Piotr Słonimski (syn) w encyklopedii
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania Antoni Słonimski (po lewej) i Piotr Słonimski jun.Piotr Słonimski (ur. 9 listopada 1922 w Warszawie, zm. 25 kwietnia 2009 w Paryżu) – francuski genetyk polskiego pochodzenia, pionier badań nad genetyką mitochondriów.
Spis treści
Życiorys | edytuj kod
Uczył się w Gimnazjum Stefana Batorego, później na tajnych kompletach studiował medycynę. Podczas okupacji był żołnierzem Armii Krajowej w stopniu podchorążego. Walczył w powstaniu warszawskim. Po wojnie wyemigrował do Francji[a] z powodu represji za przynależność do AK. Podczas stanu wojennego ufundował stypendium dla polskich naukowców, którzy stracili pracę w wyniku represji[1].
Członek Akademii Nauk we Francji i najmłodszy dyrektor francuskiego laboratorium biologicznego. W latach 1971–1991 był dyrektorem Centrum Genetyki Molekularnej CNRS w Gif-sur-Yvette niedaleko Paryża.
Był zagranicznym członkiem Wydziału II – Nauk Biologicznych PAN oraz Wydziału IV – Przyrodniczego PAU.
Praca naukowa | edytuj kod
Piotr Słonimski był pionierem genetyki mitochondriów i jednym z odkrywców dziedziczenia pozajądrowego (w tym wypadku mitochondrialnego)[2]. Słonimski wraz ze współpracownikami odkrył prawidłowości dziedziczenia materiału genetycznego zawartego w mitochondriach. Podczas prac nad genetyką mitochondriów Słonimski m.in. zaproponował istnienie maturazy -- rodziny enzymów biorącej udział w splicingu niedojrzałego mRNA. Prace Słonimskiego stały się podstawą nowoczesnej genetyki mitochondriów i należą do najczęściej cytowanych w tej dziedzinie.
Pod koniec lat osiemdziesiątych Słonimski był gorącym poplecznikiem projektu sekwencjonowania genomu drożdży, a jego działania w tym kierunku były kluczowe dla powodzenia projektu[3].
Rodzina | edytuj kod
Piotr Słonimski był synem lekarza i biologa Piotra Słonimskiego (1893–1944), brata Antoniego Słonimskiego (1895–1976). Jego dziadkiem był lekarz Stanisław Słonimski (1853–1916), pradziadkiem pisarz, matematyk, astronom i wynalazca Chaim Zelig Słonimski (1810–1904), a prapradziadkiem wynalazca Abraham Stern (zm. 1842).
Nagrody | edytuj kod
- W 1985 rząd Francji przyznał Piotrowi Słonimskiego Złoty Medal CNRS, przyznawane co roku jednej osobie najwyższe odznaczenie naukowe we Francji
- Za osiągnięcia naukowe otrzymał Nagrodę Prezesa Rady Ministrów.
- 5 maja 2009 Prezydent RP Lech Kaczyński nadał pośmiertnie Piotrowi Słonimskiemu za wybitne zasługi dla niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej, za osiągnięcia w pracy naukowej i badawczej Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski[4].
- Piotr Słonimski otrzymał doktoraty honoris causa uniwersytetów w Louvain-la-Neuve, Warszawie[5] i Wrocławiu
Uwagi | edytuj kod
- ↑ Jako emigrant spotkał się z przejawami braku zozumienia, utrudniającego nawiązywanie kontaktów. Renata Lis, autorka książki W lodach Prowansji. Bunin na wygnaniu, pisze o sytuacji emigrantów m.in. „…nie jesteśmy w stanie wyobrazić sobie takiego zła, którego sami nigdy nie doświadczyliśmy, albo którego nie dośwadczyli nasi bliscy lub nasi przodkowie, i zawsze ratujemy się wtedy jakąś protezą z zasobu własnych wspomnień…”[6]. Przytacza przykład, zaczerpnięty z jednego z licznych wywiadów Piotra Słonimskiego dla polskiej prasy[7]
Przypisy | edytuj kod
- ↑ Piotr Węgleński: Profesor Wacław Gajewski.
- ↑ Bernard Dujon. In Memoriam Piotr Slonimski (1922–2009) The Unconventional Yeast Geneticist. „Genetics”. 183, s. 1-2, 2009. DOI: 10.1534/genetics.109.106930.
- ↑ Christopher Herbert: Piotr Slonimski biography.
- ↑ Informacja o nadaniu odznaczenia na stronie Prezydenta RP - (dostęp: 2009-05-05)
- ↑ Doktoraty HC. uw.edu.pl. [dostęp 21 lutego 2011].
- ↑ a b Renata Lis: W lodach Prowansji. Bunin na wygnaniu. Sic!, 3 grudnia 2015, s. 26–27. ISBN 978-83-61967-84-2.
- ↑ Wywiady Piotra Słonimskiego. W: Wyborcza.pl [on-line]. [dostęp 2018-08-09].
Linki zewnętrzne | edytuj kod
- "Bliscy krewni" - Wywiad z prof. Piotrem Słonimskim w tygodniku "Wprost"
- Biografia w "Rzeczpospolitej"
- informacje ze strony internetowej Polskiej Akademii Nauk
- ISNI: 0000 0001 1476 2661
- VIAF: 84714004
- LCCN: n82049589
- GND: 1080968318
- BnF: 13978310n
- SUDOC: 074645072
- NKC: mzk2007408113
- NTA: 132683121
- WorldCat
OryginałEdytujHistoria i autorzy
