Poligony wojskowe w Polsce

Poligony wojskowe w Polsce w encyklopedii

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania Poligon toruński - Święto Wojsk Rakietowych i Artylerii (30 listopada 2012)

Poligony wojskowe w Polsce – zdecydowana większość z poligonów wojskowych powstała przed II wojną światową. Część z nich to poligony poniemieckie lub byłe poligony rosyjskie, później używane również przez Armię Radziecką oraz Siły Zbrojne Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Obecnie wszystkie czynne poligony wojskowe na terenie Polski należą do Sił Zbrojnych RP, część z nich udostępniana jest wojskom sojuszniczym w ramach NATO. Poligony w Polsce zajmują 0,58% powierzchni całego kraju[1].

Spis treści

Lokalizacja | edytuj kod

Duże polskie poligony wojskowe rozlokowane są w różnych częściach kraju, lecz można wyróżnić dwa ich największe skupiska:

Poligony garnizonowe znajdują się w okolicy większości miast posiadających stały garnizon wojskowy.

Historia | edytuj kod

Jednym z najstarszych poligonów jest poligon toruński, na którym ćwiczenia odbywały się już pod koniec XVIII wieku. Wiekowymi są również: poligon w Łambinowicach z 1864 oraz poligon Orzysz, założony w 1890.

Pierwsze poligony na dzisiejszych ziemiach polskich zostały założone na potrzeby obcych armii. W okresie rozbiorów powstały pierwsze poligony armii pruskiej, potem także rosyjskiej. Pierwsze poligony zakładane przez Wojsko Polskie powstały w okresie dwudziestolecia międzywojennego (np. poligon w Nowej Dębie).

Kolejne poligony na terenie dzisiejszej Polski związane są z niemieckimi przygotowaniami do II wojny światowej – utworzono wtedy m.in. poligon w Bornem Sulinowie, na Pustyni Błędowskiej i szereg obiektów na wybrzeżu Morza Bałtyckiego. Nowe poligony powstawały także w trakcie wojny i były związane głównie z niemieckimi przygotowaniami do operacji Barbarossa. W okresie PRL Wojsko Polskie użytkowało większość poligonów wespół z Armią Radziecką, a na niektóre z nich polscy żołnierze nie mieli nawet wstępu. W tym okresie również powstało kilka nowych poligonów.

Po wycofaniu wojsk radzieckich rozpoczęło się przejmowanie przez Wojsko Polskie pozostawionych poligonów. Ze względu na ograniczone potrzeby polskiej armii zdecydowano o likwidacji wielu poligonów, zaczęto również wykorzystywać poligony garnizonowe do celów cywilnych. Dzisiaj na poligonach kręcone są filmy oraz urządzane zawody motocrossowe.

Podział ze względu na wielkość | edytuj kod

Poligony znajdujące się na terenie Polski można podzielić na dwie grupy:

  • duże poligony, ośrodki szkolenia, niezależne jednostki wojskowe służące innym jednostkom z terenu całego kraju,
  • poligony garnizonowe o znaczeniu lokalnym, place ćwiczeń i strzelnice.

Największym z polskich poligonów jest poligon w Świętoszowie (założony w 1898, obszar około 38 tys. ha), najbardziej znany i najlepiej wyposażony to poligon w Drawsku Pomorskim. Do ciekawszych obiektów należy też zaliczyć poligon w Wędrzynie (m.in. szkolenia wojsk specjalnych), Wicku Morskim/Ustce (poligon przeciwlotniczy), poligon w Nadarzycach (największy lotniczy poligon w Europie) i poligon Orzysz z siedzibą w Bemowie Piskim.

Poligon w Świętoszowie rywalizuje o miano największego poligonu w Europie z Poligonem Jaworowskim na Ukrainie. Mimo że ten ostatni zajmuje obszar ponad 40 tys. ha, jedynie około 29 tys. ha jest wykorzystywanych podczas ćwiczeń.

Podział ze względu na wykorzystanie | edytuj kod

Poligony znajdujące się na terenie Polski można ze względu na wykorzystanie podzielić na następujące kategorie:

  • poligony czynne – poligony wykorzystywane w sposób ciągły do prowadzenia ćwiczeń. Poligony takie są pod stałą ochroną wojskową lub inną. Wstęp na czynny poligon jest możliwy jedynie za zgodą komendanta poligonu i tylko w czasie gdy nie są prowadzone ćwiczenia. Przykładami takich poligonów są poligony w Drawsku Pomorskim, w Wicku Morskim i Orzyszu.
  • poligony czynne czasowo – poligony otwarte, zamykane (najczęściej niecałe) jedynie na czas ćwiczeń. Poligony takie często są wykorzystywane jako miejsca detonacji ładunków znalezionych przez saperów oraz miejsca podstawowych ćwiczeń okolicznych jednostek wojskowych. Przykładem takiego poligonu jest poligon w Muszakach.
  • poligony nieczynne – byłe poligony, niewykorzystywane już w celach wojskowych. Zasadniczo nie są strzeżone ani patrolowane. Wstęp do nich jest możliwy co nie oznacza, że bezpieczny. Przykładami poligonów nieczynnych są poligon w Bornem Sulinowie i poligon w Solcu Kujawskim.

Największe poligony w Polsce | edytuj kod

Poligony garnizonowe w Polsce | edytuj kod

W Polsce istnieje wiele mniejszych poligonów, najczęściej służących lokalnym garnizonom. Przeważnie nie są obszarami zamkniętymi i często oprócz ćwiczeń wojskowych odbywają się na nich różnorakie imprezy plenerowe, są również wykorzystywane przez miłośników airsoftu czy motocrossu. Do takich poligonów należą m.in.:

Przypisy | edytuj kod

  1. ↑ Bogusław Politowski. Poligonowy konglomerat. „Polska Zbrojna”. 1/2015, s. 38. Wojskowy Instytut Wydawniczy. ISSN 0867-4524 (pol.). 
Na podstawie artykułu: "Poligony wojskowe w Polsce" pochodzącego z Wikipedii
OryginałEdytujHistoria i autorzy