Pokrewieństwo języków

Pokrewieństwo języków w encyklopedii

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania

Pokrewieństwo języków – powiązanie między językami naturalnymi polegające na pochodzeniu tych języków od wspólnego prajęzyka[1][2]. Dwa języki uznaje się za pokrewne, jeśli jeden z nich pochodzi od drugiego, lub jeśli oba pochodzą od wspólnego przodka. Na przykład język włoski pochodzi od łaciny, a zatem włoski i łacina są spokrewnione. Z kolei język hiszpański też pochodzi od łaciny, a zatem włoski i hiszpański są spokrewnione. Niektóre języki nie wykazują pokrewieństwa względem innych poznanych języków – mowa wówczas o językach izolowanych (przykładem jest baskijski)[3].

O pokrewieństwie języków może świadczyć regularne występowanie w nich takich samych lub zbliżonych cech w warstwie fonetycznej i gramatycznej oraz pokrywanie się ich zasobów leksykalnych[4][5]. Pojedyncze zbieżności słownikowe nie muszą jednak oznaczać pokrewieństwa (por. przypadek wyrazu dog w języku mbabaram i angielskim)[6][5]. Stwierdzanie pokrewieństwa bywa także problematyczne ze względu na powszechność kontaktu językowego i zapożyczania. Zjawiska te tworzą zbieżności między różnymi językami, choć podobieństwa te nie są świadectwem ich wspólnego pochodzenia[5]. Można także wyróżnić uniwersalia językowe, czyli cechy i wzorce typowe dla wszystkich języków (np. zbliżone formy wyrazu mama)[5].

W ustalaniu pokrewieństwa między językami poprzez wykazywanie w nich tak zwanych regularnych odpowiedniości stosuje się najczęściej metodę porównawczą.

Przypisy | edytuj kod

  1. ↑ HarimurtiH. Kridalaksana HarimurtiH., Kamus Linguistik, wyd. 4, Gramedia Pustaka Utama, 2013, s. 116, ISBN 978-979-22-3570-8  (indonez.).
  2. ↑ KazimierzK. Polański KazimierzK. (red.), Encyklopedia językoznawstwa ogólnego, Wrocław: Ossolineum, 1999, s. 444, ISBN 83-04-04445-5 .
  3. ↑ SlavomírS. Ondrejovič SlavomírS., Od hovoriaceho stroja k sociálnej lingvistike: kapitoly z jazykovednej historiografie, Veda, 2000, s. 78, ISBN 978-80-224-0608-6  (słow.).
  4. ↑ GabdołłaG. Kalijew GabdołłaG., Тіл білімі терминдерінің түсіндірме сөздігі, Ałmaty: Сөздік-Словарь, 2005, s. 352, ISBN 9965-409-88-9  (kaz.).
  5. ↑ a b c d BernardB. Comrie BernardB., The World's Major Languages, Routledge, 2017, ISBN 978-1-351-53937-1  (ang.).
  6. ↑ StevenS. Pinker StevenS., Jazykový instinkt: Jak mysl vytváří jazyk, dybbuk, 2009, ISBN 978-80-7438-006-8  (cz.).
Na podstawie artykułu: "Pokrewieństwo języków" pochodzącego z Wikipedii
OryginałEdytujHistoria i autorzy