Senatorowie dożywotni we Włoszech

Senatorowie dożywotni we Włoszech w encyklopedii

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania Giorgio Napolitano – zrezygnował z mandatu senatora dożywotniego w związku z wyborem na urząd prezydenta Republiki Włoskiej. Po rezygnacji z tego stanowiska powrócił do Senatu

Senatorowie dożywotni we Włoszech (wł. Senatore a vita) są członkami Senatu, wyższej izby Parlamentu Włoch.

Instytucję senatorów dożywotnich wprowadziła uchwalona przez konstytuantę Konstytucja Włoch z 27 grudnia 1947. Przepis art. 59 tego aktu prawnego przewidział dwa rodzaje senatorów dożywotnich – z urzędu i z mianowania. Z mocy prawa staje się nim każdy były prezydent Republiki Włoskiej (art. 59 zdanie pierwsze). Ponadto prezydent może powierzyć godność senatora dożywotniego pięciu obywatelom w uznaniu ich zasług dla kraju w sferze społecznej, naukowej, artystycznej lub literackiej (art. 59 zdanie drugie)[1][2].

Wątpliwości budziła wykładnia zdania drugiego art. 59 odnoszącego się do senatorów dożywotnich z mianowania, dotyczyły one kwestii interpretacji liczby senatorów. Luigi Einaudi łącznie mianował ośmiu senatorów, jednak każdorazowo liczba senatorów z mianowania nie przekraczała pięciu. Kolejni prezydenci nominowali senatorów w taki sposób, że łączna liczba senatorów z mianowania aktualnie zasiadających w Senacie nie przekraczała pięciu. Trend ten zmienił się w czasach Sandra Pertiniego i jego trzech następców – każdy z nich nominował po pięciu senatorów dożywotnich, niezależnie od liczby urzędujących senatorów powołanych przez poprzedników. W 2020 w poprawce do tego przepisu (przyjętej w referendum) wprowadzono ostatecznie doprecyzowanie, że liczba urzędujących w danym czasie senatorów z mianowania nie może przekraczać pięciu[3].

Spośród prezydentów Republiki Włoskiej z prerogatywy mianowania senatora dożywotniego ani razu nie skorzystali Enrico De Nicola i Oscar Luigi Scalfaro.

Wszyscy byli prezydenci Włoch sprawowali mandat senatora do czasu swojej śmierci. Francesco Cossiga 27 listopada 2006 zadeklarował rezygnację z tej funkcji, którą jednak w głosowaniu z 31 stycznia 2007 Senat odrzucił większością 178 głosów „przeciw” przy 100 głosach „za”[4]. W przypadku senatorów mianowanych jeden raz doszło do rezygnacji z nominacji – dyrygent Arturo Toscanini ogłosił tę decyzję już dzień po jej otrzymaniu. Dwie osoby zaprzestały wykonywania mandatu w związku z wyborem przez specjalne kolegium na urząd prezydenta. Z tego powodu z godności senatora dożywotniego zrezygnowali Giovanni Leone (prezydent w latach 1971–1978) i Giorgio Napolitano (prezydent w latach 2006–2015). Obaj po zakończeniu urzędowania powrócili do Senatu jako senatorzy dożywotni z mocy prawa.

Według stanu na 2018 mandaty senatorów dożywotnich wykonuje były prezydent Giorgio Napolitano oraz pięciu senatorów z mianowania[5].

Spis treści

Lista senatorów dożywotnich | edytuj kod

Byli prezydenci Republiki Włoskiej | edytuj kod

Senatorowie dożywotni z mianowania | edytuj kod

Przypisy | edytuj kod

  1. ↑ Zbigniew Witkowski (tłum.): Konstytucja Włoch. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 2004. [dostęp 18 stycznia 2020].
  2. ↑ La Costituzione. quirinale.it. [dostęp 14 lutego 2011].
  3. ↑ Matteo Garavoglia}data=17 września 2020: Italy’s constitutional referendum: The right solution to long-standing problems? (ang.). lse.ac.uk. [dostęp 21 września 2020].
  4. ↑ La biografia di Francesco Cossiga. Vita ed attività politica del „Picconatore” (wł.). italynews.it, 18 sierpnia 2008. [dostęp 9 lutego 2011].
  5. ↑ Senatori a vita (wł.). senato.it. [dostęp 11 marca 2018].
  6. ↑ Enrico DE NICOLA (wł.). senato.it. [dostęp 9 lutego 2011].
  7. ↑ Luigi EINAUDI (wł.). senato.it. [dostęp 9 lutego 2011].
  8. ↑ Giovanni GRONCHI (wł.). senato.it. [dostęp 9 lutego 2011].
  9. ↑ Antonio SEGNI (wł.). senato.it. [dostęp 9 lutego 2011].
  10. ↑ Giuseppe SARAGAT (wł.). senato.it. [dostęp 9 lutego 2011].
  11. ↑ a b Giovanni LEONE (wł.). senato.it. [dostęp 9 lutego 2011].
  12. ↑ Sandro PERTINI (wł.). senato.it. [dostęp 9 lutego 2011].
  13. ↑ Francesco COSSIGA (wł.). senato.it. [dostęp 9 lutego 2011].
  14. ↑ Oscar Luigi SCALFARO (wł.). senato.it. [dostęp 9 lutego 2011].
  15. ↑ Carlo Azeglio CIAMPI (wł.). senato.it. [dostęp 9 lutego 2011].
  16. ↑ Giorgio NAPOLITANO (wł.). senato.it. [dostęp 1 lutego 2015].
  17. ↑ Guido CASTELNUOVO (wł.). senato.it. [dostęp 9 lutego 2011].
  18. ↑ a b c d e f g h Luigi Einaudi (le nomine) (wł.). quirinale.it. [dostęp 9 lutego 2011].
  19. ↑ Arturo TOSCANINI (wł.). senato.it. [dostęp 9 lutego 2011].
  20. ↑ Pietro CANONICA (wł.). senato.it. [dostęp 9 lutego 2011].
  21. ↑ Gaetano DE SANCTIS (wł.). senato.it. [dostęp 9 lutego 2011].
  22. ↑ Pasquale JANNACCONE (wł.). senato.it. [dostęp 9 lutego 2011].
  23. ↑ Carlo Alberto SALUSTRI (TRILUSSA) (wł.). senato.it. [dostęp 9 lutego 2011].
  24. ↑ Luigi STURZO (wł.). senato.it. [dostęp 9 lutego 2011].
  25. ↑ Umberto ZANOTTI BIANCO (wł.). senato.it. [dostęp 9 lutego 2011].
  26. ↑ Giuseppe PARATORE (wł.). senato.it. [dostęp 9 lutego 2011].
  27. ↑ Giovanni Gronchi (le nomine) (wł.). quirinale.it. [dostęp 9 lutego 2011].
  28. ↑ Cesare MERZAGORA (wł.). senato.it. [dostęp 9 lutego 2011].
  29. ↑ a b c Antonio Segni (le nomine) (wł.). quirinale.it. [dostęp 9 lutego 2011].
  30. ↑ Ferruccio PARRI (wł.). senato.it. [dostęp 9 lutego 2011].
  31. ↑ Meuccio RUINI (wł.). senato.it. [dostęp 9 lutego 2011].
  32. ↑ Vittorio VALLETTA (wł.). senato.it. [dostęp 9 lutego 2011].
  33. ↑ a b c d Giuseppe Saragat (le nomine) (wł.). quirinale.it. [dostęp 9 lutego 2011].
  34. ↑ Eugenio MONTALE (wł.). senato.it. [dostęp 9 lutego 2011].
  35. ↑ Pietro NENNI (wł.). senato.it. [dostęp 9 lutego 2011].
  36. ↑ Amintore FANFANI (wł.). senato.it. [dostęp 9 lutego 2011].
  37. ↑ Giovanni Leone (le nomine) (wł.). quirinale.it. [dostęp 9 lutego 2011].
  38. ↑ Leo VALIANI (wł.). senato.it. [dostęp 9 lutego 2011].
  39. ↑ a b c d e Sandro Pertini (le nomine) (wł.). quirinale.it. [dostęp 9 lutego 2011].
  40. ↑ Eduardo DE FILIPPO (wł.). senato.it. [dostęp 9 lutego 2011].
  41. ↑ Camilla RAVERA (wł.). senato.it. [dostęp 9 lutego 2011].
  42. ↑ Carlo BO (wł.). senato.it. [dostęp 9 lutego 2011].
  43. ↑ Norberto BOBBIO (wł.). senato.it. [dostęp 9 lutego 2011].
  44. ↑ Giovanni SPADOLINI (wł.). senato.it. [dostęp 9 lutego 2011].
  45. ↑ a b c d e Francesco Cossiga (le nomine) (wł.). quirinale.it. [dostęp 9 lutego 2011].
  46. ↑ Giovanni AGNELLI (wł.). senato.it. [dostęp 9 lutego 2011].
  47. ↑ Giulio ANDREOTTI (wł.). senato.it. [dostęp 9 lutego 2011].
  48. ↑ Francesco DE MARTINO (wł.). senato.it. [dostęp 9 lutego 2011].
  49. ↑ Emilio Paolo TAVIANI (wł.). senato.it. [dostęp 9 lutego 2011].
  50. ↑ Rita LEVI-MONTALCINI (wł.). senato.it. [dostęp 30 grudnia 2012].
  51. ↑ a b c d e Carlo Azeglio Ciampi (le nomine) (wł.). quirinale.it. [dostęp 9 lutego 2011].
  52. ↑ Emilio COLOMBO (wł.). senato.it. [dostęp 9 lutego 2011].
  53. ↑ Mario LUZI (wł.). senato.it. [dostęp 9 lutego 2011].
  54. ↑ Giorgio NAPOLITANO (wł.). senato.it. [dostęp 9 lutego 2011].
  55. ↑ Sergio PININFARINA (wł.). senato.it. [dostęp 9 lutego 2011].
  56. ↑ Mario MONTI (wł.). senato.it. [dostęp 11 listopada 2011].
  57. ↑ a b c d Nominacje na dożywotnich senatorów. Za zasługi. money.pl, 30 sierpnia 2013. [dostęp 30 sierpnia 2013].
  58. ↑ Liliana SEGRE (wł.). senato.it. [dostęp 11 marca 2018].
Na podstawie artykułu: "Senatorowie dożywotni we Włoszech" pochodzącego z Wikipedii
OryginałEdytujHistoria i autorzy