Sarcodon w encyklopedii
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania Sarniak szorstki Sarniak fiołkowySarcodon Quél. ex P. Karst. (sarniak) – rodzaj grzybów z rodziny kolcownicowatych (Bankeraceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo | edytuj kod
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Bankeraceae, Thelephorales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Nazwę polską podali Barbara Gumińska i Władysław Wojewoda w 1968 r., przez Stanisława Chełchowskiego gatunek ten opisywany był jako kolczak[2].
Charakterystyka | edytuj kod
Górna powierzchnia kapelusza pokryta zwykle łuseczkami, najczęściej w różnych odcieniach brunatnego i żółtawego. Hymenofor kolczasty, zbiegający na trzon, barwy szarej do brązowawej. Miąższ mięsisty, niestrefowalny, niekorkowaty. Wysyp zarodników brązowy. Zarodniki brązowe, okrągłe do eliptycznych, brodawkowate lub guzkowate, bez pory rostkowej. Grzyby mikoryzowe, rosną głównie pod drzewami iglastymi[3].
Gatunki | edytuj kod
- Sarcodon aglaosoma Maas Geest.
- Sarcodon atroviridis (Morgan) Banker
- Sarcodon caliginosus Maas Geest.
- Sarcodon calvatus (K.A. Harrison) K.A. Harrison
- Sarcodon conchyliatus Maas Geest.
- Sarcodon dissimulans K.A. Harrison
- Sarcodon excentricus Coker & Beers ex R.E. Baird
- Sarcodon fennicus (P. Karst.) P. Karst.
- Sarcodon fuligineoviolaceus (Kalchbr.) Pat.
- Sarcodon fuscoindicus (K.A. Harrison) Maas Geest.
- Sarcodon glaucopus Maas Geest. & Nannf. – sarniak sinostopy
- Sarcodon harrisonii R.E. Baird
- Sarcodon humilis Maas Geest.
- Sarcodon ianthinus Maas Geest.
- Sarcodon illudens Maas Geest.
- Sarcodon imbricatus (L.) P. Karst. – sarniak dachówkowaty
- Sarcodon joeides (Pass.) Bataille – sarniak fiołkowy
- Sarcodon leucopus (Pers.) Maas Geest. & Nannf. – sarniak jasnonogi
- Sarcodon lundellii Maas Geest. & Nannf.
- Sarcodon martioflavus (Snell, K.A. Harrison & H.A.C. Jacks.) Maas Geest.
- Sarcodon praestans Maas Geest.
- Sarcodon procerus Maas Geest.
- Sarcodon quietus Maas Geest.
- Sarcodon regalis Maas Geest.
- Sarcodon rimosus (K.A. Harrison) K.A. Harrison
- Sarcodon rutilus Maas Geest.
- Sarcodon scabrosus (Fr.) P. Karst. – sarniak szorstki
- Sarcodon squamosus (Schaeff.) Quél.
- Sarcodon stereosarcinon Wehm.
- Sarcodon subfelleus (K.A. Harrison) K.A. Harrison
- Sarcodon thwaitesii (Berk. & Broome) Maas Geest.
- Sarcodon underwoodii Banker – sarniak biało-beżowy
- Sarcodon ustalis (K.A. Harrison) K.A. Harrison
- Sarcodon versipellis (Fr.) Nikol.
- Sarcodon wrightii (Berk. & M.A. Curtis) Maas Geest.
Wykaz gatunków (nazwy naukowe) na podstawie Index Fungorum. Obejmuje on wszystkie gatunki występujące w Polsce i niektóre inne. Uwzględniono tylko gatunki zweryfikowane o potwierdzonym statusie[4]. Nazwy polskie według checklist Władysława Wojewody[2], z wyjątkiem s. fiołkowego i s. biało-beżowego[5].
Ochrona | edytuj kod
W Polsce sarniak fiołkowy, sarniak biało-beżowy, sarniak sinostopy i sarniak szorstki podlegają ścisłej ochronie gatunkowej[6].
Przypisy | edytuj kod
- ↑ a b Index Fungorum (ang.). [dostęp 2013-11-12].
- ↑ a b Władysław Wojewoda: Checklist of Polisch Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Scienceas, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ Ewald Gerhardt: Grzyby – wielki ilustrowany przewodnik. KDC, s. 562. ISBN 83-7404-513-2.
- ↑ Index Fungorum (gatunki) (ang.). [dostęp 2013-10-20].
- ↑ Komisja do spraw polskiego nazewnictwa grzybów. [dostęp 2017-08-28].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej grzybów. [dostęp 2015-01-04].