Siatkoblaszek maczugowaty

Siatkoblaszek maczugowaty w encyklopedii

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania

Siatkoblaszek maczugowaty (Gomphus clavatus (Pers.) Gray) – gatunek grzybów należący do rodziny siatkoblaszkowatych (Gomphaceae)[1].

Spis treści

Systematyka i nazewnictwo | edytuj kod

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Gomphus, Gomphaceae, Gomphales, Phallomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1796 r. Christian Hendrik Persoon nadając mu nazwę Merulius clavatus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1821 r. Samuel Frederick Gray, przenosząc go do rodzaju Gomphus[1].

Synonimy naukowe[2]:

Nazwę polską podał Władysław Wojewoda w 2003 r. W polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był też jako siatkolist maczugowaty, lejek, lejek klinowy, zajęcze uszy, lejkowiec buławiasty[3].

Morfologia | edytuj kod

Owocnik

4-10 cm wysoki i do 6 cm szeroki. Kształt zmienny, zwykle maczugowaty z płasko uciętym szczytem, który z wiekiem jest nieco wklęśnięty. Powierzchnia gładka, lekko falisto zmarszczona. Barwa za młodu liliowa, z wiekiem ochrowo-brązowa[4][5].

Hymenofor

W formie grubych, nieregularnie rozwidlonych listewek lub fałd połączonych w siateczkę zbiegającą na trzon[4].

Trzon

Niewyraźny[4].

Miąższ

W stanie wilgotnym ochrowożółtawy i wodnisto żyłkowany (marmurkowaty), w stanie suchym jednolicie białawy, miękki. Zapach słaby, smak łagodny lub nieco gorzkawy[4].

Wysyp zarodników

Ciemnożółty. Zarodniki elipsoidalne, brodawkowane, z kroplami, o średnicy 9–12 × 4–5,5 μm[4].

Występowanie i siedlisko | edytuj kod

Notowany jest w Ameryce Północnej, Europie i Japonii[6]. W Polsce jest rzadki. Ma status E – gatunek wymierający[7]. Od 2014 r. w Polsce jest objęty ochroną częściową grzybów[8], dawniej podlegał ochronie ścisłej. Znajduje się na listach gatunków zagrożonych także w Belgii, Niemczech, Danii, Estonii, Anglii, Litwie, Norwegii, Szwecji, Finlandii, Słowacji[3].

Rośnie od sierpnia do października, w lasach liściastych i iglastych, pod świerkami, jodłami, bukami, w średnich i wyższych partiach gór. Najczęściej na glebach wapiennych. Przypuszczalnie tworzy mikoryzy.

Znaczenie | edytuj kod

Saprotrof[3]. Grzyb jadalny: Smaczny i wydajny grzyb spożywczy o smaku podobnym do smaku pieprznika jadalnego[4].

Przypisy | edytuj kod

  1. ↑ a b c Index Fungorum (ang.). [dostęp 2013-11-12].
  2. ↑ Species Fungorum (ang.). [dostęp 2013-11-12].
  3. ↑ a b c Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
  4. ↑ a b c d e f Ewald Gerhardt: Grzyby – wielki ilustrowany przewodnik. s. 560. ISBN 83-7404-513-2.
  5. ↑ Czesław Narkiewicz "Grzyby chronione Dolnego Śląska" Jelenia Góra, 2005, Muzeum Przyrodnicze ​ISBN 83-89863-20-0​
  6. ↑ Discover Life Maps. [dostęp 2016-01-10].
  7. ↑ Zbigniew Mirek: Red list of plants and fungi in Poland = Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany. Polish Academy of Sciences, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
  8. ↑ Dz.U. z 2014 r. nr 0, poz. 1408 – Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej grzybów
Na podstawie artykułu: "Siatkoblaszek maczugowaty" pochodzącego z Wikipedii
OryginałEdytujHistoria i autorzy