Sokółka w encyklopedii
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii To jest najnowsza wersja przejrzana, która została oznaczona 25 lut 2021. Od tego czasu wykonano 1 zmianę, która oczekuje na przejrzenie. Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwaniaSokółka – miasto w woj. podlaskim, siedziba powiatu sokólskiego i gminy miejsko-wiejskiej Sokółka, przy drodze krajowej nr 19[2].
Prawa miejskie nadane zostały Sokółce w roku 1609. Miasto królewskie ekonomii grodzieńskiej[3]położone było w końcu XVIII wieku w powiecie grodzieńskim województwa trockiego w Wielkim Księstwie Litewskim[4]. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. białostockiego.
Spis treści
- 1 Położenie
- 2 Historia
- 3 Demografia
- 4 Gospodarka
- 5 Transport
- 6 Turystyka
- 7 Podgląd miasta
- 8 Media
- 9 Oświata
- 10 Instytucje
- 11 Wspólnoty wyznaniowe
- 12 Sokółka na dużym i małym ekranie
- 13 Miejsca i obiekty
- 14 Sąsiednie gminy
- 15 Miasta partnerskie
- 16 Przypisy
- 17 Bibliografia
- 18 Linki zewnętrzne
Położenie | edytuj kod
Miasto położone jest na obszarze Wzgórz Sokólskich, w północnej części Niziny Podlaskiej, u źródeł rzeki Sokołdy.
Przez miasto przebiega międzynarodowa trasa drogowa droga krajowa nr 19 i kolejowa Warszawa – Grodno i dalej w kierunkach na Wilno, Rygę, Sankt-Petersburg, Mińsk i Moskwę. Sokółka oddalona jest o 16 km od polsko-białoruskiego przejścia granicznego w Kuźnicy Białostockiej[5].
Historia | edytuj kod
Początki miasta | edytuj kod
Rycina Bony Sforzy z okresu, w którym nadany został jej dworek Sucholda, na obszarze dzisiejszej SokółkiPierwotnie Sokółka była wsią koronną, której mieszkańcy zobowiązani byli do hodowli sokołów[6], z czym można wiązać pochodzenie nazwy miasta. W początku XVI wieku istniał tu dwór myśliwski Sucholda znajdujący się we władaniu królowej Bony, który został nadany jej przez Zygmunta Starego w roku 1524 wraz z rozległym obszarem od Kowna do Narwi i Świsłoczy, jaki wydzielił z Puszczy Grodzieńskiej[7]. W 1565 roku Zygmunt August ufundował w Sokółce kościół katolicki, a parafia funkcjonowała od roku 1592[8]. W latach 1586–1589 Sokółka stała się wsią targową. Prawa miejskie otrzymała ona 28 lutego 1609 roku od Zygmunta III[9]. Przed nadaniem praw miejskich do Sokółki przybyli rewizorzy królewscy Jerzy Scipion del Campo oraz Stefan Nieszkowski, którzy dokonali rozplanowania przyszłego miasta[10].
Sokółka w XVII i XVIII wieku | edytuj kod
Tablica poświęcona Antoniemu Tyzenhauzowi na ścianie Muzeum Ziemi SokólskiejKanclerz wielki litewski Albrycht Stanisław Radziwiłł w swoim pamiętniku pod datą 18 maja 1633 roku zapisał: „Na zaproszenie starosty żmudzkiego i wojewody brzeskiego, mego brata, udaliśmy się do Sokółki, gdzie król i my wszyscy zostaliśmy przyjęci wspaniale. Zanim tam przybyliśmy, król mówił mi (ponieważ jeszcze nigdy w tym miejscu nie byłem), że zobaczę dom drewniany, który został zbudowany za cenę 7000 zł, lecz nie dokończony i już prawie w upadku. Okazało się to prawdziwe”[11]. W roku 1652 Ludwika Maria Gonzaga nadała parafię w Sokółce trzem współpracownikom Wincentego à Paulo[12][13]. Po krótkim pobycie w mieście przeniesieni zostali oni jednak do Warszawy. W tym okresie w mieście wytapiano rudę darniową[14]. 11 lutego 1662 roku wydano dekret, który zmuszał Żydów do opuszczenia miasta. Mogli odwiedzać Sokółkę tylko w dniach handlowych i jarmarcznych, ale nie dłużej niż na 3 dni. Żydom zabronione było nabywanie domów i dóbr ziemskich. Jeżeli któryś z nich takowy majątek posiadał, to przechodził on na własność Kościoła katolickiego. Zakazane było również wynajmowanie Żydom domów. Naruszenie dekretu wiązało się z karą pieniężną w wysokości 10 seksagen groszy litewskich na korzyść Kościoła w Sokółce[15]. 29 grudnia 1698 roku August II nadał zamieszkującym Sokółkę Żydom przywilej wolnego handlu oraz prowadzenia szynków[16].
W roku 1717 miasto znalazło się na drodze pocztowej między Warszawą i Mitawą, a w mieście osadzono urzędników pocztowych z rodziny Michaelisów[17]. W drugiej połowie XVIII wieku podskarbi nadworny litewski Antoni Tyzenhauz sprowadził rzemieślników i rozbudował miasto, próbując dokonać przestrzennej przebudowy miasta[9]. W czasie jego administrowania dokonany został nowy podział ekonomii litewskich, w wyniku czego Sokółka została siedzibą guberni. Tyzenhauz na obszarze ekonomii grodzieńskiej wybudował szereg fabryk i manufaktur, które później upadły, jednak wprowadził na nowo wcześniej zniesioną pańszczyznę. W wyniku tego w Sokółce oraz w Kuźnicy i Krynkach pojawiły się protesty miejscowej ludności, a w latach 70. XVIII wieku pisano supliki do króla. W tym czasie w mieście znajdowały się 182 domy i stacjonował w nim garnizon kawalerii narodowej[18]. Na zlecenie Tyzenhauza został wykonany przez Józefa de Sacco projekt założenia parkowo-pałacowego: „Planty Zabudowania gubernji J.K.mci Sokolskiey”, zbudowano jednak tylko pałacyk gubernatora. Za to do lat 80. XVIII wieku wybudowano 12 kamienic na rynku[19].
W czasie insurekcji kościuszkowskiej w marcu 1794 roku agitację na terenie Sokółki prowadził Joachim Litawor Chreptowicz. W kwietniu tego roku stacjonujący w mieście regiment liczył 600 osób. Po zajęciu Grodna przez Rosjan, 9 maja w Sokółce podpisany został przez kilkaset osób akces do powstania oraz zawiązano w nim Komisję Porządkową Powiatu Grodzieńskiego. Wydana została też specjalna odezwa do mieszkających na tych terenach Tatarów. W lipcu komisja ogłosiła Uniwersał połaniecki[20].
Okres rozbiorów | edytuj kod
Herb Sokółki z 1845 rokuOd 1796 roku miasto znalazło się w zaborze pruskim, w prowincji Prusy Nowowschodnie[21]. Do czasu Pokoju w Tylży w roku 1807, gdy Sokółka znalazła się w zaborze rosyjskim, stacjonował w niej szwadron wojsk pruskich, liczący 228 osób[22]. W latach 1792 i 1803 wybuchały pożary, w wyniku których spłonęła część miasta, a w roku 1796 kościół parafialny[23]. W roku 1848 zbudowany został murowany kościół katolicki pw. św. Antoniego. W latach 50. XIX wieku zbudowana została prawosławna cerkiew św. Aleksandra Newskiego[24] oraz szkoła administracyjno-leśna i strzelecka, a w 1886 roku koszary. Od końca XIX wieku do wybuchu I wojny światowej w mieście stacjonował 63 Uglicki pułk piechoty[25]. Około 1900 roku wybudowano murowaną synagogę. Znajdowała się w północno-zachodniej części miasta[26]. W 1910 roku burmistrzem Sokółki był Józef Stanisławowicz Daszuta[27].
Od roku 1807 aż do 1975 Sokółka była miastem powiatowym. W XIX wieku była ośrodkiem targów, rzemiosła i drobnego przemysłu.
Sokółka w czasach II Rzeczypospolitej | edytuj kod
Pomnik z popiersiem Józefa PiłsudskiegoOd 30 kwietnia[28] 1919 roku Sokółka znalazła się w granicach Polski[29], jednak w okresie VII-IX 1920 r. zajmowana była przez wojska bolszewickie podczas wojny polsko-bolszewickiej[30]. W lipcu 1920 roku w wyniku ostrzału artyleryjskiego część miasta została zniszczona[31]. 24 września tego roku stacjonował w mieście sztab dowodzenia 2 Armii Wojska Polskiego, tu także został wydany przez Józefa Piłsudskiego rozkaz ataku na Lidę[31]. 20 listopada 1996 roku[32] odsłonięty został pomnik poświęcony bohaterom bitwy nad Niemnem z tamtego okresu z popiersiem marszałka Piłsudskiego.
W okresie międzywojennym miasto znane z garbarni oraz targów końskich i bydlęcych. W latach międzywojennych mieszkało w Sokółce około 3500 osób narodowości żydowskiej, w większości zajmowały się one handlem.[33] W 1929 działał tu Związek Kupców, Związek Robotników Przemysłu Garbarskiego, Związek Rzemieślników Żydowskich, Związek Lokatorów oraz Związek Właścicieli Nieruchomości[34].
II wojna światowa | edytuj kod
21 września 1939 roku miasto zostało zajęte przez oddziały sowieckiej 2 brygady czołgów. W czerwcu 1941 miasto zostało zajęte przez wojska niemieckie, a w lipcu weszło w skład Bezirk Bialystok. Sowieci zbudowali w Sokółce pomnik Lenina, który latem 1941 Niemcy kazali zniszczyć miejscowym Żydom[35].
W 1941 r. w południowo-wschodniej części miasta Niemcy utworzyli getto dla ludności żydowskiej[36]. Oprócz kilku tysięcy Żydów z Sokółki trafiło tam również ok. 1500 Żydów z Janowa, Krynek, Czyżewa i Zaręb Kościelnych[36]. Mieszkańcy getta pracowali w fabryce filcu, w warsztatach szewskich i krawieckich oraz wykonywali roboty drogowe[36]. Wybudowali także zalew w Sokółce[37]. 2 listopada 1942 ok. 8 tys. osób wywieziono z getta do obozu przejściowego w Kiełbasinie pod Grodnem[36][38]. Getto szczątkowe zlikwidowano w styczniu 1943[39]. Żydzi z sokólskiego getta zginęli w obozie zagłady w Treblince i w Auschwitz-Birkenau[36].
W latach 1942–1944 w Sokółce znajdował się niemiecki obóz pracy[36]. Przeciętnie w obozie przebywało 150 osób; ogółem przeszło przez niego ok. 3 tys. osób[36]. Podczas likwidacji obozu część więźniów rozstrzelano, a część zwolniono[36].
Okres powojenny | edytuj kod
Od 1944 w okolicach miasta silna była partyzantka antykomunistyczna – np. 11 sierpnia 1946 partyzanci trzykrotnie zaatakowali lokalny posterunek Milicji Obywatelskiej[40]. W latach 70. XX wieku we wschodniej części miasta powstały dwa duże zakłady przemysłowe: stolarski Stolbud (obecnie Sokółka Okna i Drzwi) oraz Fabryka Urządzeń Mechanicznych „Spomasz”[41].
Osobny artykuł: Strażnica WOP Sokółka.400-lecie miasta | edytuj kod
W 2009 roku Sokółka obchodziła 400-lecie istnienia. Z tej okazji w Sokółce zorganizowano wiele imprez z takimi artystami na czele jak Danzel. Ponadto przed Urzędem Miejskim postawiono pomnik, upamiętniający ten jubileusz. Wyprodukowano też sokólską monetę o nazwie „Sokole”.
Demografia | edytuj kod
Ulica Białostocka/Droga krajowa nr 19 w Sokółce; po lewej stronie zabytkowe kamieniceW kolejnych latach Sokółka liczyła:
- Przełom XVIII i XIX w. – 1124 mieszkańców (w tym 383 Żydów i 18 Tatarów)[42]
- 1867 – 3814 mieszkańców[43]
- 1878 – 3431 mieszkańców[44]
- 1945 – 4879 mieszkańców[45]
- 1987 – ok. 18 000[46]
- 2004 – 19 037
- 2008 – 18 666[47]
Piramida wieku mieszkańców Sokółki w 2014 roku[48].
Gospodarka | edytuj kod
Nieistniejący budynek firmy „Sokółka Okna i Drzwi”, będącej kontynuacją działającego od lat 70. StolbuduMiasto jest głównie ośrodkiem usługowym regionu rolniczego, ale także produkcji stolarki okiennej, importu węgla kamiennego i gazu, mrożenia owoców i warzyw czy przetwórstwa mleka. Znajdujące się większe zakłady pracy w Sokółce to:
- Orlen Gaz
- Sokółka Okna i Drzwi
- Farmer Sp. z o.o.
- Metal-Fach Sp. z o.o.
- Spółdzielnia Mleczarska SOMLEK Sokółka przejęta przez Mlekpol
- Barter S.A.
- Eskimos S.A.
- Eko-Gril
- GENES
Transport | edytuj kod
Drogi | edytuj kod
Przez Sokółkę biegnie droga krajowa nr 19, a w przyszłości ma biec droga ekspresowa S19. Oprócz tego w Sokółce początek mają droga wojewódzka nr 673 i droga wojewódzka nr 674.
Kolej | edytuj kod
Osobny artykuł: Sokółka (stacja kolejowa).Z Sokółki można dojechać do miast: Warszawa, Białystok, Suwałki, Kuźnica Białostocka, Grodno (Białoruś), Szostaków (Litwa). Dawniej można było dojechać do miast: Wrocław, Bydgoszcz i Katowice.
Transport lotniczy | edytuj kod
W 2014 przy ul. Władysława Sikorskiego oddano do użytku sanitarne lądowisko dla helikopterów.
Turystyka | edytuj kod
Zabytki[49] | edytuj kod
Zabytkowy dom w Sokółce z 1880 roku, dawniej plebania prawosławna- Kościół parafialny św. Antoniego Padewskiego – neoklasycystyczny (ok. 1848, rozbudowany 1901-1904),
- Prawosławna cerkiew parafialna pw. św. Aleksandra Newskiego z lat 1850–1853
- Granitowa płaskorzeźba – Alegoria Nauki z 1933 roku znajdująca się na elewacji frontowej budynku Szkoły Podstawowej nr 1 im. Adama Mickiewicza w Sokółce
- Murowana kapliczka przy zbiegu ul. Grodzieńskiej i Kresowej w Sokółce z 1906 roku
- Przedwojenne kamienice wzdłuż ulic Białostockiej i Grodzieńskiej
- Dawna drewniana plebania prawosławna na rogu ulic Józefa Piłsudskiego i ks. Piotra Ściegiennego z 1880 roku
Inne obiekty o walorach kulturowych | edytuj kod
- prawosławna kaplica cmentarna pw. św. Męczennicy Pawły z 1900 roku[50]
- cmentarz żydowski z XVII wieku[51]
- cmentarz prawosławny z XIX wieku (dawniej rzymskokatolicki)[51]
Szlaki turystyczne | edytuj kod
- Szlak Tatarski
- Szlak Śladami Powstania Styczniowego
- Szlak Rękodzieła Ludowego
- Szlak Dawnego Pogranicza
Podgląd miasta | edytuj kod
W mieście znajduje się wiele kamer monitoringu wizyjnego należących do miasta, jak i osób prywatnych. Telewizja Sokółka udostępnia na swojej stronie internetowej obraz z kilku kamer znajdujących się w różnych częściach miasta. Transmisja jest prowadzona przez całą dobę w czasie rzeczywistym. System jest cały czas rozbudowywany o kolejne kamery[52].
Media | edytuj kod
W Sokółce znajduje się lokalna telewizja, gazeta internetowa i tygodnik wydawany w formie papierowej, które swoim zasięgiem obejmują cały powiat:
Oświata | edytuj kod
Szkoła Podstawowa im. Adama Mickiewicza w Sokółce Gimnazjum nr 1 im. Jana Pawła II w Sokółce Zespół Szkół Rolniczych w SokółceSzkoły podstawowe | edytuj kod
- Szkoła Podstawowa Specjalna
- Szkoła Podstawowa nr 1 im. Adama Mickiewicza
- Szkoła Podstawowa nr 2 z Oddziałami Integracyjnymi
- Szkoła Podstawowa nr 3 im. Walerego Wróblewskiego
Gimnazja | edytuj kod
- Gimnazjum Specjalne
- Gimnazjum nr 1 im. Jana Pawła II
- Gimnazjum nr 2
- Gimnazjum nr 3 Integracyjne
Szkoły ponadgimnazjalne | edytuj kod
- Zespół Szkół w Sokółce, ul. Mickiewicza 11 (Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika i Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych)[56]
- Zespół Szkół Zawodowych im. Elizy Orzeszkowej w Sokółce, Os. Zielone 1A (Technikum nr 1 i Branżowa Szkoła I Stopnia)[57]
- Zespół Szkół Rolniczych im. Henryka Dobrzańskiego „Hubala” w Sokółce, ul. Polna 1 (Technikum nr 2)[58]
- Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy, Os. Zielone 1A (Zasadnicza Szkoła Zawodowa Specjalna)[59]
Instytucje | edytuj kod
Głaz na cześć 300 lat osadnictwa tatarskiego położony w parku w centrum miasta Budynek Muzeum Ziemi Sokólskiej Budynek Sokólskiego Ośrodka KulturyFundacje i stowarzyszenia | edytuj kod
- Fundacja Sokólski Fundusz Lokalny[60]
- Stowarzyszenie na rzecz Rozwoju Ziemi Sokólskiej „Barka”[61]
- Stowarzyszenie Klub 4x4[62]
- Polskie Stowarzyszenie Łucznictwa Konnego[63]
Kulturalne | edytuj kod
- Muzeum Ziemi Sokólskiej[64]
- Sokólski Ośrodek Kultury[65]
- Kino „Sokół”
- Chór Seniorów „Sokólskie Wrzosy”[66]
- Kapela ludowa „Kapela Kundzicza”
- Klub Plastyków Amatorów
- Klub Seniora „Wrzosy”
- Nauczycielski Klub Seniora
- Zespół muzyczny „Iluzjon”[67]
- Wiejski Klub Kultury w Starej Kamionce
- Zespół muzyczny „Lotos”
- Teatr Amatorski „Coś”
- Zespół muzyczny „FBI”
- Zespół muzyczny „Bad Falcon”
Sportowe | edytuj kod
Kryta pływalnia- Klub Sportowy Sokół Sokółka – piłka nożna[68]
- Sokólski Klub Kolarski Sokół – kolarstwo, triathlon, bieganie[69]
- Uczniowski Klub Sportowy „Batory” – sekcje: pływacka, szachowa, narciarstwa wodnego[70]
- Klub bilardowy Metal-Fach LP Pool Bilard Sokółka[71]
- Klub Jeździecki BIK[72]
- Klub Sportowy Mikolo Sokółka – siatkówka
- OSiR Sokółka – tenis stołowy[73]
- UKS Boxing Sokółka – boks
- LUKSz Orient Sokółka – szachy
Imprezy cykliczne w mieście | edytuj kod
- Dni Sokółki[74]
- Wielkie Grillowanie z Kurczakiem
- Pożegnanie Lata
- Letnia Akademia Wiedzy o Tatarach Polskich[75]
- Przegląd Widowisk Pastorałkowych
- Wojewódzkie Spotkanie Rodzin Muzykujących
- Rodzinny Festyn Dobroczynny[74]
- Międzynarodowy Memoriał im. Stanisława Kirpszy – zawody kolarskie
Wielokulturowość miasta | edytuj kod
Ze względu na to, że miasto zamieszkują wyznawcy religii katolickiej, prawosławnej oraz islamu, poza Polakami są to Białorusini i Litwini[76], a w jego okolicach zamieszkują także Tatarzy, zyskało ono określenie stolicy polskiego orientu[5]. W mieście zaczyna się także Szlak Tatarski, utworzony w roku 1979 na cześć sprowadzenia na te ziemie chorągwi tatarskiej przez Jana III Sobieskiego[77].
Wspólnoty wyznaniowe | edytuj kod
Kościół Najświętszego Ciała i Krwi ChrystusaNa terenie Sokółki działalność religijną prowadzą następujące Kościoły i związki wyznaniowe:
- Kościół rzymskokatolicki:
- Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny:
- Świadkowie Jehowy:
- zbór w Sokółce (Sala Królestwa ul. Wierzbowa 2)[78]
Sokółka na dużym i małym ekranie | edytuj kod
Trylogia „U Pana Boga...” | edytuj kod
W Sokółce i okolicach była kręcona większość scen całej trylogii. Ukazane w filmie obiekty które znajdują się w Sokółce: kościół pw. św. Antoniego, plebania, ogród, wędzarnia, obiekty gospodarcze, cerkiew pw. św. Aleksandra Newskiego i inne.
Cud w Sokółce | edytuj kod
Zobacz więcej w artykule Kolegiata św. Antoniego w Sokółce, w sekcji Domniemany cud eucharystyczny.6 lutego 2010 roku w Telewizji Polsat został wyemitowany film dokumentalny Faktu dla Polsatu pt. „Cud w Sokółce”. W filmie były ukazane zdarzenia, które miały miejsce 12 października 2008 w kościele pw. św. Antoniego w Sokółce.
Miejsca i obiekty | edytuj kod
W Sokółce | edytuj kod
Kino „Sokół” w Sokółce Stadion OSiR w Sokółce- zespół boisk, korty tenisowe, kryta pływalnia, skatepark, siłownia przy OSiR, ul. Mariańska 31
- stadion miejski, ul. Mariańska/ul. Grodzieńska
- Zalew Sokólski z ośrodkiem wczasowym – akwen 20 ha z plażą, wypożyczalnia sprzętu wodnego, miejsca noclegowe, kort tenisowy, boisko do siatkówki plażowej, ul. Wodna
- kino „Sokół”
- pomnik z popiersiem Józefa Piłsudskiego
- pomnik na cześć 300 lat osadnictwa tatarskiego (umiejscowiony w parku w centrum miasta)
- tablica poświęcona Antoniemu Tyzenhauzowi na ścianie Muzeum Ziemi Sokólskiej
W najbliższych okolicach Sokółki | edytuj kod
- Izba Regionalna w Janowszczyźnie
- dolina rzeki Sokołda z malowniczymi łąkami obejmującymi tereny chronione sieci Natura 2000 w Dworzysku
- plenerowa dolina rzeki Łosośna
- Park Krajobrazowy Puszczy Knyszyńskiej z Rezerwatem Kozłowy Ług
- zabytkowe grodzisko wczesnośredniowieczne we wsi Miejskie Nowiny
Sąsiednie gminy | edytuj kod
Urząd Miejski w Sokółce- gmina Czarna Białostocka
- gmina Janów
- gmina Kuźnica
- gmina Sidra
- gmina Supraśl
- gmina Szudziałowo
- gmina Dąbrowa Białostocka
Sokółka sąsiaduje z Białorusią.
Miasta partnerskie | edytuj kod
Przypisy | edytuj kod
- ↑ [1], Baza Demograficzna w oparciu o dane GUS.
- ↑ Dorota Biziuk: Sokółka. 400-lecie miasta. Białystok: BUK, 2009, s. 6. ISBN 978-83-61128-35-9.
- ↑ Odwiedzamy polską część Grodzieńszczyzny https://www.polskieradio.pl/7/5103/Artykul/2349934
- ↑ Вялікі гістарычны атлас Беларусі Т.2, Mińsk 2013, s. 97.
- ↑ a b Serwis informacyjny powiatu sokólskiego. [dostęp 2009-06-30].
- ↑ Sokółka, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XI: Sochaczew – Szlubowska Wola, Warszawa 1890, s. 26 .
- ↑ Leszek Postołowicz: Zarys dziejów Sokółki i okolic do 1807 roku. Sokółka: Biblioteka Publiczna w Sokółce, 2008, s. 7. ISBN 978-83-60534-98-4.
- ↑ Leszek Postołowicz: Zarys dziejów Sokółki i okolic do 1807 roku. Sokółka: Biblioteka Publiczna w Sokółce, 2008, s. 9. ISBN 978-83-60534-98-4.
- ↑ a b Dorota Biziuk: Sokółka. 400-lecie miasta. Białystok: BUK, 2009, s. 4. ISBN 978-83-61128-35-9.
- ↑ Leszek Postołowicz: Zarys dziejów Sokółki i okolic do 1807 roku. Sokółka: Biblioteka Publiczna w Sokółce, 2008, s. 11. ISBN 978-83-60534-98-4.
- ↑ Albrycht Stanisław Radziwiłł: „Pamiętnik o dziejach w Polsce” T. I 1632-36 r. Warszawa: PIW Wa-wa, 1980, s. 306–307. ISBN 83-06-00092-7.
- ↑ Leszek Postołowicz: Zarys dziejów Sokółki i okolic do 1807 roku. Sokółka: Biblioteka Publiczna w Sokółce, 2008, s. 13. ISBN 978-83-60534-98-4.
- ↑ Dorota Biziuk: Sokółka. 400-lecie miasta. Białystok: BUK, 2009, s. 11. ISBN 978-83-61128-35-9.
- ↑ Leszek Postołowicz: Zarys dziejów Sokółki i okolic do 1807 roku. Sokółka: Biblioteka Publiczna w Sokółce, 2008, s. 14. ISBN 978-83-60534-98-4.
- ↑ VaidaV. Kamuntavičienė VaidaV., Studies in church history VI, Christians and the non-Christian other, Vilnius: Lithuanian Catholic Academy of Science, 2013, s. 81–82, ISSN 1392-0502 .
- ↑ Leszek Postołowicz: Zarys dziejów Sokółki i okolic do 1807 roku. Sokółka: Biblioteka Publiczna w Sokółce, 2008, s. 16. ISBN 978-83-60534-98-4.
- ↑ Leszek Postołowicz: Zarys dziejów Sokółki i okolic do 1807 roku. Sokółka: Biblioteka Publiczna w Sokółce, 2008, s. 17. ISBN 978-83-60534-98-4.
- ↑ Leszek Postołowicz: Zarys dziejów Sokółki i okolic do 1807 roku. Sokółka: Biblioteka Publiczna w Sokółce, 2008, s. 19–21, 23. ISBN 978-83-60534-98-4.
- ↑ Leszek Postołowicz: Zarys dziejów Sokółki i okolic do 1807 roku. Sokółka: Biblioteka Publiczna w Sokółce, 2008, s. 21–22. ISBN 978-83-60534-98-4.
- ↑ Leszek Postołowicz: Zarys dziejów Sokółki i okolic do 1807 roku. Sokółka: Biblioteka Publiczna w Sokółce, 2008, s. 24–27. ISBN 978-83-60534-98-4.
- ↑ Dorota Biziuk: Sokółka. 400-lecie miasta. Białystok: BUK, 2009, s. 12. ISBN 978-83-61128-35-9.
- ↑ Leszek Postołowicz: Zarys dziejów Sokółki i okolic do 1807 roku. Sokółka: Biblioteka Publiczna w Sokółce, 2008, s. 28. ISBN 978-83-60534-98-4.
- ↑ Leszek Postołowicz: Zarys dziejów Sokółki i okolic do 1807 roku. Sokółka: Biblioteka Publiczna w Sokółce, 2008, s. 29. ISBN 978-83-60534-98-4.
- ↑ Dorota Biziuk: Sokółka. 400-lecie miasta. Białystok: BUK, 2009, s. 24. ISBN 978-83-61128-35-9.
- ↑ Dorota Biziuk: Sokółka. 400-lecie miasta. Białystok: BUK, 2009, s. 13. ISBN 978-83-61128-35-9.
- ↑ Główna synagoga | Wirtualny Sztetl, sztetl.org.pl [dostęp 2020-03-04] .
- ↑ Памятная книга Гродненской губернии 1910.
- ↑ Jan Rećko: Józef Piłsudski w Sokółce. Bydgoszcz: Reprint, 2009, s. 7.
- ↑ WIG, Sokółka na mapie WIG 1928, http://maps.mapywig.org/m/WIG_maps/series/100K_300dpi/P35_S37_Sok%C3%B3%C5%82ka_1928_obci%C4%99ta_pbc-k-91.jpg .
- ↑ Dorota Biziuk: Sokółka. 400-lecie miasta. Białystok: BUK, 2009, s. 14. ISBN 978-83-61128-35-9.
- ↑ a b Jan Rećko: Józef Piłsudski w Sokółce. Bydgoszcz: Reprint, 2009, s. 8.
- ↑ Jan Rećko: Józef Piłsudski w Sokółce. Bydgoszcz: Reprint, 2009, s. 15.
- ↑ Internetowa, Ukazała się „Księga Pamięci Żydów Sokólskich” w polskim tłumaczeniu, https://isokolka.eu/sokolka/37566-ukazala-sie-ksiega-pamieci-zydow-sokolskich-w-polskim-tlumaczeniu .
- ↑ Księga Adresowa Polski (wraz z w. m. Gdańskiem) dla handlu, przemysłu, rzemiosł i rolnictwa; Annuaire da la Pologne (y Compris la V.L. de Dantzig), Warszawa 1930, s. 151 .
- ↑ Pomnik ku czci bohaterów, pomnik Lenina, pomnik pamięci pomordowanych [FOTO].
- ↑ a b c d e f g h Czesław Pilichowski: Obozy hitlerowskie na ziemiach polskich 1939-1945. Informator encyklopedyczny. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1979, s. 463. ISBN 83-01-00065-1.
- ↑ Dorota Biziuk: Sokółka. 400-lecie miasta. Białystok: BUK, 2009, s. 20. ISBN 978-83-61128-35-9.
- ↑ Yitzak Arad: Belzec, Sobibor, Treblinka. The Operation Reinhard Death Camps. Bloomington: Indiana University Press, 1999, s. 397. ISBN 978-0-253-21305-1.
- ↑ Anna Pyżewska: Pomoc dla ludności żydowskiej w Okręgu Białystok w latach okupacji niemieckiej, [w:] Polacy i Żydzi pod okupacją niemiecką 1939–1945. Studia i materiały. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, 2006, s. 947. ISBN 83-60464-01-4.
- ↑ Zbigniew Jerzy Hirsz, Organizacje młodzieżowe na Białostocczyźnie w latach 1944–1947, w: red. Z.J. Hirsz, Ruch młodzieżowy w początkach Polski Ludowej 1944-1947, Komisja Historii Ruchu Młodzieżowego ZG ZSMP, Warszawa, 1987, s. 111.
- ↑ Dorota Biziuk: Sokółka. 400-lecie miasta. Białystok: BUK, 2009, s. 16. ISBN 978-83-61128-35-9.
- ↑ Leszek Postołowicz: Zarys dziejów Sokółki i okolic do 1807 roku. Sokółka: Biblioteka Publiczna w Sokółce, 2008, s. 28–29. ISBN 978-83-60534-98-4.
- ↑ Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. XI. Warszawa: 1890, s. 26.
- ↑ Tamże, s. 26.
- ↑ Dorota Biziuk: Sokółka. 400-lecie miasta. Białystok: BUK, 2009, s. 15. ISBN 978-83-61128-35-9.
- ↑ Dorota Biziuk: Sokółka. 400-lecie miasta. Białystok: BUK, 2009, s. 17. ISBN 978-83-61128-35-9.
- ↑ Ludność w Sokółce. [dostęp 31 grudnia 2008].
- ↑ Sokółka w liczbach, [w:] Polska w liczbach [online], polskawliczbach.pl [dostęp 2016-01-11] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ Narodowy Instytut Dziedzictwa: Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podlaskie. 2020-09-30. s. 68. [dostęp 2020-11-03].
- ↑ Dorota Biziuk: Sokółka. 400-lecie miasta. Białystok: BUK, 2009, s. 26. ISBN 978-83-61128-35-9.
- ↑ a b Andrzej Michałowski, Alicja Sulimierska, Elżbieta Baniukiewicz: Studia i Materiały. Wykaz zabytkowych cmentarzy w Polsce. Województwo Białostockie. Warszawa: Ośrodek Ochrony Zabytkowego Krajobrazu. Narodowa Instytucja Kultury, 1996, s. 48.
- ↑ Sokółka TV – Twoja telewizja – Kamery online. [dostęp 2015-07-04].
- ↑ Sokółka TV – Twoja telewizja. [dostęp 2015-07-04].
- ↑ iSokolka.eu. [dostęp 2015-07-04].
- ↑ Nowiny Sokółskie. [dostęp 2015-07-04].
- ↑ Zespół Szkół w Sokółce (pol.). [dostęp 2014-01-05].
- ↑ Zespół Szkół Zawodowych w Sokółce (pol.). [dostęp 2014-01-05].
- ↑ Zespół Szkół Rolniczych w Sokółce (pol.). [dostęp 2014-01-05].
- ↑ Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Sokółce (pol.). [dostęp 2014-01-05].
- ↑ Fundacja Sokólski Fundusz Lokalny. [dostęp 18 września 2010].
- ↑ Stowarzyszenie na rzecz Rozwoju Ziemi Sokólskiej „Barka”. [dostęp 18 września 2010].
- ↑ Stowarzyszenie Klub 4x4 Sokółka. [dostęp 18 września 2010].
- ↑ Polskie Stowarzyszenie Łucznictwa Konnego. [dostęp 6 kwietnia 2013].
- ↑ Sokólski Bruegel - Witalis Sarosiek [FOTO], Sokólski Bruegel - Witalis Sarosiek [FOTO] [dostęp 2020-05-25] (pol.).
- ↑ Sokólski Ośrodek Kultury. [dostęp 18 września 2010].
- ↑ Dorota Biziuk: Sokółka. 400-lecie miasta. Białystok: BUK, 2009, s. 36. ISBN 978-83-61128-35-9.
- ↑ Serwis informacyjny Sokólskiego Ośrodka Kultury. Działalność SOK. [dostęp 2009-10-05].
- ↑ KS Sokół Sokółka. [dostęp 9 listopada 2009].
- ↑ Wymagana kontrola bezpieczeństwa, www.facebook.com [dostęp 2017-02-28] (pol.).
- ↑ Uczniowski Klub Sportowy „Batory”. [dostęp 9 listopada 2009].
- ↑ Klub bilardowy Metal-Fach LP Pool Bilard Sokółka. [dostęp 18 września 2010].
- ↑ Klub Jeździecki BIK. [dostęp 18 września 2010].
- ↑ OSiR Sokółka. [dostęp 18 września 2010].
- ↑ a b Portal miejski Sokółki. Kalendarz wydarzeń. [dostęp 2009-10-03].
- ↑ LeonardL. Drożdżewicz LeonardL., ZNAD DOLINY ŁOSOŚNY, W Osowiczach o Tatarach, „Znad Wilii”, Viešoji įstaiga „Znad Wilii” kultūros plėtros draugija, ISSN 1392-9712 indeks 327956, nr 3 (63) z 2015 r., s. 26–27, http://www.znadwiliiwilno.lt/wp-content/uploads/2020/09/Znad-Wilii-63m.pdf.
- ↑ ZofiaZ. Sawaniewska-Mochowa ZofiaZ., AnnaA. Zielińska AnnaA., Dziedzictwo kultury szlacheckiej na byłych Kresach. Ginąca część kultury europejskiej, Warszawa: Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk, 2007 .
- ↑ Dorota Biziuk: Sokółka. 400-lecie miasta. Białystok: BUK, 2009, s. 11, 22. ISBN 978-83-61128-35-9.
- ↑ Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2018-10-17] .
- ↑ a b Miasta partnerskie Sokółki. [dostęp 2012-04-03].
- ↑ Sokółka ma nowe miasto partnerskie. To Iwie na Białorusi. Co na tym zyskamy?. [dostęp 2011-10-13].
- ↑ Sokółka w Orzyszu. [dostęp 2015-06-22].
- ↑ Urząd Miejski w Ustrzykach Dolnych, www.bip.ustrzyki-dolne.pl [dostęp 2017-06-25] .
Bibliografia | edytuj kod
- Praca zbiorowa: Historia filmu polskiego tom I 1895-1929. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1966.
- Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. XI. Warszawa: 1890.
Linki zewnętrzne | edytuj kod
- Informator miejski. [dostęp 2011-08-05].
- Sokółka, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XI: Sochaczew – Szlubowska Wola, Warszawa 1890, s. 26 .