Spółgłoska zwarta języczkowa dźwięczna

Spółgłoska zwarta języczkowa dźwięczna w encyklopedii

Spółgłoska zwarta języczkowa dźwięczna - rodzaj dźwięku spółgłoskowego występujący w językach naturalnych, oznaczany w międzynarodowej transkrypcji fonetycznej IPA symbolem ɢ.

Spis treści

• 1 Artykulacja
  • 1.1 Opis
  • 1.2 Warianty
• 2 Przykłady

Artykulacja | edytuj kod

Opis | edytuj kod

W czasie artykulacji tej spółgłoski:

• modulowany jest strumień powietrza wydychany z płuc, czyli jest to spółgłoska płucna egresywna
• tylna część podniebienia miękkiego zamyka dostęp do jamy nosowej, jest to spółgłoska ustna
• prąd powietrza w jamie ustnej uchodzi wzdłuż środkowej linii języka – spółgłoska środkowa
• tylna część języka dotyka języczka – jest to spółgłoska języczkowa
• Dochodzi do całkowitego zablokowania przepływu powietrza przez jamę ustną i nosową, a następnie do przerwania utworzonej blokady i wybuchu (plozji) – jest to spółgłoska zwarta.
• wiązadła głosowe periodycznie drgają, spółgłoska ta jest dźwięczna

Warianty | edytuj kod

Opisanej powyżej artykulacji może towarzyszyć dodatkowo:

• wzniesienie środkowej części grzbietu języka w stronę podniebienia twardego, mówimy wtedy o spółgłosce zmiękczonej (spalatalizowanej): ɢʲ
• przewężenie w gardle, mówimy spółgłosce faryngalizowanej spółgłosce: ɢˤ
• zaokrąglenie warg, mówimy wtedy o labializowanej spółgłosce ɢʷ

Spółgłoska może być wymówiona:

• z rozwarciem bez plozji, mówimy wtedy o spółgłosce bez plozji: ɢ̚.
• tylko częściowo dźwięcznie, mówimy wtedy o spółgłosce ubezdźwięcznionej: ɢ̥
• dysząco dźwięcznie (ang. breathy voice), mówimy wtedy o spółgłosce przydechowej (dźwięcznej): ɢ̤, ɢʱ

Przykłady | edytuj kod

Spółgłoska ta jest rzadka w językach świata, ze względu na trudność w utrzymaniu dźwięczności w niewielkiej przestrzeni między głośnią a miejscem jej artykulacji. Pojawia się:

• w języku perskim: غذا [ɢæˈzɒ] "żywność"
• w języku somalijskim: Muqdisho [muɢdiʃɔ] "Mogadiszu"

Na podstawie artykułu: "Spółgłoska zwarta języczkowa dźwięczna" pochodzącego z Wikipedii
OryginałEdytujHistoria i autorzy