony Orderem).
Do 1953 roku order wykonywano ze złota, a popiersie Lenina z platyny.
Osoby odznaczone Orderem | edytuj kod
Z tym tematem związana jest kategoria: Odznaczeni Orderem Lenina. Z tym tematem związana jest kategoria: Polacy odznaczeni Orderem Lenina.Niektóre osoby były nagradzane Orderem Lenina więcej niż jeden raz. Jedenastokrotnie Orderem Lenina zostali odznaczeni: długoletni minister handlu zagranicznego ZSRR Nikołaj Patoliczew oraz minister obrony ZSRR marszałek Związku Radzieckiego Dmitrij Ustinow, dziesięciokrotnie – konstruktor samolotów, generał pułkownik lotnictwa Aleksandr Jakowlew, dziewięcioma Orderami byli nagrodzeni: gen. płk Piotr Diemientjew, generał pułkownik Wasilij Riabikow i badacz polarny Iwan Papanin; ośmioma – generał armii Paweł Batow, marszałek Związku Radzieckiego Aleksandr Wasilewski i marszałek Związku Radzieckiego Wasilij Sokołowski; Ośmiokrotnie Leonid Breżniew - 4. Sekretarz Generalny KZPR; siedmioma – marszałek Związku Radzieckiego Iwan Bagramian, marszałek Związku Radzieckiego Siemion Budionny, admirał Siergiej Gorszkow; sześcioma – marszałek Związku Radzieckiego Gieorgij Żukow, Wasilij Zajcew, fizyk Piotr Kapica.
Orderem Lenina byli też odznaczeni m.in. światowi przywódcy komunistyczni: Georgi Dymitrow, Dolores Ibarruri, Hồ Chí Minh, Fidel Castro.
W 1967 Orderem Lenina zostało odznaczony 11 obywateli polskich: Kazimierz Bardyszewski, Stefan Konieczniak, Grzegorz Konopko, Piotr Kupidłowski, Andrzej Krzyżanowski, Bronisław Lenczewski, Jakub Martyniuk, Czesław Maciejewski, Jan Mizerkiewicz, Bonifacy Obiedziński, Władysław Próchniak[1]. W 1968 Orderem Lenina odznaczono dużą grupę generałów ludowego Wojska Polskiego. Order otrzymali m.in. generałowie: Wojciech Jaruzelski, Grzegorz Korczyński, Tadeusz Tuczapski oraz Adam Czaplewski. Wśród nagrodzonych były także osoby cywilne m.in. Zofia Dzierżyńska – żona Feliksa Dzierżyńskiego, a także polski aktor, wielokrotnie wcielający się w rolę Lenina w teatrze i na ekranie, Ignacy Machowski.
Jako pierwsi cudzoziemcy zostali odznaczeni 10 września 1934 dwaj amerykańscy lotnicy (mechanicy samolotowi), biorący udział w ratowaniu statku „Czeluskin”.
Łącznie do momentu rozpadu ZSRR nadano ponad 460 tys. Orderów Lenina.
Organizacje odznaczone Orderem | edytuj kod
Pierwszym Orderem Lenina została udekorowana gazeta „Komsomolskaja prawda” 23 maja 1930 za organizację socjalistycznego współzawodnictwa kolektywów młodzieżowych podczas pierwszego planu pięcioletniego i w pięciolecie powstania gazety.
Z tym tematem związana jest kategoria: Jednostki wojskowe odznaczone Orderem Lenina.Media odznaczone Orderem | edytuj kod
Z tym tematem związana jest kategoria: Czasopisma odznaczone Orderem Lenina.Miejscowości odznaczone Orderem | edytuj kod
Z tym tematem związana jest kategoria: Miejscowości odznaczone Orderem Lenina.Zobacz też | edytuj kod
Przypisy | edytuj kod
- ↑ 11 Polaków odznaczony Orderem Lenina. „Dziennik Bałtycki”, s. 1, Nr 256 (7250) z 29-30 października 1967.
