Poczet papieży w encyklopedii
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania Papieże pochowani w bazylice św. PiotraPoczet papieży – lista papieży i antypapieży Kościoła katolickiego.
Istnieją spory co do ich liczby w historii. Wymienia się od 36 do 43 antypapieży. W roku 1942 kardynał Giovanni Mercati, archiwista Świętego Kościoła Rzymskiego, stworzył spis papieży, który od tamtej pory jest oficjalnie uznawany przez Kościół katolicki. Zamieszczona poniżej lista jest zgodna z tym wykazem.
Spis treści
- 1 Lista papieży
- 2 Statystyki i ciekawostki
- 3 Zobacz też
- 4 Uwagi
- 5 Przypisy
- 6 Bibliografia
Lista papieży | edytuj kod
Osobne artykuły: Święci i błogosławieni zwierzchnicy Kościoła katolickiego i Herb papieski.I tysiąclecie | edytuj kod
I wiek | edytuj kod
II wiek | edytuj kod
III wiek | edytuj kod
IV wiek | edytuj kod
V wiek | edytuj kod
VI wiek | edytuj kod
VII wiek | edytuj kod
VIII wiek | edytuj kod
IX wiek | edytuj kod
X wiek | edytuj kod
II tysiąclecie | edytuj kod
XI wiek | edytuj kod
XII wiek | edytuj kod
XIII wiek | edytuj kod
XIV wiek | edytuj kod
XV wiek | edytuj kod
XVI wiek | edytuj kod
XVII wiek | edytuj kod
XVIII wiek | edytuj kod
XIX wiek | edytuj kod
XX wiek | edytuj kod
III tysiąclecie | edytuj kod
XXI wiek | edytuj kod
Statystyki i ciekawostki | edytuj kod
- Jan II był pierwszym papieżem, który po wyborze zmienił swoje świeckie imię[2].
- W średniowiecznych spisach występował papież o imieniu Donus II, którego pontyfikat miał mieć miejsce w roku 972. Uważa się powszechnie, że w rzeczywistości nigdy nie istniał. Jego istnienie było skutkiem błędu, wynikającego z mylnego odczytania łacińskiego słowa dominus (pan), którym został określony papież Benedykt VII[3].
- Simon de Brie był w rzeczywistości drugim papieżem o imieniu Marcin. Z powodu błędnej pisowni imienia Maryn (Martinus zamiast Marinus) w trzynastowiecznych spisach papieży (Maryna I i Maryna II omyłkowo uważano za Marcina II i Marcina III), przyjął on imię Marcin IV[4].
- Przez 455 lat (od 1523 do 1978 r.) w Watykanie na tronie papieskim zasiadali wyłącznie Włosi (ostatnim był Jan Paweł I). Zwyczaj ten przerwał dopiero wybór Polaka Karola Wojtyły (Jan Paweł II)[5].
- Imię Jan było najczęściej przybieranym imieniem przez papieży – aż dwadzieścia jeden razy (mimo błędnej numeracji), nie licząc antypapieży oraz dwóch papieży Janów Pawłów.
- Pontyfikat papieża Piusa IX był najdłuższy – trwał 31 lat, 7 miesięcy i 21 dni. Tradycja i część hietografii przyjmuje, że najdłuższy był pontyfikat św. Piotra, który wedle jednych wersji miał trwać 34, a wedle niektórych nawet 37 lat (30-67). Jednak daty dotyczące pierwszych papieży są trudne do zweryfikowania.
- Pontyfikat papieża Stefana II byłby najkrótszy, jeśli przyjąć, że Stefan był pełnoprawnym papieżem – trwał zaledwie 4 dni[6]. Najkrótszy w pełni uznany pontyfikat należał do Urbana VII i trwał 12 dni.
- Najmłodszym papieżem był Jan XII (955-964), który w chwili wyboru miał zaledwie 18 lat[7]
- Przez katolików zwanych sedewakantystami ostatni papieże są uznawani za antypapieży. Według większości z nich ostatnim prawowitym papieżem był Pius XII, ale istnieją również nurty sedewakantyzmu uznające za ostatniego papieża Jana XXIII czy Piusa IX.
- Przez 1272 lata (od 741 do 2013 r.) papieżami byli wyłącznie Europejczycy (ostatnim był Benedykt XVI). Tradycję tę przerwał wybór Argentyńczyka Franciszka.
- W 2013 r. wraz z wyborem Franciszka na papieża została przerwana trwająca od 913 r. (przez 1100 lat) tradycja, zgodnie z którą papieże przybierali imiona noszone przez poprzedników.
Zobacz też | edytuj kod
- Przepowiednia Malachiasza
- papieżyca Joanna
- Sobór watykański II
- bazylika św. Piotra na Watykanie
- Antypapież
- Drzewo genealogiczne papieży
Uwagi | edytuj kod
- ↑ Przywództwo Piotra bywa kwestionowane przez wyznania protestanckie. Sam pobyt Piotra w Rzymie uważany jest przez wielu historyków za wątpliwy, wiadomo też, iż przynajmniej w pierwszych latach po Chrystusie nie mógł być biskupem Rzymu, gdyż (Dzieje Apostolskie) pełnił służbę w Jerozolimie i Antiochii.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m abdykował
- ↑ Stefan II (752 rok) zmarł w trzecim dniu po wyborze, przed koronacją na papieża. Był kapłanem i nie zdążył przyjąć święceń biskupich. Jest umieszczony w spisie powyżej i w katolickiej Encyklopedii, ale nie jest na spisie urzędowym Watykanu. Liczenie jego następców o tym samym imieniu przedstawia się niekiedy jako Stefan II do Stefana IX albo jako Stefan III do Stefana X.
- ↑ Znany także jako Adrian I
- ↑ Znany także jako Adrian II
- ↑ Znany także jako Marcin II (Martinus Secundus)
- ↑ Znany także jako Adrian III
- ↑ Sergiusz III swój pontyfikat datował od grudnia 897, gdyż po śmierci Teodora II został obrany papieżem, lecz wkrótce obalony i wygnany. Wszystkich swoich poprzedników, począwszy od Jana IX, uważał za antypapieży. (zob. L. Duchesne, Serge III et Jean XI, „Mélanges d’archélogie et d’histoire” 33, Paris 1913.).
- ↑ Znany także jako Marcin III (Martinus Tertius)
- ↑ We współczesnej historiografii klasyfikowanie Teobalda jako antypapieża jest kwestionowana i proponuje się określać go jako papież elekt.
- ↑ Znany także jako Adrian IV
- ↑ Znany także jako Adrian V
- ↑ Pedro Juliao przyjął w 1276 roku imię Jan XXI, chociaż nie istniał Jan XX. Pomyłka wzięła się z błędnej rachuby papieży o tym imieniu. Główną przyczyną tego była błędna interpretacja dokumentów, uznano że po Janie XIV panował następny papież o imieniu Jan co nie było prawdą, ponadto do numeracji wliczono antypapieża Jana XVI.
- ↑ Znany także jako Adrian VI
- ↑ Od 1929.
- ↑ Pius XI został papieżem 6 lutego 1922, lecz suwerenem Watykanu został w momencie powstania tego państwa na podstawie ratyfikacji traktatów laterańskich
Przypisy | edytuj kod
- ↑ Jan Paweł II: Ustawa zasadnicza Watykanu z 26 listopada 2000 roku (pol.). [dostęp 2014-12-22].
- ↑ The Encyclopedia of Christianity. T. 4. Leiden: Brill, 2005, s. 272. ISBN 0-8028-2416-1.
- ↑ Philippe Levillain: The Papacy. New York: Routledge, 2002, s. 1065. ISBN 0-415-92228-3.
- ↑ [red.] Michael Walsh: Pocket Dictionary of Popes. Burns & Oates \miejsce=New York, 2006, s. 107. ISBN 0-8601-2420-7.
- ↑ Walter Ziemba: Pope John Paul II. Reflections on The Man. Mahwah: Paulist Press, 2005, s. 10. ISBN 0-8091-4364-X.
- ↑ Fischer-Wollpert ↓, s. 343.
- ↑ Fischer-Wollpert ↓, s. 61-62.
Bibliografia | edytuj kod
- „Poczet papieży” Jan Wierusz Kowalski, Krajowa Agencja Wydawnicza, Warszawa 1985, ISBN 83-03-01013-1
- „Święci i Grzesznicy – Historia Papieży” Eeamon Duffy, Świat Książki, Warszawa 2007, ISBN 978-83-247-0524-5
- Rudolf Fischer-Wollpert: Leksykon papieży. Kraków: Znak, 1990. ISBN 83-7006-069-2.