Spółgłoska zwarta dziąsłowa dźwięczna w encyklopedii
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwaniaSpółgłoska zwarta dziąsłowa dźwięczna – rodzaj dźwięku spółgłoskowego występujący w językach naturalnych, oznaczany w międzynarodowej transkrypcji fonetycznej IPA symbolem d.
Spis treści
Artykulacja | edytuj kod
Opis | edytuj kod
W czasie artykulacji tej spółgłoski:
- modulowany jest strumień powietrza wydychany z płuc, czyli jest to spółgłoska płucna egresywna
- tylna część podniebienia miękkiego zamyka dostęp do jamy nosowej, jest to spółgłoska ustna
- prąd powietrza w jamie ustnej uchodzi wzdłuż środkowej linii języka – spółgłoska środkowa
- język dotyka dziąseł – jest to spółgłoska dziąsłowa. W zależności od tego czy kontaktu dokonuje spodnia powierzchnia czy czubek języka, mówimy o spółgłosce apikalnej d̺ lub laminalnej d̻.
- Dochodzi do całkowitego zablokowania przepływu powietrza przez jamę ustną i nosową, a następnie do przerwania utworzonej blokady i wybuchu (plozji) – jest to spółgłoska zwarta.
- wiązadła głosowe periodycznie drgają, spółgłoska ta jest dźwięczna
Warianty | edytuj kod
Opisanej powyżej artykulacji może towarzyszyć dodatkowo:
- wzniesienie środkowej części grzbietu języka w stronę podniebienia twardego, mówimy wtedy o spółgłosce zmiękczonej (spalatalizowanej): dʲ
- wzniesienie tylnej części grzbietu języka w kierunku podniebienia tylnego, mówimy o spółgłosce welaryzowanej: dˠ
- przewężenie w gardle, mówimy o spółgłosce faryngalizowanej spółgłosce: dˤ
- zaokrąglenie warg, mówimy wtedy o labializowanej spółgłosce dʷ
Spółgłoska może być wymówiona:
- z rozwarciem bez plozji, mówimy wtedy o spółgłosce bez plozji: d̚.
- tylko częściowo dźwięcznie, mówimy wtedy o spółgłosce ubezdźwięcznionej: d̥
- dysząco dźwięcznie (ang. breathy voice), mówimy wtedy o spółgłosce przydechowej (dźwięcznej): d̤, dʱ
Przykłady | edytuj kod
- spółgłoska apikalna:
- w języku polskim: duch [ˈdux]
- w języku angielski: do [du:] „robić”
- w języku nowogreckim: έντομο [ˈendo̞mo̞] „owad”
- spółgłoska laminalna
- w języku francuskim: doux [du] „miękki”
Na podstawie artykułu: "Spółgłoska zwarta dziąsłowa dźwięczna" pochodzącego z Wikipedii
OryginałEdytujHistoria i autorzy
OryginałEdytujHistoria i autorzy
