Pieprznik pomarańczowy

Pieprznik pomarańczowy w encyklopedii

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania

Pieprznik pomarańczowy, pieprznik Friesa (Cantharellus friesii Quél.) – gatunek grzybów z rodziny kolczakowate (Hydnaceae)[1].

Spis treści

Systematyka i nazewnictwo | edytuj kod

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Cantharellus, Hydnaceae, Cantharellales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Synonim naukowy – Merulius friesii (Quél.) Kuntze[2].

Polską nazwę pieprznik pomarańczowy podał Władysław Wojewoda w 2003 r. W 1995 r. Terpińska-Ostrowska opisywała ten gatunek pod nazwą pieprznik Friesa[3]>. Drugi człon tej nazwy jest tłumaczeniem nazwy łacińskiej nadanej na cześć szwedzkiego botanika Eliasa Magnusa Friesa[4].

Morfologia | edytuj kod

Kapelusz

Średnicy 1–4 cm. Jaskrawopomarańczowy, żółtopomarańczowy lub czerwonopomarańczowy. Za młodu wypukły, potem spłaszczony, u dojrzałych owocników lejkowaty z powyginanym, podwiniętym i kędzierzawym brzegiem. Powierzchnia kapelusza gładka lub lekko aksamitna[4][5].

Blaszki

Grube, w formie nieregularnie rozwidlonych listewek, szeroko rozstawione i daleko zbiegające. Barwy łososiowej lub żółtawej, blednące z wiekiem[4].

Trzon

Wysokość 1–3,5 cm, grubość 3–7 mm, krótki i zwarty, rozszerzający się stopniowo ku górze. Jest tej samej barwy co kapelusz. Początkowo pełny potem pusty. Powierzchnia trzonu gładka lub lekko filcowata[5].

Miąższ

Barwy białej do bladożółtej, delikatny, o owocowym zapachu i nieco ostrym smaku[4].

Wysyp zarodników

Biały. Zarodniki gładkie, o rozmiarach 8,5–10,5 × 4–5 μm[4].

Występowanie i siedlisko | edytuj kod

Notowany jest tylko w Europie[6]. W Polsce gatunek rzadki. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status E – gatunek wymierający[7].

Występuje w lasach, przeważnie pod bukami, na gliniastych lub piaszczystych glebach. Owocniki wytwarza od lipca do października[4].

Znaczenie | edytuj kod

Grzyb mikoryzowy[3]. Grzyb jadalny i uważany za smaczny[8], ale zasługuje na ochronę ze względu na swoją rzadkość[5].

Gatunki podobne | edytuj kod

  • Pieprznik jadalny (Cantharellus cibarius), który ma bledszą barwę i znacznie większe owocniki. Jadalny[5].
  • Pieprznik ametystowy (Cantharellus amethysteus) – ma łuskowaty kapelusz, często z fioletowym odcieniem[5].

Przypisy | edytuj kod

  1. ↑ a b Index Fungorum [dostęp 2020-11-21]  (ang.).
  2. ↑ Species Fungorum [dostęp 2013-11-12]  (ang.).
  3. ↑ a b Władysław Wojewoda, Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ​ISBN 83-89648-09-1​
  4. ↑ a b c d e f Marcus Flück: Atlas grzybów – oznaczanie, zbiór, użytkowanie. Warszawa: Oficyna Wydawnicza "DELTA W-Z", s. 353. ISBN 83-7175-337-3.
  5. ↑ a b c d e Pavol Škubla: Wielki atlas grzybów. Poznań: Elipsa, 2007. ISBN 978-83-245-9550-1.
  6. ↑ Discover Life Maps [dostęp 2016-01-10] .
  7. ↑ Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg, Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski, Kraków:W. Szafer Institute of Botany, PAN, 2006, ​ISBN 83-89648-38-5​.
  8. ↑ Hagara, Ladislav, 1944-., Ottova encyklopedie hub, wyd. 1. české vyd, Praha: Ottovo nakladatelství, 2015, s. 164-165, ISBN 978-80-7451-407-4, OCLC 903090511 [dostęp 2018-09-16] .
Na podstawie artykułu: "Pieprznik pomarańczowy" pochodzącego z Wikipedii
OryginałEdytujHistoria i autorzy