Skok o tyczce - encyklopedia.biolog.pl

Skok o tyczce w encyklopedii

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania

Skok o tyczce – konkurencja lekkoatletyczna, w której skok odbywa się na takich zasadach jak w skoku wzwyż, z tą różnicą, że zawodnik do pokonania poprzeczki używa tyczki.

Dawniej tyczkarze używali tyczek sztywnych, wykonanych z drewna, bambusu, aluminiowych rur (do końca lat 60.), dziś skaczą na tyczkach elastycznych wykonanych z wysokiej jakości tworzyw sztucznych. Tyczki te sprzyjają uzyskiwaniu lepszych rezultatów. Dla porównania rekord świata mężczyzn w skoku o tyczce sztywnej wynosi 4,82 m, a o tyczce nowej generacji 6,18 m.

Spis treści

1 Historia
2 Sprzęt
3 Rekordziści świata
4 Chronologia rekordu świata w skoku o tyczce mężczyzn na stadionie
- 4.1 Najlepsi zawodnicy w historii (stadion, stan na 28 lipca 2019)
- 4.2 Najlepsi zawodnicy w historii (hala, stan na 15 lutego 2020)
5 Pełna chronologia rekordu świata w skoku o tyczce kobiet
6 Tabele historyczne
- 6.1 Najlepsze zawodniczki w historii (hala, stan na 19 lutego 2020 r.)
- 6.2 Najlepsze zawodniczki w historii (stadion, stan na 29 września 2019 r.)
7 Rekordziści Polski
- 7.1 Chronologia rekordu Polski w skoku o tyczce mężczyzn
- 7.2 Chronologia (niepełna) rekordu Polski w skoku o tyczce kobiet na stadionie
8 Medaliści olimpijscy w skoku o tyczce
- 8.1 Mężczyźni
- 8.2 Kobiety
9 Medaliści mistrzostw świata w lekkoatletyce w skoku o tyczce
- 9.1 Mężczyźni
- 9.2 Kobiety
10 Medaliści mistrzostw Europy w lekkoatletyce w skoku o tyczce
11 Polscy medaliści wielkich imprez
12 Polscy finaliści olimpijscy (1-8)
- 12.1 mężczyźni
- 12.2 kobiety
13 Polscy finaliści mistrzostw świata (1-8)
- 13.1 mężczyźni
- 13.2 kobiety
14 Polacy w dziesiątkach światowych tabel rocznych
15 Polacy w rankingu Track and Field News
16 Przypisy
17 Linki zewnętrzne

Historia | edytuj kod

1850 – rozegranie pierwszych zawodów w skoku o tyczce (wykonanej z jesionu)
1889 – wprowadzenie w Ameryce techniki skoku polegającej na wzniesieniu nóg ku górze
1900 – użycie po raz pierwszy bambusowych tyczek (używane do 1942 r.)
1957
- użycie przez Boba Gutowskiego aluminiowej, a przez Dona Bragga stalowej tyczki, przy próbach ustanawiania rekordu świata
- wprowadzenie mat w celu poprawienia bezpieczeństwa
1961 – ustanowienie pierwszego rekordu świata przy użyciu tyczki z włókna szklanego
1995 – rozpoczęcie przez IAAF notowania kobiecych rekordów w skoku o tyczce

Sprzęt | edytuj kod

Tyczka

Obecnie tyczka jest rurą o średnicy ok. 4 cm i długości do ok. 5,20 m wykonaną z laminatu włókna szklanego lub węglowego. Właściwościami tyczki są maksymalna masa skoczka wyrażona w funtach oraz tzw. flex, czyli współczynnik ugięcia tyczki pod obciążeniem, zwany twardością.

Buty tzw. kolce

Budowa zbliżona do kolców do skoku w dal. Wiele firm wytwarza kolce z oznaczeniem LJ/PV – czyli zarówno do skoku w dal jak do tyczki. Wielu skoczków używa kolców do skoku w dal.

Zeskok

Obecnie stosowane są zeskoki wykonane z twardej pianki poliestrowej. Grubość zeskoku dochodzi do 80 cm, długość wraz z wąsami i szerokość dochodzą do ok. 6 m.

Skrzynka

Służy do ustalenia pozycji dolnego końca tyczki podczas skoku. Jest metalowym, trapezoidalnym zagłębieniem wyznaczającym punkt zerowy rozbiegu, gdzie dokonywany jest pomiar wysokości.

Stojaki

Wysokość stojaków umożliwia umieszczenie poprzeczki na wysokości powyżej 6,20 m. Konstrukcja stojaków umożliwia przemieszczanie poprzeczki od 0 do 80 cm w przód (na zeskok) w celu dostosowania pionu do potrzeb skoczka.

Poprzeczka

Jej budowa jest podobna do budowy poprzeczki do skoku wzwyż – jej długość to ok. 4,50 m

Rekordziści świata | edytuj kod

wśród mężczyzn:
- na otwartym stadionie: Serhij Bubka 6,14 m (Sestriere, 31 lipca 1994)
- w hali: Armand Duplantis 6,18 m (Glasgow, 15 lutego 2020) – absolutny rekord świata
wśród kobiet:
- na otwartym stadionie: Jelena Isinbajewa 5,06 m (Zurych, 28 sierpnia 2009)
- w hali: Jennifer Suhr 5,03 m (Brockport, 30 stycznia 2016)

Chronologia rekordu świata w skoku o tyczce mężczyzn na stadionie | edytuj kod

Najlepsi zawodnicy w historii (stadion, stan na 28 lipca 2019) | edytuj kod

zobacz więcej na stronach IAAF

Najlepsi zawodnicy w historii (hala, stan na 15 lutego 2020) | edytuj kod

zobacz więcej na stronach World Athletics

Pełna chronologia rekordu świata w skoku o tyczce kobiet | edytuj kod

Osobny artykuł: Progresja halowego rekordu świata w skoku o tyczce kobiet.

Tabele historyczne | edytuj kod

Najlepsze zawodniczki w historii (hala, stan na 19 lutego 2020 r.) | edytuj kod

zobacz więcej na stronach World Athletics (ang.) [dostęp 19 lutego 2020].
zobacz więcej na stronach alltime-athletics.com (ang.) [dostęp 28 marca 2012].

Najlepsze zawodniczki w historii (stadion, stan na 29 września 2019 r.) | edytuj kod

zobacz więcej na stronach IAAF (ang.) [dostęp 29 sierpnia 2019]. zobacz więcej na stronach alltime-athletics.com (ang.) [dostęp 28 marca 2012].

Rekordziści Polski | edytuj kod

wśród mężczyzn
- na otwartym stadionie: Piotr Lisek 6,02 m (Monako, 12 lipca 2019)
- w hali: Piotr Lisek 6,00 (Poczdam, 4 lutego 2017)
wśród kobiet
- na otwartym stadionie: Anna Rogowska 4,83 m (Bruksela, 26 sierpnia 2005)
- w hali: Anna Rogowska 4,85 m (Paryż, 6 marca 2011) – absolutny rekord Polski