Reykjavik

Na mapach: 64°08′N 21°56′W/64,133333 -21,933333

Reykjavík w encyklopedii

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii (Przekierowano z Reykjavik) Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania

Reykjavík (dawny polski egzonim: Rejkiawik[2]) – stolica oraz największe miasto Islandii, położone w jej południowo-zachodniej części nad Zatoką Faxa, najbardziej wysunięta na północ stolica świata. Na północ od Reykjavíku w odległości 10 km góruje masyw Esja[3].

Ludność islandzkiej stolicy wynosi 131,1 tys. mieszkańców (2020). Miasto wchodzi w skład gminy Reykjavíkurborg, która oprócz stolicy obejmuje jej okolice oraz tereny położone po drugiej stronie zatoki Kollafjörður. Całą gminę zamieszkuje 126,0 tys. osób (2018). Zespół miejski Wielkiego Reykjavíku (Stór-Reykjavík), obejmujący stolicę i sąsiednie miasta skupia 217,7 tys. (2018), a cały region stołeczny Höfuðborgarsvæðið 222,5 tys. (2018), czyli około 2/3 ludności kraju[4].

Spis treści

Historia | edytuj kod

W miejscu dzisiejszej stolicy Islandii powstała najstarsza, założona z myślą o stałym osadnictwie, osada na wyspie. Założył ją w 874 roku norweski wiking Ingólfur Arnarson. Nazwał to miejsce Reykjavík, co po islandzku znaczy dymiąca zatoka, od znajdujących się tu gorących źródeł i gejzerów. Osada rozwijała się później dzięki założonemu w pobliżu w 1226 roku klasztorowi augustiańskiemu. W połowie XVIII wieku lokalny przedsiębiorca próbował rozwinąć drobny handel i przemysł, by przełamać duński monopol handlowy.

18 sierpnia 1786, liczącej 167 mieszkańców osadzie przyznano prawa miejskie. Wkrótce miasto zostało siedzibą protestanckiego biskupa Islandii, a także islandzkiego parlamentu Althing. Od tej pory Reykjavík ciągle rozwija swój potencjał ludnościowy – w XX wieku zwiększył liczbę mieszkańców blisko 10-krotnie. W 1911 założono tu pierwszy w Islandii uniwersytet Háskóli Íslands (Uniwersytet Islandzki).

W 2000 Reykjavík był jednym z dziewięciu Europejskich Miast Kultury.

Zabytki i atrakcje turystyczne | edytuj kod

Śródmieście usytuowane jest w północnej części miasta, jego punktem charakterystycznym jest jezioro Tjörnin, nad którym wybudowano postmodernistyczny ratusz w Reykjavíku[3]. Neoklasyczny budynek siedziby parlamentu Islandii, nazywany z islandzkiego Alþingishúsið, oddano do użytku w 1881, sąsiaduje on z luterańską katedrą Dómkirkjan wzniesioną w mieście w XVIII wieku[3]. Najstarszy zachowany dom w Reykjavíku pochodzący z 1762, stoi przy ulicy Aðalstræti 10[5].

Nad miastem góruje charakterystyczna bryła kościoła Hallgrímskirkja (drugi w kraju najwyższy budynek), na którego wieży znajduje się punkt widokowy. W 1929 ukończono budowę katolickiej katedry Chrystusa Króla, według projektu Guðjóna Samúelssona. W dzielnicy Laugardalur w 1961 założono ogród botaniczny Grasagarður Reykjavíkur, prezentujący około 5 tysięcy gatunków roślin.

Na położonej na północ od miasta wyspie Viðey, wchodzącej w skład gminy stołecznej, znajdują się dwa historyczne budynki z XVIII wieku – rezydencja Viðeyjarstofa i kościół Viðeyjarkirkja[6].

Muzea | edytuj kod

Zabytki i atrakcje turystyczne w ReykjavíkuWidok na Śródmieście z perspektywy jeziora TjörninBudynek parlamentu Alþingishúsið, wybudowany w latach 1880–1881Katedra w Reykjavíku wybudowana w latach 1789–1796Kościół HallgrímskirkjaCharakterystyczna bryła kościoła Hallgrímskirkja na tle masywu Esja

Podział administracyjny | edytuj kod

Podział administracyjny miasta

Reykjavík podzielony jest na 10 dzielnic:

Transport | edytuj kod

 Osobny artykuł: Transport w Reykjavíku.

Transport drogowy | edytuj kod

  • Reykjavík (droga na terenie miasta)

Burmistrzowie Reykjaviku | edytuj kod

Sport | edytuj kod

Miasto gościło uczestników finału C2 pucharu Europy w lekkoatletyce 1985[8], zawodów grupy A II ligi tych rozgrywek w 2004[8] oraz III ligi drużynowych mistrzostw Europy w lekkoatletyce w 2011[9]. Corocznie w mieście od 1964 odbywa się szachowy turniej Reykjavík Open, a od 1984 bieg maratoński[10].

W Reykjavíku działa 10 klubów piłkarskich:

Klimat | edytuj kod

30 lipca 2008 roku został pobity rekord ciepła dla tego miasta – obecnie wynosi +26,2 °C. Najniższa zanotowana temperatura wynosi –24,5 °C (21 stycznia 1918). Od 30 stycznia 1971 temperatura nigdy nie spadła poniżej –20 °C.

Klimat subarktyczny (Dfc), zgodnie z klasyfikacją Wladimira Köppena, ale pod wpływem ciepłego oceanicznego Prądu Północnoatlantyckiego.

Galeria | edytuj kod

  • Fragment panoramy miasta

  • Najstarszy zachowany dom w Reykjavíku, pochodzący z 1762

  • Park miejski przy jeziorze Tjörnin

  • Ulica Skólavörðustígur (2014)

  • Reykjavík, port

  • Harpa – hala koncertowa i centrum konferencyjne

Polonica | edytuj kod

  • W 1942 roku na cmentarzu Fossvogur w Reykjaviku pochowano 12 polskich marynarzy, którzy utonęli po katastrofie w zatoce Faxa statku SS Wigry – polskiego frachtowca Bałtyckiej Spółki Okrętowej. W pogrzebie uczestniczyli marynarze z polskich statków „Hel” i „Batory”. Grób załogi „Wigier”, odnowiony został przez polskich marynarzy na początku lat 60.
  • W mieście ma siedzibę Towarzystwo Przyjaźni Islandzko-Polskiej.
  • W 2014 Polacy stanowili najliczniejszą grupę imigrantów w Reykjavíku, głównym kierunkiem zatrudnienia jest przemysł rybny[12].
  • 7 kwietnia 2017 roku miastem partnerskim Reykjavíku został Wrocław.

Miasta partnerskie | edytuj kod

Zobacz też | edytuj kod

Przypisy | edytuj kod

  1. ↑ "Mannfjöldi eftir sveitarfélögum, kyni, ríkisfangi og ársfjórðungum 2010-2016" [dostęp 2020-11-15] .
  2. ↑ KSNG, Wykaz nazw państw świata, ich stolic i mieszkańców, str. XII.
  3. ↑ a b c d e f g Reykjavik co zobaczyć, gazeta.pl [dostęp 2016-02-17]  (pol.).
  4. ↑ Municipalities and urban nuclei (ang.). Hagstofa Íslands. [dostęp 2018-07-20].
  5. ↑ Uppbyggingu elsta húss miðborgar Reykjavíkur lokið, „MBL”, www.mbl.is [dostęp 2016-03-11] .
  6. ↑ About Viðey (ang.). Reykjavík City Museum. [dostęp 2019-03-03].
  7. ↑ About the Museum | Þjóðminjasafn Íslands, www.thjodminjasafn.is [dostęp 2016-03-23] .
  8. ↑ a b European Cup C Final and Second League, gbrathletics [dostęp 2013-12-02]  (ang.).
  9. ↑ Calendar 2011, european-athletics.org [dostęp 2011-06-17] [zarchiwizowane z adresu 2012-08-02]  (ang.).
  10. ↑ Reykjavik Marathon, ARRS [dostęp 2013-12-02]  (ang.).
  11. ↑ Reykjavik, Iceland – climatebase.ru.
  12. ↑ Nad Islandią zaświeciło słońce, Onet Biznes [dostęp 2016-03-23]  (pol.).

Linki zewnętrzne | edytuj kod

Kontrola autorytatywna (stolica):
Na podstawie artykułu: "Reykjavik" pochodzącego z Wikipedii
OryginałEdytujHistoria i autorzy