Orisa w encyklopedii
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwaniaOrisa (hindi ओड़िशा[2], trb.: Oriśa, trl.: Oṛiśā; orija ଓଡ଼ିଶା, trb.: Oriśa, trl.: Oṛiśā; ang. Odisha[3]; do 2011 hindi उड़ीसा, trb.: Urisa, trl.: Uṛīsā; ang. Orissa) – jeden ze stanów Indii położony we wschodniej części kraju, nad Zatoką Bengalską. Głównymi miastami poza stolicą są: Katak i Puri.
Spis treści
- 1 Geografia
- 2 Podział administracyjny
- 3 Gospodarka
- 4 Religia
- 5 Transport
- 6 Turystyka
- 7 Katastrofy naturalne
- 8 Przypisy
Geografia | edytuj kod
Większą część terytorium zajmuje Wyżyna Dekan. Najwyżej wznosi się masyw Simlipali. Jego najwyższy szczyt, Meghasani, osiąga 1165 m n.p.m. Największą rzeką jest Mahanadi, której delta zajmuje dużą część powierzchni stanu. Orisa leży w strefie klimatu zwrotnikowego pośredniego, o odmianie monsunowej. Lasy, zajmujące 40% powierzchni, obfitują w cenne gatunki drzew (m.in. drzewo tekowe i sandałowe).
Podział administracyjny | edytuj kod
Stan Orisa dzieli się na następujące okręgi:
Gospodarka | edytuj kod
Przemysł | edytuj kod
Orisa jest regionem górniczo-rolniczym. Region ten jest pierwszym w Indiach producentem rud żelaza i manganu. Ponadto prowadzi się wydobycie rud chromu, boksytów i toru.
Intensywnie rozwija się nowoczesny przemysł informatyczny oraz hutnictwo aluminium i żelaza, produkcja stali i przetwórstwo naftowo-chemiczne.
Mimo rozwoju nowocześniejszych gałęzi przemysłu duże znaczenie nadal mają stare: włókiennictwo i przemysł spożywczy.
Rolnictwo | edytuj kod
W ostatnim czasie rolnictwo traci na znaczeniu, choć większość ludzi nadal pracuje w tym dziale. Głównymi uprawami są: ryż, rośliny strączkowe, rośliny oleiste i juta. Hoduje się bydło, bawoły i owce.
Religia | edytuj kod
W regionie tym dochodzi od sierpnia 2008 roku do zamieszek na tle religijnym, które wybuchają na tle działalności hinduskich ekstremistów. W ich wyniku tysiące chrześcijan (szacuje się tę liczbę na 50 000[4]) musiało szukać schronienia w lasach i w strefach zamkniętych. Zanotowano również 200 ofiar śmiertelnych[5].
Transport | edytuj kod
Główną arterią komunikacyjną jest biegnąca wzdłuż wybrzeża droga z Ćennaju do Kolkaty. Największym portem morskim jest Paradip. Stopniowo wzrasta jednak znaczenie dwóch innych portów: Dharmy i Gopalpuru.
Turystyka | edytuj kod
Orisa jest stanem obfitującym w zabytki. Największym centrum turystyki jest Bhubaneśwar. Znajduje się tam około 150 świątyń pochodzących z VII–XVI wieku. Znana jest zwłaszcza świątynia Lingaradży z XI wieku. Dużymi centrami ruchu turystycznego są ponadto: Puri (znajduje się tu świątynia Śri Mandir z XII i XIII wieku, ponadto odbywa się festiwal Rath Yatra) i Konarak (atrakcją jest zespół zabytkowych świątyń hinduistycznych). Największym kąpieliskiem jest Gopalpur.
Katastrofy naturalne | edytuj kod
W 1999 roku cyklon tropikalny 05B spustoszył wybrzeże Orisy, zabijając około 10 000 osób.
Przypisy | edytuj kod
- ↑ 3. Size, Growth Rate and Distribution of Population, [w:] 2011 Census of India, Office of the Registrar General & Census Commissioner, India [dostęp 2019-08-02] [zarchiwizowane z adresu 2019-05-31] .
- ↑ उड़ीसा (नाम परिवर्तन) विधेयक, 2010 The Orissa (Alteration of Name) Bill, 2010
- ↑ The Orissa (Alteration of Name) Bill, 2010
- ↑ George Thomas: Hindu State: Purging Christians from Orissa (ang.). 29 grudnia 2008. [dostęp 2010-06-08].
- ↑ Fear and fundamentalism in India
