Plac Jagielloński w Radomiu w encyklopedii
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwaniaPlac Jagielloński w Radomiu – jeden z głównych placów Radomia, położony w dzielnicy Śródmieście. Usytuowany w pobliżu skrzyżowania ulic Kelles-Krauza i Struga. Przez ulicę Focha łączy się z placem Konstytucji 3 Maja.
Spis treści
Historia | edytuj kod
Od połowy XIX wieku teren, na którym w późniejszym okresie wytyczono plac, wykorzystywany był przez stacjonujące w Radomiu wojska carskie jako miejsce nauki jazdy konnej (pierwotne określenie placu – Rajszula, zaczerpnięte z języka niemieckiego i oznaczające szkołę jazdy konnej, pochodziło właśnie od tej funkcji) [1]. W ostatniej dekadzie XIX w. zorganizowano na terenie obecnego placu targowisko miejskie, na obszarze którego wzniesiono w 1898 najnowocześniejszą w Królestwie Polskim halę targową[2]. Aż do lat 50. XX wieku, kiedy targowisko przeniesiono w inny rejon miasta, plac pełnił zarówno funkcje targowe jak i był miejscem różnego rodzaju uroczystości masowych.
Nazwa | edytuj kod
Nazwa placu wielokrotnie ulegała zmianom[1]:
- 1890–1918: pl. Musztry
- 1918–1925: pl. Wolności
- 1925–1942: pl. Jagielloński
- 1942–1945: przejściowo Deutscher Platz, do 1945 Reichsplatz
- 1945–1950: pl. Jagielloński
- 1950–1990: pl. Zwycięstwa
- od 1990: pl. Jagielloński
Architektura [1] | edytuj kod
Zabudowa placu jest zróżnicowana, zarówno pod względem stylu jak i gabarytów.
Pierzeja północna:
- budynek galerii handlowej, wzniesiony w latach 2009–2011[3],
Pierzeja wschodnia:
- modernistyczny budynek Teatru Powszechnego im. Jana Kochanowskiego, ukończony w 1991[4],
Pierzeja południowa:
- zwarty ciąg kamienic czynszowych z przełomu XIX i XX wieku.
W południowej części placu wznosi się zabytkowy budynek hali targowej, wybudowanej w 1898 według projektu Augusta Załuskiego, architekta miejskiego Radomia. W chwili otwarcia była najnowocześniejszym tego typu obiektem w Królestwie Polskim. Stoiska były wyposażone w szereg udogodnień technicznych, np. bieżącą wodę, co w tym okresie było ewenementem. Hala wpisana jest do rejestru zabytków[5].
W latach 1953–1993 w północno-wschodniej części placu Jagiellońskiego stał Pomnik Wdzięczności Armii Radzieckiej , od 2004 znajdujący się na Cmentarzu Prawosławnym przy ulicy Warszawskiej [6]
Galeria | edytuj kod
-
Budynek galerii handlowej tworzący północną pierzeję placu.
-
Budynek Teatru Powszechnego im. Jana Kochanowskiego usytuowany na wschodniej pierzei placu.
-
Pozbawiona dekoracji fasada kamienicy czynszowej z przełomu XIX i XX wieku, usytuowanej na rogu z ulicą Focha.
-
Neogotycka kamienica czynszowa z przełomu XIX i XX w.
-
Budynek hali targowej z 1898.
-
Pomnik Wdzięczności Armii Radzieckiej – widok z 1975.
Przypisy | edytuj kod
- ↑ a b c J. Sekulski, Encyklopedia Radomia, Radom 2009, s. 183–184
- ↑ J. Sekulski, Encyklopedia Radomia, Radom 2009, s. 81
- ↑ Galeria Słoneczna w Radomiu (pol.). www.urbanity.pl.
- ↑ J. Sekulski, Encyklopedia Radomia, Radom 2009, s. 268
- ↑ Narodowy Instytut Dziedzictwa: Rejestr zabytków nieruchomych – województwo mazowieckie. 2020-09-30. [dostęp 2019-10-16].
- ↑ J. Sekulski, Encyklopedia Radomia, Radom 2009, s. 195
OryginałEdytujHistoria i autorzy
