Spółgłoska zwarta dziąsłowa bezdźwięczna w encyklopedii
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwaniaSpółgłoska zwarta dziąsłowa bezdźwięczna – rodzaj dźwięku spółgłoskowego występujący w językach naturalnych, oznaczany w międzynarodowej transkrypcji fonetycznej IPA symbolem t.
Spis treści
Artykulacja | edytuj kod
Opis | edytuj kod
W czasie artykulacji tej spółgłoski:
- modulowany jest strumień powietrza wydychany z płuc, czyli jest to spółgłoska płucna egresywna
- tylna część podniebienia miękkiego zamyka dostęp do jamy nosowej, jest to spółgłoska ustna
- prąd powietrza w jamie ustnej uchodzi wzdłuż środkowej linii języka - spółgłoska środkowa
- język dotyka dziąseł - jest to spółgłoska dziąsłowa. W zależności od tego czy kontaktu dokonuje spodnia powierzchnia czy czubek języka, mówimy o spółgłosce apikalnej t̺ lub laminalnej t̻.
- Dochodzi do całkowitego zablokowania przepływu powietrza przez jamę ustną i nosową, a następnie do przerwania utworzonej blokady i wybuchu (plozji) - jest to spółgłoska zwarta.
- wiązadła głosowe nie drgają, spółgłoska ta jest bezdźwięczna
Warianty | edytuj kod
Opisanej powyżej artykulacji może towarzyszyć dodatkowo:
- wzniesienie środkowej części grzbietu języka w stronę podniebienia twardego, mówimy wtedy o spółgłosce zmiękczonej (spalatalizowanej): tʲ
- wzniesienie tylnej części grzbietu języka w kierunku podniebienia tylnego, mówimy spółgłosce welaryzowanej: tˠ
- przewężenie w gardle, mówimy spółgłosce faryngalizowanej spółgłosce: tˤ
- zaokrąglenie warg, mówimy wtedy o labializowanej spółgłosce tʷ
Spółgłoska może być wymówiona:
- z rozwarciem bez plozji, mówimy wtedy o spółgłosce bez plozji: t̚.
- z silnym przydechem (aspiracją), mówimy wtedy o spółgłosce przydechowej (aspirowanej): tʰ
Przykłady | edytuj kod
- spółgłoska apikalna:
- w języku angielskim: time [taɪm] "czas"
- w języku niemieckim: Tochter [tɔxtɐ] "córka"
- spółgłoska laminalna:
- w języku francuskim: tordu [tɔʀdy] "zakrzywiony"
- spółgłoska koronalna:
- w języku polskim: tak [tak]
Zobacz też | edytuj kod
- dźwięczny odpowiedniki spółgłoski t: [d].
- spółgłoska zwarta ejektywna dziąsłowa: tʼ
Na podstawie artykułu: "Spółgłoska zwarta dziąsłowa bezdźwięczna" pochodzącego z Wikipedii
OryginałEdytujHistoria i autorzy
OryginałEdytujHistoria i autorzy
