Pora roku

Pora roku w encyklopedii

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania Wiosna Lato Jesień Zima Pory roku / Słoje roczne

Pory roku – okresy klimatyczne, będące następstwem ruchu obiegowego Ziemi wokół Słońca i nachylenia osi ziemskiej do płaszczyzny orbity tego ruchu. Ruch obiegowy Ziemi przy stałym nachyleniu osi obrotu sprawia, że warunki oświetlenia Ziemi zmieniają się w rytmie rocznym, co pociąga za sobą zmiany klimatyczne oraz wpływa na wegetację roślin i tryb życia zwierząt. Nauka o wpływie pór roku na świat roślin i zwierząt to fenologia.

W klimacie umiarkowanym tradycyjnie wyróżnia się cztery pory roku: wiosnę, lato, jesień i zimę, ale już teraz zaczęto wyróżniać dwie przejściowe pory roku: przedwiośnie i przedzimie. W innych strefach klimatycznych może być wyróżniona inna liczba pór roku np. w strefie klimatów podzwrotnikowych: pora sucha (lato) i pora deszczowa (zima).

Spis treści

Astronomiczne pory roku | edytuj kod

W ciągu całego roku szerokość geograficzna, w której Słońce góruje w zenicie, zmienia się. Podstawą wyznaczenia dat zmian astronomicznych pór roku jest górowanie Słońca w zenicie nad równikiem bądź zwrotnikami. Ich występowaniu towarzyszą zmiany długości trwania dnia i nocy.

Podział na pory roku pod względem astronomicznym odbywa się w następujący sposób (dla północnej półkuli Ziemi):

  • Wiosna (92-93 dni) zaczyna się 20 marca (rzadziej 21 marca) (równonoc wiosenna) i trwa do początku lata
  • Lato (92-93 dni) zaczyna się 21 czerwca (rzadziej 20 czerwca) (przesilenie letnie) i trwa do początku jesieni
  • Jesień (89-90 dni) zaczyna się 22 lub 23 września (równonoc jesienna) i trwa do początku zimy
  • Zima (88-89 dni) zaczyna się 21 lub 22 grudnia (przesilenie zimowe) i trwa do początku wiosny

Każdy moment zmiany pory roku wyznaczany jest za pomocą specjalnych obliczeń i obserwacji astronomicznych i w rzeczywistości co roku wypada o innej porze dnia, a nawet innego dnia. W związku z tym np. początek wiosny wypada czasami nie 21., a 20. lub 22. dnia marca. Podobnie jest z początkiem innych pór roku.

Meteorologiczne pory roku | edytuj kod

Meteorologiczne pory roku zostały ustalone dla potrzeb meteorologów i klimatologów do obliczania średnich statystycznych, aby zawsze porównywać ten sam okres. Ponieważ pory astronomiczne i termiczne mają „ruchome” daty, nie nadają się do tego. W różnych krajach, regionach i instytucjach pory meteorologiczne mogą mieć ustalone różne przedziały czasowe. Najczęściej przyjmuje się:

Półkula północna:

  • Wiosna: 1 marca do 31 maja
  • Lato: 1 czerwca do 31 sierpnia
  • Jesień: 1 września do 30 listopada
  • Zima: 1 grudnia do 28 lutego

Półkula południowa:

  • Wiosna: 1 września do 30 listopada
  • Lato: 1 grudnia do 28 lutego
  • Jesień: 1 marca do 31 maja
  • Zima: 1 czerwca do 31 sierpnia[1]

Fenologiczne pory roku dla Europy Środkowej według J. Sokołowskiej (1980) | edytuj kod

[potrzebny przypis]

Temperatury progowe klimatogenicznych pór roku w Polsce według Romera | edytuj kod

[2]

Okres wegetacyjny wyszczególniono na zielono.

Temperatury progowe klimatogenicznych pór roku w Polsce według IMiGW | edytuj kod

[3]

Zobacz też | edytuj kod

Przypisy | edytuj kod

  1. ↑ Pory roku Kalendarz-365.pl
  2. ↑ Termiczne pory roku – WIEM, darmowa encyklopedia.
  3. ↑ http://synoptyka.blog.onet.pl .

Linki zewnętrzne | edytuj kod

Kontrola autorytatywna (przedział czasu):
Na podstawie artykułu: "Pora roku" pochodzącego z Wikipedii
OryginałEdytujHistoria i autorzy