Raciąż

Raciąż w encyklopedii

Raciąż – miasto w województwie mazowieckim, w powiecie płońskim. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa ciechanowskiego.

Raciąż uzyskał lokację miejską w 1425 roku^[3]. Był miastem duchownym^[4] biskupstwa płockiego^[5], położonym w drugiej połowie XVI wieku w powiecie raciąskim województwa płockiego^[6]. W 1785 roku wchodził w skład klucza raciąskiego^[7]. Miejsce obrad sejmików ziemskich województwa płockiego od XVI wieku do pierwszej połowy XVIII wieku^[8].

Spis treści

• 1 Struktura powierzchni
• 2 Demografia
• 3 Historia
• 4 Gospodarka
• 5 Sport
• 6 Zabytki
• 7 Przypisy
• 8 Zobacz też
• 9 Linki zewnętrzne

Struktura powierzchni | edytuj kod

Według danych z roku 2002^[9] Raciąż ma obszar 3,82 km², w tym:

• użytki rolne: 62%
• użytki leśne: 0%

Miasto stanowi 0,28% powierzchni powiatu.

Demografia | edytuj kod

Dane z 30 czerwca 2004^[10]:

• Piramida wieku mieszkańców Raciąża w 2014 roku ^[2].

Historia | edytuj kod

Ślady osadnictwa sięgają X wieku. Między XIII, a XVII wiekiem Raciąż był siedzibą kasztelanii. W 1254 doszło w Raciążu do układu Siemowita i Daniela Halickiego z zakonem krzyżackim reprezentowanym przez mistrza krajowego Burcharda von Hornhausena, w którym to książę mazowiecki uzyskał prawo do 1/3 ziem Jaćwingów. Prawa miejskie otrzymał w 1425 roku z rąk księcia Ziemowita IV. Po 1495 r. miasto stało się siedzibą powiatu. W 1512 r. Raciąż przeszedł na własność biskupa płockiego. W XVI wieku liczył ponad 1000 mieszkańców i był jednym z najludniejszych w województwie płockim. W Raciążu odbywały się sejmiki województwa płockiego. Upadek znaczenia miasta nastąpił w wyniku wojen w XVII wieku. Raciąż prawa miejskie utracił po upadku powstania styczniowego, a odzyskał je w 1922 roku^[11].

Gospodarka | edytuj kod

Ośrodek usługowy dla rolnictwa; przemysł spożywczy. Węzeł kolejowy (linia 27 Nasielsk – Toruń Wschodni i linia do cukrowni w Glinojecku) i drogowy. Przez miasto przebiegała droga krajowa nr 60 Ostrów Mazowiecka-Łęczyca, obecnie ruch w ciągu DK60 jest przeniesiony na obwodnicę.

Sport | edytuj kod

Ludowy Klub Sportowy „Błękitni” Raciąż został utworzony w roku 1922. Oprócz sekcji piłki nożnej w klubie działały: sekcja kolarska, lekkiej atletyki i strzelectwa.

W roku 1986 drużyna juniorów pod wodzą trenera Andrzeja Nizielskiego zdobyła Mistrzostwo Polski w Spartakiadzie Młodzieży w Piotrkowie Trybunalskim^{[potrzebny przypis]}.

LKS „Błękitni” jest organizacją społeczną działającą na prawach stowarzyszenia. Do wychowanków klubu należą między innymi: Marek Jóźwiak – reprezentant Polski, Tomasz Arceusz i Bogdan Jóźwiak – piłkarze pierwszoligowi. Tomasz Arceusz odnosił sukcesy jako trener w Finlandii. Obecnie drużyna seniorów występuje w IV lidze.

Zabytki | edytuj kod

• neogotycki kościół św. Wojciecha i Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny z 1886 roku,
• murowana plebania z lat dwudziestych XX wieku,
• synagoga przy ulicy Kilińskiego,
• domy przy ulicach Kilińskiego i Warszawskiej,
• park miejski przy ul. Mławskiej – 1 ćw. XX w.,
• cmentarz parafialny rzymskokatolicki – XIX w.,
• cmentarz żydowski – XIX w.,
• grodzisko wczesnośredniowieczne – XII w.

Przypisy | edytuj kod

1. ↑ Dane Głównego Urzędu Statystycznego: Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 31 XII 2008 r.). [dostęp 1.10.2009].
2. ↑ ^{a b} Raciąż w liczbach, [w:] Polska w liczbach [online], polskawliczbach.pl [dostęp 2016-01-10]  (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
3. ↑ Robert Krzysztofik, Lokacje miejskie na obszarze Polski. Dokumentacja geograficzno-historyczna, Katowice 2007, s. 64-65.
4. ↑ Polska XVI wieku, t. V Mazowsze, Warszawa 1895, s. 37.
5. ↑ Mazowsze w drugiej połowie XVI wieku ; Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 1973, s. 95.
6. ↑ Mazowsze w drugiej połowie XVI wieku ; Cz.1, Mapa, plany, [b.n.k]
7. ↑ Waldemar Graczyk, Inwentarz dóbr przednarwiańskich biskupstwa płockiego z 1785 roku, w: Nasza Przeszłość, t. 107, 2007, s. 267.
8. ↑ Wojciech Kriegseisen, Sejmiki Rzeczypospolitej szlacheckiej w XVII i XVIII wieku, Warszawa 1991, s. 29.
9. ↑ Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset (pol.). regioset.pl. [dostęp 2010-09-14].
10. ↑ Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast (pol.). GUS. [dostęp 2010-09-14].
11. ↑ Dz.U. z 1922 r. nr 47, poz. 411

Zobacz też | edytuj kod

• Raciąż (stacja kolejowa)

Linki zewnętrzne | edytuj kod

• Urząd Miasta Raciąż
• Strona miejska Raciąż.eu
• Raciąż, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 355 .

Na podstawie artykułu: "Raciąż" pochodzącego z Wikipedii
OryginałEdytujHistoria i autorzy